Katalog ECTS

Konserwacja i restauracja malarstwa tablicowego i rzeźby polichromowanej - teoria

Pedagog: prof.dr hab. Krzysztof Chmielewski
Asystent/ci: mgr Diana Kułakowska, dr Jan Andrzejewski, dr Julia Burdajewicz, mgr Jan Morzycki-Markowski

Pole Opis
Typ przedmiotu kierunkowy
Metody dydaktyczne (forma zajęć)

Wykład, konwersatorium, relacja uczeń - mistrz.

Ze względu na zagrożenie epidemiczne zajęcia prowadzone są w formie zdalnej..

Język wykładowy polski;
Liczba punktów ECTS: -brak-
Liczba godzin w bezpośrednim kontakcie z nauczycielem akademickim -brak-
Liczba godzin samodzielnej pracy studenta związanych z osiągnięciem efektów uczenia się (zgodnie z profilem specyfiki kształcenia na wydziale) -brak-
Wymagania wstępne

zaliczony VII semestr studiów

Cele dydaktyczne (treści programowe, opis przedmiotu)

Treści wykładów i konwersatoriów.
Malarstwo na podłożach drewnianych w starożytnym Egipcie, Grecji i Rzymie. Portrety z Fajum - geneza, funkcja, znaczenie.
Wprowadzenie do wiedzy o kulturze i sztuce Bizancjum – tło historyczne, specyfika, pierwsze ikony. Zjawisko ikonoklazmu w Bizancjum w VIII i IX w. – przyczyny, rozwój, znaczenie. Powstanie różnych kościołów chrześcijaństwa wschodniego.
Teologiczne podstawy malarstwa ikonowego. Hierarchiczna, symboliczna i technologiczna struktura ikony – różnice i podobieństwa z religijnymi obrazami na Zachodzie.
Główne regiony malarstwa ikonowego – uwarunkowania historyczne, ogólna charakterystyka.
Ikonografia najważniejszych przedstawień w malarstwie ikonowym – systematyka, geneza, podobieństwa i różnice z analogicznymi przedstawieniami na Zachodzie w okresie średniowiecza i renesansu.
Szaty liturgiczne chrześcijańskiego duchowieństwa wschodniego – terminologia, znaczenia symboliczne, funkcja.
Kościół prawosławny i unicki w I Rzeczypospolitej – tło historyczne, specyfika tzw. ikon karpackich.
Ewolucja przegrody ołtarzowej w chrześcijańskich kościołach na Wschodzie. Wykształcenie się ikonostasu – jego funkcja, znaczenie, program ikonograficzny.
Znaczenie ołtarza w świątyniach chrześcijańskich. Pierwsze ołtarze, wykształcenie się i ewolucja nastawy ołtarzowej w kościołach na Zachodzie.
Budowa, ikonografia i symbolika nastaw ołtarzowych w okresie późnego średniowiecza. tzw. ołtarze szafiaste - relacja pomiędzy rzeźbą i malarstwem.
Informacje uzupełniające o późnogotyckim malarstwie tablicowym oraz drewnianej rzeźbie polichromowanej w Polsce – regiony, cechy stylistyczne, technologia.
Jasnogórski Obraz Matki Boskiej jako przykład synkretycznego dzieła kultury chrześcijańskiego Wschodu i Zachodu – historia, technologia, problematyka konserwatorska.

 

Forma i sposób zaliczenia przedmiotu (metody i kryteria oceny)

Ocena stopnia przyswojenia wiedzy przekazanej na wykładach w semestrze VII i VIII. Skala ocen według Regulaminu studiów ASP w Warszawie.

Wymagania końcowe

Zdany egzamin pisemny z zakresu wiedzy przekazanej na wykładach w semestrze VII i VIII.

Egzamin w formie stacjonarnej z zachowaniem obowiązujących zasad bezpieczeństwa w związku z epidemią covid 19.

Literatura obowiązkowa wykorzystywana podczas zajęć -brak-
Literatura uzupełniająca rekomendowana do samodzielnej pracy studenta

M. Nowicka, Z dziejów malarstwa greckiego i rzymskiego, PIW 1988

E. Jastrzębowska, Sztuka wczesnochrześcijańska, Warszawa 1988

E. Wipszycka, Kościół e świecie późnego antyku, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego 2006

D. T. Rice, Art of the Byzantine Era, Thames and Hudson 1997

R. Cormack, Byzantine Art, Oxford University Press 2000

A. Różycka-Bryzek, Bizantyńsko-ruskie malowidła w kaplicy zamku lubelskiego, PWN 1983

L. Ouspensky, V. Lossky, The Meaning of Icons, Crestwood New York, 1989

L. Uspienski, Teologia ikony, Poznań 1993

I, Jazykowa, Świat ikony, Warszawa 1998

ks. M. Janocha, Ukraińskie i Białoruskie Ikony Świąteczne w Dawnej Rzeczypospolitej, Warszawa 2001

15. E. Pokorzyna, Słownik terminologiczny wyposażenia świątyń obrządku wschodniego z przydatkiem ikon maryjnych, Wydawnictwo DiG Warszawa 2001

E. Smykowska, Ikona Mały słownik, Warszawa 2002

Dionizjusz z Furny, Hermeneia czyli objaśnianie sztuki malarskiej, Wydawnictwa Uniwersytetu Jagiellońskiego 2003

P. Evdokimov, Sztuka ikony teologia piękna, Warszawa 1999

D. Bomford, J. Dunkerton, D. Gordon, A. Roy, Art in the Making Italian Painting before 1400, London 2002

B. Ridderobos, A. Buren, H. Van Veen, Early Netherlandish Paintings Rediscovery, Reception and Researches, Los Angeles 2005

J. Gadomski, Gotyckie malarstwo tablicowe Małopolski, t. 1-3, PWN Warszawa 1988 - 1995

Malarstwo Gotyckie w Polsce, pod red. A.S. Labudy i K. Secomskiej, Wydawnictwo DiG Warszawa 2004

K. Chmielewski, Budowa technologiczna zachowanej części poliptyku św. Barbary z Wrocławia, „Roczniki Sztuki Śląskiej”, t. XIX, Wrocław 2010, s. 115-141

W. Kurpik, Częstochowska Hodegetria, Wydawnictwo Paulinianum 2020

 

 

 

Przedmiotowe efekty uczenia się
WiedzaUmiejętnościKompetencje

Student wie i rozumie:

- ewolucję i uwarunkowania technologiczne malarstwa tablicowego w starożytności,

- kontekst historyczny, teologiczny i artystyczny malarstwa ikonowego w chrześcijańskich Kościołach Wschodnich

- różnice ideowe, estetyczne i technologiczne pomiędzy malarstwem ikonowym i malarstwem zachodnim w okresie średniowiecza i czasach nowożytnych,

- najważniejsze przedstawienia ikonograficzne w malarstwie ikonowym,

- ewolucję oraz różnice pomiędzy ikonostasem na Wschodzie a nastawą ołtarzowa na Zachodzie Europy,

- strukturę ikonograficzną i technologiczną późnogotyckiej nastawy ołtarzowej i obrazu tablicowego w sztuce średniowiecznej i nowożytnej,

- najważniejsze cechy stylistyczne w kontekście uwarunkowań technologicznych w późnogotyckim malarstwie tablicowym i drewnianej rzeźby polichromowanej w Polsce.

Kierunkowe efekty kształcenia: KW_04, K-W-11, KW_12; https://wkirds.asp.waw.pl/wydzialowa-komisja-ds-jakosci-ksztalcenia/

 

Student potrafi:

- kompetentnie wypowiadać się w formie słownej i pisemnej na tematy związane z uwarunkowaniami historycznymi, artystycznymi i technologicznymi dzieł malarstwa tablicowego i drewnianej rzeźby polichromowanej.

Kierunkowe efekty kształcenia: KK_03; https://wkirds.asp.waw.pl/wydzialowa-komisja-ds-jakosci-ksztalcenia

Metody weryfikacji przedmiotowych efektów uczenia się
WiedzaUmiejętnościKompetencje
-brak-
Informacja: tygodniowa liczba godzin ćwiczeń lub wykładów, liczba punktów ECTS przynależna przedmiotowi oraz informacje o formie i zaliczeniu przedmiotu zawarte są w programie studiów.


Lista studiów

studia status czas[h] ECTS forma zaliczenie
Konserwacja i Restauracja Dzieł Sztuki / konserwacja i restauracja malarstwa i rzeźby polichromowanej s.8 o 30 1 w. 30h
w. [egz.]


Semestr 2023/24-L (Z-zimowy,L-letni)
Kod kursu: #38.25291