wykład

wpisanie na drugi rok studiów

Cel zajęć:

Celem zajęć jest zaznajomienie studentów z historią filozofii. W trakcie zajęć omówieni zostaną najważniejsi autorzy oraz problemy, od starożytności po współczesność. Studenci poznają filozoficzną terminologię i poszerzają wiedzę ogólną.

Treści programowe nauczania (treść zajęć):

Semestr I

1.      Czym jest filozofia? Specyfika filozofii na tle innych aktywności teoretycznych i kulturowych. Filozofia wobec mitu, filozofia wobec nauki. Historia filozofii a historia kultury. Kwestie organizacyjne.

2.      Początki filozofii. Tales, Anaksymander, Anaksymenes. Pitagoras, Heraklit i eleaci. Myśl Demokryta.

3.      Sofiści i ich rola w kulturze i polityce Grecji. Działalność i myśl Sokratesa.

4.      Filozofia Platona. Teoria idei, teoria poznania. 

5.      Myśl polityczna Platona – Państwo i Prawa.

6.      System filozoficzny Arystotelesa. Podział nauk, organon, metafizyka. Pisma przyrodnicze.

7.      Etyka nikomachejska i Polityka Arystotelesa.  

8.      Filozofia epoki hellenistycznej: stoicyzm, epikureizm i sceptycyzm.

9.      System Plotyna i myśl wczesnego chrześcijaństwa: Orygenes, Tertulian, św. Augustyn. Główne problemy filozofii średniowiecznej. Spór o uniwersalia, myśl św. Anzelma i św. Tomasza. Problem Boga i nieskończoności u Mikołaja z      Kuzy.

11.  Myśliciele renesansu. Myśl polityczna - N. Machiavelli, T. Morus. Uwagi o epoce i kontekście historycznym. "Próby" Montaigne'a. Filozofia Fr. Bacona.

12.  Myśl Kartezjusza.

13.  Nowożytny racjonalizm: Spinoza, Leibniz.

14.  Myśl polityczna i społeczna nowożytności: Grocjusz, Hobbes, Locke, Mandeville. Tradycja empiryzmu.

15.  Charakterystyka epoki oświecenia. Myśl J.J. Rousseau.

Semestr II:

1.      Filozofia D. Hume'a i A. Smitha.

2.      Filozofia Immanuela Kanta – okres przedkrytyczny i Krytyka czystego rozumu

3.      Filozofia praktyczna Kanta, jego filozofia religii i filozofia historii. Narodziny estetyki.

4.      Myśl Herdera, Fichtego, Schillera, Schellinga. Filozofia sztuki i wprowadzenie do filozofii Hegla.

5.      Heglowska koncepcja podmiotowości i historii.

6.      Filozofia społeczna Karola Marksa.

7.      Pozytywizm Comte’a, neopozytywizm Koła Wiedeńskiego i współczesna filozofia nauki.

8.      Myśl Fryderyka Nietzschego.

9.      Psychoanaliza Freuda i filozofia kultury. Dalsze losy psychoanalizy.

10.  Fenomenologia Edmunda Husserla, filozofia Martina Heideggera i egzystencjalizm Sartre'a.

11.  Teoria krytyczna Szkoły Frankfurckiej.

12.  Myśl Michela Foucault.

13.  Postmodernizm w filozofii. Lyotard, Rorty i Bauman.

14. Feminizm i posthumanizm.

15.  Wybrane koncepcje estetyczne XX i XXI wieku.

W semestrze zimowym ocena na podstawie pisemnego kolokwium.

Przedmiot kończy się egzaminem ustnym (semestr letni). Ocenie podlega wiedza w zakresie określonym programem zajęć oraz znajomość wybranej z listy lektury.

Znajomość treści zajęć oraz wybranej z listy lektury.

Z poniższych pozycji należy wybrać jedną - do omówienia na egzaminie.

Platon, Państwo, Uczta, Fajdros

Epiktet, Encheiridion

Św. Augustyn, Wyznania

Św. Anzelm, Proslogion

Kartezjusz, Rozprawa o metodzie

Locke, Dwa traktaty o rządzie (traktat drugi)

Diderot, Paradoks o aktorze i inne utwory

Rousseau, Rozprawa o pochodzeniu i podstawach nierówności między ludźmi

Hume, Badania dotyczące rozumu ludzkiego

Kant, Uzasadnienie metafizyki moralności

Schiller, Listy o estetycznym wychowaniu człowieka

Hegel, Wykłady z filozofii dziejów (Wstęp)

Kierkegaard, Bojaźń i drżenie

Nietzsche, Tako rzecze Zaratustra

Freud, Kultura jako źródło cierpień

Benjamin, Twórca jako wytwórca (przynajmniej 3 eseje, w tym "Dzieło sztuki w epoce jego reprodukowalności technicznej" i "Paryż II Cesarstwa u Baudelaire'a")

Fromm, Ucieczka od wolności

Heidegger, Źródło dzieła sztuki

Sartre, Egzystencjalizm jest humanizmem

de Beauvoir, Druga płeć

Foucault, Nadzorować i karać

J.-F. Lyotard, Kondycja ponowoczesna

Irigaray, Ta płeć (jedną) płcią niebędąca

Rorty, Przygodność, ironia i solidarność

Rosa, Przyspieszenie, wyobcowanie, rezonans

A. Sikora, Spotkania z filozofią (podręcznik)

W. Tatarkiewicz, Historia filozofii (podręcznik)

O. Hoffe, Mała historia filozofii (podręcznik)