Wykład

Zainteresowanie tematyką zajęć.

Celem zajęć jest przybliżenie współczesnych problemów, znajdujących odbicie w praktyce dyscyplin humanistycznych. Zastanowimy się nad społecznymi funkcjami nauki, a także zobaczymy, jak współczesne teorie próbują mierzyć się z takimi wyzwaniami, jak dziedzictwo kolonializmu, wykluczenie i dyskryminacja, nierówności, globalizacja, antropocentryzm, zmiany klimatu czy określenie relacji między naturą a kulturą. Zarazem podejmiemy próbę diagnozy usytuowania pola naukowego w szerszym polu społecznym, koncentrując się na relacji między nauką i ideologią oraz między nauką i kapitalizmem (od jego klasycznej wersji "przemysłowej", po kapitalizm kognitywny i kapitalizm kataklizmowy).

1.      Zajęcia organizacyjne. Przedstawienie programu wykładów.

2.      Czym są nauki i jakie pełnią funkcję? Czym jest humanistyka? Kondycja ponowoczesna Lyotarda - pytanie o nowoczesność i ponowoczesność, oraz o modernizm i postmodernizm. Społeczeństwo postindustrialne?

3.      Nauki społeczne a nauki humanistyczne. Usytuowanie nauk we współczesnym świecie. Nauki nomotetyczne i idiograficzne. Immanuel Wallerstein. System-świat i globalizacja.

4.      Psucie wiedzy i jego konsekwencje. Colin Crouch. Dokąd prowadzi urynkowienie nauki?

5.      Historia społeczna i długie trwanie. Jak można dziś sensownie myśleć o historii? Badanie kultury materialnej: zdrowie i choroba, czystość i brud; historia ciała.

6.      Kulturoznawstwo i jego historia. Badanie kultur a podboje i imperializm (E. Said). Teorie postkolonialne. Problem nierówności.

7.      Podmiot humanistyki i jego porażki: feminizm, kłopoty z antropocentryzmem. Ludzkie i zwierzęce – czy te kategorie coś nam dziś mówią o świecie?

8.      Natura i kultura – czy ten podział ma jeszcze sens (Latour)?

9.      Nowa humanistyka – co obiecuje i co właściwie robi?

10.    Główne przesłanki posthumanizmu (R. Braidotti).

12.  Antropocen i myśl postantropocentryczna. Umieranie. Aries i Domańska.

13.  Co robimy z klimatem? (Bińczyk, Klein)

14.  Społeczna historia wiedzy. Głupota i wiedza w XXI wieku (Stiegler). Kapitał i ideologia.

15.  Posthumanizm a dyscypliny humanistyczne. Posthumanizm a sztuka.

Ocena pracy pisemnej powstałej w oparciu o treść zajęć i wybraną lekturę.

Znajomość wybranej lektury i treści zajęć.

Z poniższej listy należy wybrać jedną pozycję, na podstawie której powstanie praca pisemna:

1. Baratay, Zwierzęcy punkt widzenia

2. Bińczyk, Epoka człowieka

3. Braidotti, Po człowieku

4. Crouch, Psucie wiedzy

5. Domańska, Nekros. Wprowadzenie do ontologii martwego ciała

6. Fanon, Wyklęty lud ziemi, posł. J.-P. Sartre

7. Klein, To zmienia wszystko. Kapitalizm kontra klimat

8. Lyotard, Kondycja ponowoczesna

9. Marzec, Antropocień. Filozofia i estetyka po końcu świata

10. Said, Orientalizm

11. Wallerstein, Analiza systemów-światów. Wprowadzenie

12. Zwierzęta i ich ludzie (red. D. Łagodzka, A. Barcz)

1. Diamond, Strzelby, zarazki, maszyny. Losy ludzkich społeczeństw

2. Nowa humanistyka. Zajmowanie pozycji, negocjowanie autonomii (red. Czapliński, Nycz i in.)

3. Snow, Dwie kultury

4. Stiegler, Wstrząsy. Głupota i wiedza w XXI wieku

5. de Waal, Małpa w każdym z nas

6. Zbrzezny, Lotna nowoczesność. Kultura materialna, kultura wirtualna, transkodowanie społeczeństwa i kapitalizm