Wykład z elementami seminaryjnymi.

Spotkania będę polegały na grupowej dyskusji nad konkretnymi zagadnieniami, opartej na lekturze tekstów, poprzedzonej wykładem, część zajęć będzie miała charakter warsztatowy.

Umiejętność czytania w języku angielskim na poziomie niezbędnym do zapoznania się z literaturą.

Od lat osiemdziesiątych ubiegłego wieku globalny obieg sztuki rozrósł się do nigdy wcześniej niespotykanych rozmiarów, zarówno w sensie zasięgu, ilości instytucji, osób i pieniędzy, które w nim cyrkulują. Zmienił on też swój charakter, ewolucji uległy artystyczne instytucje, jak grzyby po deszczu wyrosły setki międzynarodowych biennale, nawet peryferyjne miasta chcą mieć swoje centra sztuki współczesnej, a sam obieg stał się środowiskiem pracy dla rzesz specjalistów- z których najbardziej wyrazistą grupą są kuratorzy i kuratorki. W trakcie proseminarium przyjrzymy się funkcjonowaniu globalnego obiegu sztuki z krytycznego dystansu. Postaramy się zrekonstruować jego genezę a także społeczne i ekonomiczne sprzeczności, które go napędzają. Z jednej strony dzieła sztuki osiągają bezprecedensowe ceny, domy aukcyjne z roku na rok zwiększają swoje obroty, pojawiają się nowe instrumenty inwestycyjne art-bankingu. Z drugiej, okrutna ekonomia artystycznej cyrkulacji działa wedle zasady „zwycięzca bierze wszystko”. Większość artystek i artystów, kuratorów i kuratorek czy asystentów i asystentek jest biedna. Globalny świat sztuki jest jak góra lodowa. Jej widoczna część – artystyczne gwiazdy, duże imprezy i światowej klasy instytucje – dominuje nad ciemną materią sztuki, wielością artystów i artystek, których społecznie niezbędna praca pozostaje nierozpoznana i niedoceniona. O ile zasadnie można krytykować związki artystycznych celebrytów z globalną finansową oligarchią, to równie istotne jest spojrzenie na to, co Martha Rosler nazywa „artystycznym sposobem rewolucji”. To bowiem artystyczny prekariat – którego główną cechą wspólną jest brak perspektyw na życiową stabilizację – angażuje się w progresywne ruchy społeczne.

Krytyka ekonomii politycznej globalnego obiegu sztuki będzie służyła lepszemu zrozumieniu społecznych i ekonomicznych mechanizmów regulujących życie oraz pracę artystów i artystek, kuratorów, kuratorek i innych praktyków oraz praktyczek sztuki współczesnej. Zajęcia odbiegają od tradycyjnej formuły wykładu, mają charakter bardziej seminaryjny, otwarty na dyskusję i aktywne uczestnictwo studentów i studentek, są oparte na analizie tekstów, filmów, manifestów, praktyk artystycznych. Studentki i studenci będą zachęcane do wykorzystania materiałów w celu lepszego zrozumienia społecznych uwarunkowań swojej własnej praktyki oraz podjęcia działań mających na celu ich zmianę.

1. Zajęcia organizacyjne

2. Życie i praca artystycznego projektariatu

Kuba Szreder, ABC of Projectariat: living and working in a precarious art world

3. Czy inny świat sztuki jest możliwy?

White Pube Ideas for a New Art World (akcja billboardowa):

https://www.itsnicethat.com/news/the-white-pube-buildhollywood-art-campaign-290121

White Pube Ideas for a New Art World (tekst):

https://www.thewhitepube.co.uk/ideasforanewartworld

Manifest Twórców i Twórczyń Sztuk Wizualnych:

http://forumsztukiwspolczesnej.blogspot.com/2021/06/manifest-tworczyn-i-tworcow-sztuk.html

Manifest Art For UBI:

https://instituteofradicalimagination.org/2021/01/16/art-for-ubi-manifesto-launching-campaign/ 

4. Lumbung, ruangrupa i kontrowersje czyli alternatywne Documenta 15

Fragmenty z Documenta Fifteen Handbook

Wywiad z ruangrupa: Who’s Exploiting Who? ruangrupa on documenta fifteen

https://artreview.com/who-is-exploiting-who-ruangrupa-on-documenta-fifteen/

Aneta Rostkowska i Giulia Belinetti: What documenta fifteen offered to the future - documenta fifteen closing days #1

https://www.metropolism.com/nl/opinion/47748_what_documenta_fifteen_offered_to_the_future_documenta_fifteen_closing_days_1

Kate Brown, Documenta Presents an Invigorating Alternative to a Market-Driven Art World. Maybe That’s Why the Industry’s Establishment Has Largely Dismissed It

https://news.artnet.com/market/documenta-art-market-2135862

Ben Davis, Documenta 15’s Focus on Populist Art Opens the Door to Art Worlds You Don’t Otherwise See—and May Not Always Want to

https://news.artnet.com/art-world/documenta-15-review-2140149

Jason Farago: The World’s Most Prestigious Art Exhibition Is Over. Maybe Forever.

https://www.nytimes.com/2022/09/23/arts/design/documenta-15.html

Hito Steyrl, Hito Steyerl: Context is Everything, Except When It Comes to Germany

https://tripleampersand.org/context-everything-except-comes-germany/?fbclid=IwAR3I609Yepi1IlUi78pmiPLudgnNMGnAM9d5Sexm_Qgdt0EnDNNsO6TVhEc

Statement by Off Biennale

https://offbiennale.hu/en/2022/hirek-en/statement-by-off-biennale-budapest-a-documenta-fifteen-participant-and-lumbung-member-2/

5. Świat sztuki dla 1%

Andrea Fraser, 1% to Ja, tekst towarzyszący wystawie Chleb i Róże (MSN, Warszawa 2016)

6. Cena wszystkiego

Pokaz filmu The price of Everything (Nathaniel Kahn 2018) (13.04)

7. Świat sztuki jako góra lodowa, czyli feministyczne ekonomie sztuki

Centre for Plausible Economies, Icebergian Economies of Contemporary Art (Cyber PyraMMMida, 2020): 

https://www.pirammmida.life/cpe

J.K. Gibson-Graham i Kelly Dombroski, Introduction to The Handbook of Diverse Economies: inventory as ethical intervention [w:] The handbook of diverse economies, red. J.K. Gibson-Graham I Kelly Domroski, Edward Elgar Publishing, Northampton 2020

J.K. Gibson-Graham, Economic meltdown, or what an iceberg can tell us about the economy (Trade Show, 2014):

http://trade-show.info/reader/economic-meltdown-or-what-an-iceberg-can-tell-us-about-the-economy/

Manifesty i prace Mierle Laderman Ukieles

8. Ćwiczenia z feministycznych ekonomii sztuki

9. Feministyczne dobra wspólne

Antonio Negri i Michael Hardt, Rzecz-pospolita, korporacja ha!art, Kraków 2012

Silvia Federici, Feminism and the Politics of the Commons [w:] Former West pod redakcją Marii Hlavajovej i Simona Sheikha, MIR Press, Cambridge 2017

wywiad Sary Burayi Boned z Silvią Federici

https://artmuseum.pl/public/upload/files/Sara-Buraya_Silvia-Federici.pdf

10. Feministyczne instytucje dóbr wspólnych

Raunig, G., 2014. Occupy the Theater, Molecularize the Museum!, in: Malzacher, F. (Ed.), Truth Is Concrete: A Handbook for Artistic Strategies in Real Politics. Sternberg Press; Steirischer Herbst, Berlin; New York; Graz, pp. 76–86.

Manifesty programowe feministycznych instytucji sztuki: Teatru Powszechnego i Feminist Art Institution (Praga)

http://www.feministinstitution.cz/

11. Artystyczna samoorganizacja wobec wojny i kryzysu humanitarnego

Spotkanie z SDK Słonecznik

12. Artystyczna ciemna materia

Gregory Sholette, Przesyt, nadprodukcja, nadmiar [w:] Czarna księga Artystów, Katarzyna Górna et al (red.), Krytyka Polityczna, Warszawa 2015

13. Spotkanie w sprawie pisania esejów   

14. Czy artyści pracują i dlaczego są biedni? Spory o status artystów

Julia Bryan-Wilson, Sztuka a praca [w:] Czarna księga Artystów, Katarzyna Górna et al (red.), Krytyka Polityczna, Warszawa 2015

Mikołaj Iwański, Wszystko co chciałbyś wiedzieć o pracy artystów a o co boisz się zapytać [w:] Czarna księga…

Hans Abbing, Uwagi na temat wyzysku biednych artystów [w:] Wieczna radość. Polityczna ekonomia społecznej kreatywności, red. Michał Kozłowski et al., Fundacja Bęc Zmiana, Warszawa 2011

Zajęcia do wyboru:

15. Prekariat. Nowa niebezpieczna klasa

Guy Standing. Prekariat. Nowa niebezpieczna klasa. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa

15.  Skoro nie możecie jeść pieniędzy, żryjcie sztukę – Hito Steyrl krytyka globalnego obiegu sztuki (19.01)
Hito Steyerl, Duty Free Art: Art in the Age of Planetary Civil War. (London: VERSO, 2017).

15.  Świat sztuki jako pralnia ekologicznych brudów

Mel Evans, Artwash: Big Oil and the Arts, Pluto Press, Londyn 2015

15.  Dekolonizacja muzeów i extinction rebellions

TJ Demos, Climate control. From emergency to emergence.

https://www.e-flux.com/journal/104/299286/climate-control-from-emergency-to-emergence/

Daniel Penny, The Artists-Activists Decolonizing the Whitney Museum

https://www.theparisreview.org/blog/2019/03/22/the-artist-activists-decolonizing-the-whitney-museum/?fbclid=IwAR3mN5dlL520VFNs6Wgh91_VhNDg8UQsZFT-2ttVA-ow5r4_-KxwUXMdn9c

15.  Powolne instytucje

Petrešin-Bachelez, N., 2017, For Slow Institutions. E-flux Journal, nr 85

15.  W stronę museum 3.0

Alistair Hudson, Middlesbrough Institute of Modern Art. Where do we go from here? Vision Statement 2015-2018

En Liang Khong, Postcard from Middlesbrough, Frieze online 2017

Elinor Morgan, Middlesbrough’s New Communities [w:] Byrne, J., Morgan, E., Paynter, N., Sanchez de Serdio, A., Zeleznik, A. (Eds.), 2018. The constituent museum: constellations of knowledge, politics and mediation : a generator of social change. Valiz, Amsterdam.

15.  Muzea a aktywizm czyli wiedza prawdziwie użyteczna, przypadek Muzeum Królowej Zofii w Madrycie

Claire Bishop, Radical museology or, "what’s contemporary" in museums of contemporary art?, Koenig Books, Londyn 2014

Fragmenty z Byrne, J., Morgan, E., Paynter, N., Sanchez de Serdio, A., Zeleznik, A. (Eds.), 2018. The constituent museum: constellations of knowledge, politics and mediation : a generator of social change. Valiz, Amsterdam.

Ocena słowna // ocena liczbowa (do średniej) // Opis wymaganych kryteriów // Stopień opanowania wiedzy w %

celujący, 5,35

student opanował wiedzę z zakresu zajęć, ale też wykonał dodatkową pracę w zakresie jej poszerzenia, jest w stanie samodzielnie posługiwać się nią w analizie społecznych aspektów sztuki współczesnej, wykazuje się kompetencją i chęcią do aplikowania nabytej wiedzy w obiegu sztuki, co wykazał w referacie/eseju podsumowującym (dobór tematu, jego istotność, umiejętność jego teoretycznej analizy i osadzenia w kontekście artystycznym i społecznym) oraz w trakcie dyskusji na zajęciach

≥ 96

bardzo dobry, 5,0

student opanował wiedzę z zakresu zajęć, jest w stanie samodzielnie posługiwać się nią w analizie społecznych aspektów sztuki współczesnej, wykazuje się kompetencją i chęcią do aplikowania nabytej wiedzy w obiegu sztuki, co wykazał w referacie/eseju podsumowującym (dobór tematu, jego istotność, umiejętność jego teoretycznej analizy i osadzenia w kontekście artystycznym i społecznym) oraz w trakcie dyskusji na zajęciach

91-95

bardzo dobry minus, 4,65

student opanował wiedzę z zakresu zajęć, ale z drobnymi nieścisłościami, jest w stanie samodzielnie posługiwać się nią w analizie społecznych aspektów sztuki współczesnej, wykazuje się kompetencją i chęcią do aplikowania nabytej wiedzy w obiegu sztuki co wykazał w referacie/eseju podsumowującym (dobór tematu, jego istotność, umiejętność jego teoretycznej analizy i osadzenia w kontekście artystycznym i społecznym) oraz w trakcie dyskusji na zajęciach

86-90

dobry plus, 4,35

student opanował wiedzę z zakresu zajęć, ale z drobnymi nieścisłościami, wykazuje pewne problemy w  samodzielnym posługiwać się nią w analizie społecznych aspektów sztuki współczesnej, wykazuje się kompetencją i chęcią do aplikowania nabytej wiedzy w obiegu sztuki co wykazał w referacie/eseju podsumowującym (dobór tematu, jego istotność, umiejętność jego teoretycznej analizy i osadzenia w kontekście artystycznym i społecznym) oraz w trakcie dyskusji na zajęciach

81-85

dobry, 4,0

student opanował wiedzę z zakresu zajęć, z pominięciem niektórych mniej istotnych aspektów, jest w stanie samodzielnie posługiwać się nią w analizie społecznych aspektów sztuki współczesnej, ale nie robi tego płynnie, wykazuje się kompetencją i chęcią do aplikowania nabytej wiedzy w obiegu sztuki, co wykazał w referacie/eseju podsumowującym (dobór tematu, jego istotność, umiejętność jego teoretycznej analizy i osadzenia w kontekście artystycznym i społecznym) oraz w trakcie dyskusji na zajęciach

71-80

dobry minus, 3,65

student opanował wiedzę z zakresu zajęć, z pominięciem niektórych mniej istotnych aspektów, jest w stanie samodzielnie posługiwać się nią w analizie społecznych aspektów sztuki współczesnej, ale nie robi tego płynnie, wykazuje chęć do aplikowania nabytej wiedzy w obiegu sztuki, ale z drobnymi problemami kompetencyjnymi, co wykazał w referacie/eseju podsumowującym (dobór tematu, jego istotność, umiejętność jego teoretycznej analizy i osadzenia w kontekście artystycznym i społecznym) oraz w trakcie dyskusji na zajęciach

66-70

dostateczny plus, 3,35

student opanował wiedzę z zakresu zajęć, z pominięciem niektórych istotnych aspektów, wykazuje pewne problemy z analizą społecznych aspektów sztuki współczesnej, wykazuje chęć do aplikowania nabytej wiedzy w obiegu sztuki, ale z pewnymi problemami, co jest widoczne w referacie/eseju podsumowującym (zły dobór tematu czy też nieistotny, problemy z jego teoretyczną analizy i osadzenia w kontekście artystycznym i społecznym), oraz przejawia się mniejszą aktywnością na dyskusjach w trakcie zajęć

61-65

dostateczny, 3,0

student opanował wiedzę z zakresu zajęć, ale z większymi lukami, ma większe problemy z analizą społecznych aspektów sztuki współczesnej, wykazuje ograniczoną chęć do aplikowania nabytej wiedzy w obiegu sztuki oraz cierpi na braki kompetencyjne

56-60

dostateczny-, 2,65

student opanował wiedzę z zakresu zajęć, ale z bardzo poważnymi lukami, ma większe problemy z analizą społecznych aspektów sztuki współczesnej, wykazuje ograniczoną chęć do aplikowania nabytej wiedzy w obiegu sztuki oraz cierpi na braki kompetencyjne

51-55

niedostateczny, 2,0

nie opanował wiedzy z zakresu zajęć, nie jest w stanie analizować społecznych aspektów sztuki współczesnej, wykazuje brak zainteresowania aplikowaniem nabytej wiedzy w życiu społecznym oraz wykazuje całkowity brak kompetencji

≤ 50

nieklasyfikowany

0

Brak kart lektur, nie wysłanie pracy w terminie lub brak prezentacji

0%

- egzamin w formie eseju (czy też artystycznej pracy badawczej) rozwijającego samodzielnie wybrany temat związany z zakresem zajęć, demonstrujący opanowanie wiedzy i umiejętność zastosowania pojęć

- na ocenę końcową ma wpływ aktywne uczestnictwo w zajęciach

- na zajęciach obecność jest obowiązkowa. Możliwe są dwie nieobecności bez usprawiedliwienia. Jeżeli ktoś nie był na więcej niż połowie zajęć nie uzyska zaliczenia. W przypadku większej ilości nieobecności niż dwie (ale mniejszej niż połowa), będzie obowiązek napisania krótkich esejów z tematyki zajęć, na których dana osoba była nieobecna.

podana w opisie zajęć

podana w opisie zajęć