(en)Katalog ECTS

Wykład humanistyczno-społeczny: ODCZUWANIE, WIDZENIE, ROZUMIENIE - czyli o powrocie do wielozmysłowości sztuk

(en)Pedagog: dr hab. Dorota Folga-Januszewska

(en)Pole (en)Opis
Course type Wykład
Didactic methods

Wykład podzielony na zagadnienia:

prezentacje teorii, działań artystycznych, fragmenty multimedialne

Omówienie zagadnień, interpretacja pojęć

uczestnictwo słuchaczy online w wybranych konferencjach, tematycznie cennych dla zagadnienia, do których otrzymają linki

 

 

Language of lecture polski;
Liczba punktów ECTS: 2
Liczba godzin w bezpośrednim kontakcie z nauczycielem akademickim 30
Liczba godzin samodzielnej pracy studenta związanych z osiągnięciem efektów uczenia się (zgodnie z profilem specyfiki kształcenia na wydziale) czas na lektury - indywidualny
Prerequisites

obecność na wykładzie, lektura zaleconej literatury czytanej systematycznie

Teaching goals (program content, subject description)

Wykład ma na celu wprowadzenie do następujących zagadnień zarówno z pomocą przykładów jak i poprzez omówienie literatury i przytaczane teorie: 

1) Wprowadzenie: historia sztuki jako dzieje twórczości wielozmysłowej
O powstaniu odrębnych dziedzin sztuki – różnimy się odczuwaniem, widzeniem, łączeniem wrażeń. Dzieje sztuki to historia różnic i próby znalezienie podobieństw.
2) Pamięć i zapominanie
Biologiczna i fizjologiczna wiedza o pamięci
Neuropercepcja
Literatura, fantastyka, science fiction
Wyobraźnia
3) Od patrzenia do widzenia
- kształty i formy
- złudzenia
- barwy światła i kolory materii
4) Rozumienie jako proces
Refleksja filozoficzna i matematyczna kalkulacja
Teorie sztuk
Fizyka w praktyce artystycznej
Natura i kultura
5) Powrót do wielozmysłowości
Od kodowania do odczuwania
Granice percepcji
Zaburzenia
Terapie
Arteterapie

The form of passing the course (assesment methods and criteria)

Praca pisemna poświęcona wybranym hasłom, ich rozumieniu i indywidualnej interpretacji

Final requirements

Znajomość pojęć i mechanizmów percepcji omawianych na wykładzie, rozumienie obszarów specjalizacji wychodzących poza obszar sztuki - w stronę zagadnień naukowych i relacji historycznych

Compulsory literature used during classes

Diane Ackerman, Historia naturalna zmysłów, tłum. Krystyna Chmielowa, Książka i Wiedza, Warszawa 1994
Rudolf Arnheim, Myślenie wzrokowe, przeł. Marek Chojnacki, słowo/obraz terytoria, Gdańsk 2011
Arystoteles, O pamięci i przypominaniu sobie, przekład polski z języka greckiego i wprowadzenie - Aleksandra Sobańska; edycja i przekład łaciński - Paweł Siwek, Wrocławskie Wydawnictwo Naukowe ATLA2, Wrocław 2015.

Ann-Sophie Barwich, Węch. Co nos mówi umysłowi, przekł. Tadeusz Chawziuk, Copernicus Center Press, Kraków 2022
John Berger, Sposoby widzenia, przekł. Mariusz Bryl, Warszawa 2008
Maria Cieśla-Korytowska, Jakub Czernik, Mnemozyne. Pamięć jako źródło dzieła sztuki, t. 18, seria: Komparatystyka polska – tradycja i współczesność , wyd. Avalon, Kraków 2016

Giles Fauconnier, Mark Turner, Jak myślimy. Mieszaniny pojęciowe i ukryta złożoność umysłu, przeł. Izabela Michalska, Biblioteka Kwartalnika Kronos, Warszawa 2019
Piotr Francuz, Imagia. W kierunku neurokognitywnej teorii obrazu, Lublin 2013
John Gage, Kolor i kultura. Teoria i znaczenie koloru od antyku do abstrakcji, Kraków 2005
John Gage, Kolor i znaczenie. Sztuka, nauka i symbolika, Kraków 2010
Lisa Genova, Zrozumieć pamięć. Jak pamiętamy i dlaczego zapominamy, tłum. Joanna Dziubińska, Filia. Poznań 2021
Ernst H. Gombrich, Zmysł porządku. O psychologii sztuki dekoracyjnej, przekł. i red. Dorota Folga-Januszewska, Kraków [Universitas] 2009.
Ernst H. Gombrich, Pisma o sztuce i kulturze, wybór i oprac. R. Woodfield, przeł.: D. Folga-Januszewska, S. Jaszczyńska, M. Wrześniak, K. Csernak, K. Włodkowska, red nauk. D. Folga-Januszewska, Kraków, Universitas 2011.
Obrazy w umyśle. Studia nad percepcją i wyobraźnią, pod red. Piotra Francuza , Warszawa [Wydawnictwo Naukowe Scholar] 2007
Juhani Pallasmaa, Oczy skóry. Architektura i zmysły, przeł. Michał Choptiany, Instytut Architektury, Kraków 2012
Scott A. Small, Zapominamy. O działaniu pamięci i zaletach niepamiętania, tłum: Aga Rewilak, konsultant merytoryczny: lek. Katarzyna Sawczyńska, Bo.wiem, Kraków 2023.

Semir Zeki, Blaski i cienie pracy mózgu. O miłości, sztuce i pogoni za szczęściem, przekł. Anna i Marek Binderowie, Warszawa [WUW] 2012

Additional literature recommended for the student's self learning

Caroline Case, Tessa Dalley, Dean Reddick, The Handbook of Art Therapy, Taylor&Francis 2022
Jan Deręgowski, Oko i obraz. Studium psychologiczne, Warszawa [PWN] 1990
Filozofia percepcji, wybrał i wstępem opatrzył Bohdan Chwedeńczuk, Warszawa 1995

Phil Jones, The Arts Therapies: A Revolution in Healthcare, II wyd., Routledge 2021
J. O. Lauring, (red) , An introduction to neuroaesthetics: The neuroscientific approach to aesthetic experience, artistic creativity, and arts appreciation. Copenhagen: Museum Tusculanum Press 2014
Fred Leeman, Hidden Images. Games of Perception. Anamorphic Art. Illusion. From the Renaissance to the Present, New York 1976.
Marice Merleau-Ponty, Fenomenologia percepcji, przekł. Małgorzata Kowalska, Jacek Migasiński, Warszawa 2001
Obrazy w umyśle. Studia nad percepcją i wyobraźnią, pod red. Piotra Francuza , Warszawa [Wydawnictwo Naukowe Scholar] 2007
John Onians, Neuroarthistory. From Aristotle and Pliny to Baxandall and Zeki, New Haven–London 2007.
Semir Zeki , A Vision of the Brain, Oxford 1993.
Semir Zeki , Inner Vision. An Explanation of Art and the Brain, Oxford–New York 1999.

Learning outcomes
KnowledgeSkillsSocial competences
(en)-brak-
Metody weryfikacji przedmiotowych efektów uczenia się
WiedzaUmiejętnościKompetencje
(en)-brak-
The weekly number of hours of classes or lectures, the number of ECTS points assigned to the subject and information on the form and completion of the subject are included in the study program and Course Cataloque (information is displayed in Akademus system)


(en)Lista studiów

(en)studia status (en)czas[h] ECTS (en)forma pass
Sculpture s.5 (en)o 30 2 lecture 30h
lecture [pass with grade]
Media Art s.5 (en)o 30 2 lecture 30h
lecture [exam]
Painting / painting s.5 (en)o 30 2 lecture 30h
lecture [pass with grade]
Interior Design s.5 (en)o 30 2 lecture 30h
lecture [pass with grade]
Conservation and Restoration of Works of Art / konserwacja i restauracja tkaniny zabytkowej s.5 (en)o 30 2 lecture 30h
lecture [pass with grade]
Conservation and Restoration of Works of Art / konserwacja i restauracja malarstwa i rzeźby polichromowanej s.5 (en)o 30 2 lecture 30h
lecture [pass with grade]
Conservation and Restoration of Works of Art / konserwacja i restauracja książki, grafiki i skóry zabytkowej s.5 (en)o 30 2 lecture 30h
lecture [pass with grade]
Conservation and Restoration of Works of Art / konserwacja i restauracja rzeźby kamiennej i elementów architektury s.5 (en)o 30 2 lecture 30h
lecture [pass with grade]
Graphic Arts s.5 (en)o 30 2 lecture 30h
lecture [pass with grade]


(en)Semestr 2024/25-WS (en)(Z-zimowy,L-letni)
(en)Kod kursu: #38.27078