konwersatorium 

przebieg studiów pomyślnie zakończony 6. semestrem 

1. Przyczynki do rozważań na temat formy, wskazanie pola do dyskusji. Forma a treść. Forma a funkcja. Forma a kolor. Forma a formalizm. Reżim sanitarny w dobie pandemii SARS-COV-2 – jako forma współżycia społecznego i problem aksjonormatywny.

2. Umysł szachisty? Georg Steiner.

3. Forma – studium przypadku.  

4. Psychologia przedstawienia obrazowego – wzór a doświadczenie u Ernsta H. Gombricha. Jak się uczymy? Jak tworzymy? Arcydzieło jako wzorzec.

5. Wola formowania – determinizm formy. Estetyczna teoria formatywności. Estetyka formalna. Formowanie dzieła sztuki. Formowanie artysty. Szkoły, style, gatunki. Błąd formalny a błąd znaczeniowy i funkcjonalny. Wolność i ograniczenie a forma?! Permutacyjna struktura prac Zbigniewa Makowskiego…

6. Socjologia jako nauka o formach uspołecznienia – Georg Simmel i jego socjologia formalna. „Formy” w socjologii – kilka pojęć (struktura społeczna, interakcja, klasy i warstwy społeczne, stratyfikacja…). 

7. Claude Lévi-Strauss, „Trójkąt kulinarny” i antropologia strukturalna.

8. Wiersz „Kruk” E. A. Poe – wiersz jako projekt, analiza porównawcza polskich przekładów; język w działaniu według Romana Jakobsona. Fotografia Masahisa Fukase „Samotność kruków”.

9. „Ida”, reż. Paweł Pawlikowski, 2013.

10. „Osiem i pół”, reż. Federico Fellini, 1963; „M Is for Man, Music, Mozart”, reż. Peter Greenaway, 1991.

11. Dyskusja dotycząca relacji formy i treści w powyższych dziełach filmowych.

12. Kulturowa i medialna historia twarzy. Twarz – narzędzie autoprezentacji, wyrazu i komunikowania. Twarz w nauczaniu on-line. Ciało jako forma – body-art.

13. Demokracja – system rządów i forma sprawowania władzy. Czy sama forma (dzieła) może być ideologiczna?

Konformizm. Nonkonformizm. Kontrkultura. Kontestacja. Stereotypy. Mentalność – sposoby myślenia. Schematy postrzegania. Praforma – archetyp. Wzory kultury… Wzorce i normy. System akcjo-normatywny jako system form. Prawo i jego regulacje. Ceremoniał, rytuał. Formy gry i zabawy. W co „grają” artyści? Sztuka jako gra z widzem.  

14. Pomnik – upamiętnienie – Bełżec. Oskar Hansen i teoria formy otwartej. Juliusz Żórawski – forma spoista. Witkacy – czysta forma. „Ferdydurke” Gombrowicza.

15. Redefinicja formy. Dzieło otwarte Umberto Eco.

Poziom aktywności studentów na zajęciach, poziom merytorycznego opanowania materiału, umiejętności komentowania książek, innych publikacji, prowadzenia problemowej analizy zagadnień, artykułowania własnych przemyśleń, dyskutowania, konkludowania podejmowanych kwestii;

poziom opisywania i interpretacji rzeczywistości (w tym sztuki i designu) i uzasadniania własnych sądów zaprezentowany w pisemnym eseju. Skala ocen określona jest według punktacji obowiązującej w ASP w Warszawie: od 2 (ndst) do 5+ (celująco).

Zaliczenie ze stopniem na podstawie oceny aktywnego uczestnictwa oraz pracy pisemnej – eseju – „Moje doświadczenie formy”. Możliwe są dwie nieuzasadnione nieobecności – w ten sposób student spełnia warunek dopuszczający do zaliczenia. 

Literatura podstawowa – we fragmentach:

Francis George Steiner, „Śmierć królów (O szachach)”, w: „Eseje z New Yorkera”, Słowo/obraz terytoria, 2018.

Ernst H. Gombrich, „Sztuka i złudzenie”, PIW, Warszawa 1981.

Ernst H. Gombrich, „Zamysł porządku. O psychologii sztuki dekoracyjnej”, Universitas, Kraków 2009.

Eugenia Basara-Lipiec, „Arcydzieło. Teoria i rzeczywistość”, Instytut Kultury, Warszawa 1997.

Luigi Pareyson, „Estetyka. Teoria formatywności”, Universitas, Kraków 2009.

„Błądzić jest rzeczą” [katalog wystawy], Instytucja Kultury Miasta Tarnowa, BWA Tarnów, 2013/2014, http://www.bwa.tarnow.pl/1,51,wystawy,bladzic-jest-rzecza.html

Lambert Wiesing, „Widzialność obrazu. Historia i perspektywy estetyki formalnej”, Oficyna Naukowa, Warszawa 2008.

Georg Simmel, „Socjologia”, PWN, Warszawa 1975, 2006.

Piotr Sztompka, „Socjologia analiza społeczeństwa”, Znak, Kraków 2012.                             

„Encyklopedia socjologii”, Oficyna Naukowa, Warszawa 1998.        

Claude Lévi-Strauss, „Trójkąt kulinarny” [w:] „Antropologia kultury. Zagadnienia i wybór tekstów”, WUW, Warszawa 1998.

Roman Jakobson, „W poszukiwaniu istoty języka”, PIW, Warszawa 1989.                     

Hans Belting, „Faces. Historia twarzy”, Słowo / obraz terytoria, Gdańsk 2015.

Roland Barthes, „Mit i znak”, PIW 1970.

„Body of art”, Phaidon, Londyn 2015.

Giovanni Sartori, „Teoria demokracji”, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1994.

Juliusz Żórawski, „Wybór pism estetycznych”, Universitas, Kraków 2008.

Filip Springer, „Zaczyn. O Zofii i Oskarze Hansenach”, Wydawnictwo Karakter, 2013.         

Oskar Hansen, „Ku formie otwartej”, red. Jola Gola, Fundacja Galerii Foksal (Warszawa), Revolver (Frankfurt), Muzeum ASP w Warszawie, 2005.

Stanisław Ignacy Witkiewicz, „Czysta forma w teatrze”, Wydawnictwo Artystyczne i Filmowe, Warszawa 1986.

Carl Gustaw Jung, „Archetypy i symbole. Pisma wybrane”, Czytelnik, Warszawa 1976.

Aldona Jawłowska, „Drogi kontrkultury”, PIW, 1975.

Umberto Eco, „Dzieło otwarte. Forma i nieokreśloność w poetykach współczesnych”, Czytelnik, Warszawa 1973.

Ruth Benedict, „Wzory kultury”, Muza S.A., 2011.

„Alvar Aalto. Second Nature”, Vitra Design Muzeum, 2014. 

-