(en)Katalog ECTS

The Volatile Modernity. Capitalism and Culture.

(en)Pedagog: dr hab. Aleksander Zbrzezny

(en)Pole (en)Opis
Course type fakultatywny
Didactic methods (en)-brak-
Language of lecture polski;
Prerequisites

przyjęcie na studia II stopnia (wpisanie na IV rok studiów)

Final requirements

Znajomość treści wykładów i wybranej lektury.

The form of passing the course (assesment methods and criteria)

: Znajomość wybranej lektury i treści zajęć – wg skali ocen obowiązującej w uczelni. Egzamin ustny, pytania z treści zajęć oraz wypowiedź na temat jednej lektury wybranej z listy.

      UWAGA: W wypadku, gdyby uczelnia pracowała w trybie zdalnym, ocena zostanie wystawiona na podstawie pracy pisemnej – eseju napisanego na podstawie wybranej lektury i treści zajęć.

Teaching goals (program content, subject description)

Celem zajęć jest przedstawienie studentom panoramy współczesnych problemów kulturowych i społecznych oraz wskazanie ich historycznych źródeł. Zajęcia dostarczają niezbędnej aparatury pojęciowej i orientacji w różnych przestrzeniach współczesnego namysłu nad kulturą, społeczeństwem, historią, a także mechanizmami gospodarczymi. Celem zajęć jest także przedstawienie ogólnej, humanistycznej (i posthumanistycznej) perspektywy współczesnych teorii, które coraz częściej są interdyscyplinarne, transdyscyplinarne, czy też unidyscyplinarne. Stąd też obecność wątków ekonomicznych i socjologicznych. Zajęcia zaplanowano tak, by wychodząc od jak najbardziej współczesnych problemów, odsłonić przesłanki poszczególnych pytań i rozstrzygnięć teoretycznych, angażując materiał z wielu dyscyplin. Wśród omawianych kwestii znajdzie się między innymi problem przemocy, wykluczenia, imperializmu, kapitalistycznej akumulacji, rozumienia historii, ideologii, przemysłu kulturalnego.          

 

1.      Nowoczesność czy ponowoczesność? Charakterystyka współczesnego społeczeństwa i kultury. Stanowisko F. Jamesona. Diagnoza Z. Baumana (Płynna nowoczesność) i J. – F. Lyotarda. Czym jest Kondycja ponowoczesna? Skąd się biorą „post-izmy”?

2.      Teorie nowoczesności: od współczesnych rozpoznań do źródeł: Marshall Berman, Walter Benjamin, Dialektyka oświecenia Horkheimera i Adorno. Zmiana jako zasada nowoczesności, nowoczesność jako proces.

3.      Historia jako warunek możliwości myślenia o procesach kulturowych i społecznych: perspektywa Szkoły Annales. Dzieło Fernanda Braudela Kultura materialna, gospodarka i kapitalizm XV-XVIII wiek.

4.      Kultura materialna i jej różne odsłony. Dziwne historie: Vigarello, Ariès, Muchembled, Flandrin. (Historia zdrowia i choroby, czystości i brudu, śmierci, dzieciństwa, otyłości, ciała, rozkoszy, rodziny…)

5.      Historia kapitału i jej późniejsze odsłony: Karol Marks i logika akumulacji kapitału, napięcie między kapitałem a pracą. Praca martwa i żywa. Róża Luksemburg, Georg Lukács. Dwudziestowieczne krytyki Marksa: Ralf Dahrendorf.

6.      Ekonomiści XXI wieku o globalizacji i nierównościach: Ha-Joon Chang, Joseph Stiglitz i Thomas Piketty. Kapitalizm kognitywny.

7.      Socjologiczne ujęcia współczesności: Guy Standing i prekaryzacja, Manuel Castells i społeczeństwo sieci, Collin Crouch i Psucie wiedzy. Społeczeństwo ryzyka i problem niewiedzy w ujęciu U. Becka.

8.      Psychoanaliza: między represją a emancypacją. Myśl Z. Freuda i jej kontynuacje: C. G. Jung, J. Lacan. Psychoanaliza a filozofia społeczna i ekonomia. W. Reich, E. Fromm, G. Deleuze i F. Guattari.

9.      Myśl Michela Foucault. Władza-wiedza i problem wykluczenia. Biopolityka.    

10.  Perspektywa feministyczna: V. Woolf, S. de Beauvoir, B. Friedan, L. Irigaray, J. Butler.

11.  Nowoczesność i przemoc: kolonializm i Zagłada. Orientalizm E. Saida, Wyklęty lud ziemi F. Fanona, Nowoczesność i Zagłada Z. Baumana, Co zostaje z Auschwitz G. Agambena.

12.  Filozofowie o przemocy: Benjamin, Sartre, Arendt, Marcuse. Współczesny imperializm i kultura. Przemoc, ekonomia i społeczeństwo – Girard, Graeber.

13.  Czym jest posthumanizm? D. Haraway, R. Braidotti i B. Latour. Ludzkość i zwierzęcość, kultura i natura – konieczność rekonceptualizacji.

14.  Pytanie o możliwość wspólnoty i współczesną formułę podmiotowości.

15.  Problem czasu, historii i pamięci: N. Eliasa Esej o czasie oraz P. Connertona How Modernity Forgets. Powrót do pytania o nowoczesność i ponowoczesność. Dyskusja. 

Compulsory literature used during classes

Literatura polecana:

 

1.      G. Agamben, Co zostaje z Auschwitz

2.      Ph. Aries, Człowiek i śmierć lub Historia dzieciństwa

3.      E. Balibar, Filozofia Marksa

4.      Z. Bauman, Płynna nowoczesność

5.      R. Braidotti,  Po człowieku

6.      N. Elias, Esej o czasie

7.      M. Foucault, Nadzorować i karać

8.      D. Graeber, Dług. Pierwsze pięć tysięcy lat

9.      M. Horkheimer, T. Adorno, Dialektyka oświecenia

10.  L. Irigaray, Ta płeć (jedną) płcią niebędąca

11.  N. Klein, Doktryna szoku

12.  J.-F. Lyotard, Kondycja ponowoczesna

13.  P. Singer, O życiu i śmierci. Upadek etyki tradycyjnej

14.  M. Środa, Obcy, inny, wykluczony

15.  G. Standing, Prekariat

16.  Zwierzęta i ich ludzie (red. A. Barcz, D. Łagodzka)

Additional literature recommended for the student's self learning

 

1.      A. Zbrzezny. Lotna nowoczesność: kultura materialna, kultura wirtualna, transkodowanie społeczeństwa i kapitalizm

Learning outcomes
SkillsKnowledgeSocial competences

Wiedza – student powinien osiągnąć wiedzę w zakresie:

 

- Znajomości głównych problemów współczesnej humanistyki oraz sposobów ich podejmowania w różnych dyscyplinach i subdyscyplinach; elementarnej orientacji w filozofii społecznej, filozofii kultury.

- znajomości problematyki podejmowanej w tradycji marksizmu, postmodernizmu, feminizmu.

- znajomości podstawowych dla refleksji humanistycznej pojęć.

- współzależności, związków między różnymi obszarami nauk humanistycznych i społecznych: historii, filozofii, kulturoznawstwa, socjologii, ekonomii.

- znajomości procesów historycznych w różnych dziedzinach kultury i świadomości ich wpływu na kształt współczesnego świata.

- wiedzy ogólnej, określonej programem zajęć.

Znajomości głównych problemów współczesnej humanistyki oraz sposobów ich podejmowania w różnych dyscyplinach i subdyscyplinach; elementarnej orientacji w filozofii społecznej, filozofii kultury.

- znajomości problematyki podejmowanej w tradycji marksizmu, postmodernizmu, feminizmu.

- znajomości podstawowych dla refleksji humanistycznej pojęć.

- współzależności, związków między różnymi obszarami nauk humanistycznych i społecznych: historii, filozofii, kulturoznawstwa, socjologii, ekonomii.

- znajomości procesów historycznych w różnych dziedzinach kultury i świadomości ich wpływu na kształt współczesnego świata.

- wiedzy ogólnej, określonej programem zajęć.

 

 

Kompetencje społeczne – student powinien być zdolny do:

- otwartości na różne sposoby myślenia, argumentacji na rzecz własnego stanowiska i rozumienia argumentacji towarzyszących innym stanowiskom

Description of the requirements for the studio, workshop or teaching aids (en)-brak-
The weekly number of hours of classes or lectures, the number of ECTS points assigned to the subject and information on the form and completion of the subject are included in the study program and Course Cataloque (information is displayed in Akademus system)


(en)Lista studiów

(en)studia status (en)czas[h] ECTS (en)forma pass
Design / product and visual communication design s.1 (en)d 30 2 30h
[pass with grade]
Interior Design / architektura wnętrz s.1 (en)d 30 2 30h
[pass with grade]
Graphic Arts s.7 (en)d 30 2 30h
[pass with grade]
Painting / painting s.7 (en)d 30 2 30h
[pass with grade]
Sculpture / rzeźba s.7 (en)d 30 2 30h
[pass with grade]
Stage Design / projektowanie scenograficzne s.1 (en)d 30 2 30h
[pass with grade]
Media Art s.1 (en)d 30 2 30h
[pass with grade]
Design / Collection design s.7 (en)d 30 2 30h
[pass with grade]
Design / product and visual communication design s.7 (en)d 30 2 30h
[pass with grade]


(en)Semestr 2020/21-WS (en)(Z-zimowy,L-letni)
(en)Kod kursu: #38.12246