warsztaty, konwersatorium (krytyczna lektura tekstów źródłowych)

Podstawowa znajomość historii sztuki XX wieku, znajomość języka polskiego w mówię i piśmie na poziomie min. B2

Celem zajęć jest przyswojenie najważniejszych tradycji polskiej sztuki nowoczesnej po 1918 oraz 1945 roku z naciskiem na ujęcie problemowe: kluczowe konteksty historyczne, koncepcje dzieła, sylwetki wybranych artystów. Równolegle zajęcia uczą krytycznej lektury tekstów źródłowych (z epok historycznych) oraz tekstów naukowych (kontekstualizujących teksty źródłowe): zapoznają z warsztatem badawczym, uczą stawiania problemów i pytań badawczych oraz roboczych tez.

1: Wprowadzenie: Tradycyjna (wertykalna) historia sztuki versus ujęcia krytyczne (Rogoff, Bryson, Mitter, Piotrowski, Turowski)
2: Wprowadzenie: Od centrów i peryferii do cyrkulacji, sieci, splątań (Beata Hock, Mathew Rampley, Klara Kemp-Welch, Artl@s).

3: Cyrkulacja sztuki w praktyce: Wizyta na wystawie W oku cyklonu. Modernizm w Ukrainie.
4: Awangarda a tożsamość: Międzywojenny Lwów, Debora Vogel, grupa Artes (praca na katalogach wystaw Polak, Żyd, artysta oraz Montaże)  

5: Praca na tekstach źródłowych – powojnie: Problemy sztuki lat 1945–1949, państwowy mecenat artystyczny, realizm i formalizm (instrumentalne studium przypadku: Wystawa Sztuki Nowoczesnej)
6:Jakie problemy mamy z socrealizmem? Wprowadzenie

7: Praca na tekstach źródłowych – socrealizm: Jak namalować „dobry socjalistyczny obraz”? (Krytyka artystyczna z lat 1949–1954) 
8: Praca na tekstach źródłowych – odwilż: Co to jest nowoczesność? (praca na tekstach Mieczysława Porębskiego, Wojciecha Włodarczyka, Piotra Juszkiewicza)

9: Co przysłania nowoczesność? Alternatywne postawy artystyczne 

10: Praca na tekstach źródłowych – konceptualizm: Schyłek nowoczesności (Sztuka w epoce postartystycznej Jerzego Ludwińskiego)

11: Jak pisać o artystach? Bogusz, Szapocznikow, Jaremianka, Rosenstein, Żarnowerówna i inni.

12: Poza nowoczesność: Sztuka a wojna i Holokaust – wprowadzenie 

13: Od lektury do tworzenia tekstu: uwagi wstępne
14: Podsumowanie zajęć

Forma zaliczenia przedmiotu:

1. Obecność na zajęciach (dopuszczalne dwie nieusprawiedliwione nieobecności)

2. Przygotowanie: pogłębiona lektura zadanych tekstów, umiejętność nazwania najważniejszych tez i problemów w nich zawartych

3. Aktywność na zajęciach

4. Przygotowanie krótkiej pracy pisemnej (max do 8 s) będącej analizą wybranego tekstu z epoki.

Regularna praca nad pracą pisemną i konsultacje związane z tą pracą.

A. Turowski, Fenomen nieostrości, „Atrium Quaestiones”, T. XX, Poznań 2010.

P. Piotrowski, Awangarda w cieniu Jałty. Sztuka w Europie Środkowo-Wschodniej w latach 1945-1989, Poznań 2005 (fragmenty).

Czas debat. Antologia krytyki artystycznej z lat 1945–1954, Warszawa 2016.

W. Włodarczyk, Socrealizm, Kraków 1991.

P. Juszkiewicz, Od rozkoszy historiozofii do gry w nic, Poznań 2005.

A. Jakubowska, Portret wielokrotny dzieła Aliny Szapocznikow, Poznań 2008.

Globalizing East European Art Histories. Past and Present, eds. Beáta Hock, Anu Allas (New York and London: Routledge 2018)

Horizontal Art History and Beyond: Revising Peripheral Critical Practices, eds. Agata Jakubowska, Magdalena Radomska (New York and London: Routledge, 2022)

Numer tematyczny pisma Umêní / Art vol. 69, no. 2 (2021).

P. Piotrowski, O horyzontalnej historii sztuki, „Artium Quaestiones”, T. XX, 59-60.

P. Piotrowski, O dwóch głosach historii sztuki, „Artium Quaestiones”, T. XVII, Poznań 2006, s. 195-214.

P. Piotrowski, Sztuka i demokracja w postkomunistycznej Europie, Poznań 2010 (fragmenty)

P. Piotrowski, Od globalnej do alterglobalnej historii sztuki, “Teksty Drugie”, nr 1–2 2013.

A. Turowski, Awangardowe marginesy, Warszawa 1997 (fragmenty).

I. Rogoff, Terra Infirma - Geography's Visual Culture, London New York 2000.

N. Bryson, Art in Context, w: Studies in Historical Change, red. R. Cohen, Charlottesville London 1992.

P. Mitter, Decentring Modernism: Art History and Avant-Garde Art from the Periphery, „The Art Bulletin. A Quarterly Published by College Art Association”, Vol. XC, No. 4 2008.