- projekt indywidualny

- ćwiczenia warsztatowe

- konwersatorium

- relacja mistrz - uczeń

Ze względu na zagrożenie epidemiczne zajęcia prowadzone są w sposób hybrydowy (stacjonarny bądź zdalny) w zależności od zarządzeń Rektora ASP w Warszawie.

Zaliczenie III semestru II roku studiów magisterskich.

Opis zajęć:
Ze względu na zagrożenie epidemiczne zajęcia prowadzone są w sposób hybrydowy (stacjonarny bądź zdalny), w zależności od zarządzeń Rektora ASP w Warszawie.

Zajęcia polegają na kontynuacji rozpoczętego na III semestrze studiów samodzielnego projektu konserwatorskiego (konserwacja i restauracja wybranego dzieła sztuki - obrazu sztalugowego na podobraziu tekstylnym, obrazu sztalugowego na sztywnym podobraziu papierowym – tekturze) we współpracy i według wskazań pedagogów, z zastosowaniem różnych metod konserwatorskich i restauratorskich. We współpracy z pracownikami Zakładu Badań Specjalistycznych i Technik Dokumentacyjnych student kontynuuje rozpoczęte na I roku studiów badania specjalistyczne oraz prowadzi bieżącą dokumentację przebiegu prac (fotograficzną i opisową – Dziennik prac konserwatorskich). Równolegle student pod kierunkiem prowadzącego opracowuje dokumentację konserwatorską, zgodną z obowiązującym schematem i wymogami zapisu. Praca nad dokumentacją odbywa się zarówno podczas zajęć (konsultacje przy obiekcie z prowadzącym zajęcia), jak i samodzielnie (kwerenda archiwalna i biblioteczna). Postępy i sugestie dotyczące dalszej pracy są przekazywane studentowi podczas indywidualnych korekt.

Ponadto w ramach zajęć student odbywa miesięczne praktyki zawodowe w instytucjach muzealnych. Ze względu na zagrożenie epidemiczne i niemożność organizacji praktyk poza uczelnią, dopuszcza się możliwość zaliczenia praktyk na WKiRDS ASP w Warszawie

Cel zajęć:
- przygotowanie studentów do samodzielnej konserwacji i restauracji obrazów na podłożach tekstylnych, w tym do prawidłowego rozpoznania konserwowanego dzieła pod względem historycznym, techniczno-technologicznym oraz strukturalnym.
- wprowadzenie studentów w etykę zawodu.
- Zapoznanie studentów z obowiązującymi standardami, w tym dotyczącymi wykonania prawidłowej dokumentacji prac konserwatorskich i restauratorskich.
- przygotowanie studentów do posługiwania się warsztatem naukowo-badawczym.
- Kształcenie umiejętności budowania projektu konserwatorskiego oraz formułowania programu prac konserwatorskich i restauratorskich; kształcenie umiejętności prawidłowej realizacji przyjętych założeń programowych projektu.

Składowe oceny końcowej na prawach egzaminu:
• Ocena zrealizowanych prac konserwatorskich i restauratorskich (cel i zakres prac do wykonania przez studenta określa prowadzący zajęcia). (50%)
• Ocena dokumentacji konserwatorskiej (opisowej i fotograficznej; stopień zaawansowania prac konieczny do zaliczenia semestru określa prowadzący zajęcia) (25%)
• Obecność na zajęciach (25%).
• Zaliczenie miesięcznych praktyk zawodowych w instytucjach muzealnych; ze względu na zagrożenie epidemiczne i niemożność organizacji praktyk poza uczelnią, dopuszcza się możliwość zaliczenia praktyk na WKiRDS ASP w Warszawie. Zaliczenie praktyk jest konieczne do zaliczenia II roku.
Skala ocen:
Obowiązująca na WKiRDS ASP Warszawie: 2 (niedostateczna) – 5+ (celująca).

Uszczegółowienie składowych oceny końcowej:
• Zrealizowane prace konserwatorskie i restauratorskie: stopień zaawansowania (ew. skończenie prac) prac nad obiektem kursowym, ocena technicznego oraz artystycznego poziomu wykonanych prac konserwatorskich i restauratorskich
• Dokumentacja konserwatorska: stopień zaawansowania dokumentacji konserwatorskiej, w tym: zaangażowanie, stosowanie odpowiedniej terminologii, uwzględnianie korekt prowadzącego, terminowość, dostarczenie pracy w formie określonej przez prowadzącego, bieżąca archiwizacja danych w trakcie całego semestru. Brak archiwizacji danych dotyczących indywidualnego projektu konserwatorskiego na dysku komputera Pracowni uniemożliwia zaliczenie przedmiotu
• Frekwencja: w ciągu semestru na zajęciach kierunkowych dopuszczalne są trzy nieobecności, zarówno usprawiedliwione, jak i nieusprawiedliwione, pozwalające zaliczyć przedmiot kierunkowy, co stanowi 10% zajęć w semestrze. Sumowane są spóźnienia i mają one wpływ na liczbę nieobecności studenta – są do tych nieobecności dodawane. Student ma obowiązek skonsultować się z prowadzącym zajęcia w sprawie ustalenia możliwości wyrównania zaległości. Prowadzący zajęcia (kierownik pracowni) decyduje o możliwości, zakresie, sposobie i terminie wyrównania zaległości powstałych wskutek nieobecności studenta na zajęciach. Prowadzący zajęcia nie gwarantuje możliwości odpracowania nieobecności, jeżeli musiałoby się ono odbyć poza przewidzianą siatką zajęć. Wszystkie nieobecności powyżej trzech, wynikające z przyczyn losowych lub chorobowych, powinny być rozpatrywane przez Prodziekana ds. studenckich. Student, który nie wyrównał zaległości, nie może uzyskać zaliczenia przedmiotu.

• Samodzielna realizacja indywidualnego projektu konserwacji i restauracji wybranego dzieła (obrazu sztalugowego na podobraziu tekstylnym, obrazu sztalugowego na sztywnym podobraziu papierowym (tekturze) według wskazań pedagogów, w zakresie określonym przez kierownika pracowni, z zastosowaniem różnych metod konserwatorskich i restauratorskich.
• Kontynuacja (wykonanie) badań specjalistycznych konserwowanego obiektu podjętych na I roku studiów i w semestrze zimowym (III) II roku studiów w ramach ćwiczeń, we współpracy z Zakładem Badań Specjalistycznych i Technik Dokumentacyjnych.
• Wykonanie dokumentacji konserwatorskiej zgodnej z obowiązującym schematem i wymogami zapisu (wersja cyfrowa nagrana na dysku komputera Pracowni wraz ze skanami Dzienniczka prac konserwatorskich – archiwizacja danych).
• Wykonanie dokumentacji fotograficznej w zakresie określonym przez kierownika pracowni na początku semestru (wersja cyfrowa nagrana na dysku komputera Pracowni – archiwizacja danych).
• Obecność na zajęciach.

1. C. Brandi, Teoria del Restauro, Roma 1963, wyd. pol. Teoria Restauracji,
ed. I. Szmelter, tłum. M. Kijanko, Warszawa 2006.
2. E. Doleżyńska- Sewerniak, Materiały malarskie i technika w obrazach olejnych Aleksandra Gierymskiego, Toruń 2010.
3. G. Korpal, Autor – dzieło sztuki – konserwator – odbiorca, Studia i Materiały Wydziału Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki ASP w Krakowie, vol. XIII, Kraków 2004.
4. K. Nicolaus, The Restoration of Paintings, Cologne 1999.
5. A.D. Potocka, Dublowanie jedwabnych obiektów zabytkowych na podłoża syntetyczne z użyciem klejów akrylowych, Warszawa 2002.
6. B.J. Rouba, Podobrazia płócienne, w procesie konserwacji, Toruń 2000.
7. I. Szmelter, Problemy dublowania obrazów na podłożu płóciennym, Zeszyty Naukowe ASP, nr 1 (32), Warszawa 1992.
8. J. Szpor, Michałowski nieznany, Materiały malarskie i technika w obrazach olejnych Piotra Michałowskiego, Warszawa 1991.
9. W. Ślesiński, Konserwacja zabytków sztuki, T.I, Warszawa 1989.

1. M.W. Ballard, How backing work: The effect of textile properties on appearance. Lining and Backing, London 1995.
2. G.A. Berger, W, H. Russel, Interaction between canvas and paint film in response to environmental changes, „Studies in Conservation”, 1994, nr 39, s. 73-86.
3. S. Keck, Mechanical alteration of the paint film, „Studies in Conservation", 1969, nr 14, s. 9-30.
4. Problemy dublowania obrazów na płótnie, red. M. Roznerska, J. Arszyńska, Toruń 2005.
5. J. Rościszewska, Pigmenty bitumiczne w malarstwie sztalugowym i związane z nimi kwestie konserwatorskie, „Ochrona Zabytków”, 1994, nr 3-4, s. 290.
6. Z. Rozłucka, M. Roznerska, J. Arszyńska, Mikroskopia fluorescencyjna, zastosowanie w badaniu budowy i procesów konserwacji malarstwa sztalugowego, Toruń 2000.
7. Serenissima. Światło Wenecji, katalog wystawy, red. G. Bastek, G. Janczarski, Warszawa 1999.
8. J. Wyszyńska, Metody dublowania w procesie konserwacji malowideł sztalugowych na płótnie, Studia i materiały Wydziału Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki w Krakowie, t. XIII, Kraków 2003.