Katalog ECTS

Techniki rzeźbiarskie

Pedagog: Antoni Ciężkowski
Asystent/ci: Kacper Prus

Pole Opis
Typ przedmiotu kierunkowy uzupełniający
Metody dydaktyczne (forma zajęć)
  1. Wykłady na temat narzędzi stosowanych w trakcie wykonywania: modeli, form, odlewów, kopii rzeźb i płaskorzeźb oraz ich dawnego i współczesnego nazewnictwa.
  2. Wykłady kursowe na temat techniki wykonywania modeli rzeźbiarskich i architektoniczno-rzeźbiarskich, form odlewniczych, odlewów kopii materiałowej, rzeźb, płaskorzeźb- wykorzystanie prezentacji multimedialnej.
  3. Ćwiczenia manualne z zakresu praktycznego zastosowania narzędzi w trakcie procesu twórczego.
  4. Ocena poziomu wykorzystania fachowej wiedzy w trakcie realizacji zadań dydaktycznych.

2 godz. tygodniowo. = 30 godz./sem.

Każda godzina jest godziną dydaktyczną wynoszącą 45 min.


Tryb stacjonarny.

Język wykładowy polski;
Liczba punktów ECTS: 3 pkt ECTS gdzie 30 godzin kontaktowych oraz 45 godzin pracy samodzielnej studenta
Liczba godzin w bezpośrednim kontakcie z nauczycielem akademickim 30 godzin
Liczba godzin samodzielnej pracy studenta związanych z osiągnięciem efektów uczenia się (zgodnie z profilem specyfiki kształcenia na wydziale) 30 godzin - zapoznanie się z literaturą, szukaniem materiałów źródłowych; 15 godzin - zwiedzanie zabytków, wystaw i wydarzeń kulturalnych.
Wymagania wstępne


Zdany egzamin wstępny na Wydział Konserwacji i Restauracji Dziel Sztuki o specjalizacji Konserwacja i Restauracja Rzeźby i Elementów Architektury (I rok).

 

 

  1. Wrodzone zdolności plastyczne, sprawność i umiejętność koordynacji zmysłowo-ruchowej.
  2. Umiejętność przestrzennej analizy formy rzeźbiarskiej.
  3. Podstawowa znajomość właściwości surowców skalnych, tworzyw plastycznych, materiałów do wykonania form i odlewów.
  4. Umiejętność posługiwania się narzędziami rzeźbiarskimi.
  5. Znajomość wybranych zagadnień z historii sztuki, zakresu stylistycznej klasyfikacji zabytkowej formy rzeźbiarskiej i dekoracji powierzchni architektonicznych.

 

Cele dydaktyczne (treści programowe, opis przedmiotu)

Cele dydaktyczne:

 

  1. Opanowanie manualnych umiejętności w zakresie metod obróbki rzeźbiarskiej w różnych typach materiałów skalnych.
  2. Rozwijanie zdolności artystycznych na polu kompozycji rzeźbiarskiej i płaskorzeźbionej - ornamentu, reliefu.
  3. Doskonalenie relacji pomiędzy zmysłem postrzegania a receptorami na płaszczyźnie doświadczeń ogólnoplastycznych a także w pracach konserwatorskich np: w cyklu uzupełniania i rekonstrukcji.
  4. Poznanie materiałów oraz całej gamy zabiegów technicznych, niezbędnych podczas wykonywania prac modelunkowych, formierskich, odlewniczych oraz w pracach sztukatorskich.


Treści programowe:

 

  1. Zajęcia w zakresie teoretycznym realizowane w formie wykładów monograficznych, gdzie omawiane są podstawy projektowania plastycznego i kompozycji rzeźbiarskiej.
  2. W trakcie dialogu dydaktycznego komentowane są kwestie zasad kompozycji reliefu i wykonywania napisów. Dobra typologiczna znajomość stylistyczna ornamentyki i architektonicznego kostiumu elewacji oraz małej architektury.
  3. Prezentacja zróżnicowanych rozwiązań technologicznych w zakresie realizacji detali architektonicznych metodami sztukatorskimi.
  4. Profil technologiczny ćwiczeń praktycznych wprowadza słuchaczy w arkana projektowania i wykonywania form rzeźbiarskich. Prezentacja technologii i techniki realizacji form z sztucznego kamienia oraz nakładania powłok dekoracyjnych, także jako elementów ochrony zabytkowego oryginału.
  5. Ćwiczenia polegają na: praktycznym opanowaniu zasad projektowania ornamentu w formie reliefu i płaskorzeźby, zakomponowaniu i wykonaniu motywu lub detalu architektonicznego w wybranym materiale z grupy skał osadowych lub krystalicznych.
  6. Wybrane domeny dotyczą opanowania technik rekonstrukcji rzeźbiarskiej w zakresie inkrustacji i zdobienia kamienia.


Treść zajęć:

 

  1. Wykłady prowadzą do kognitywnego opracowania podstaw projektowania plastycznego na płaszczyźnie rzeźbiarskiego modelunku i komponowania w obszarze kostiumu historycznych elewacji.
  2. Tryb zajęć ma charakter poznawczy.
  3. Rozwój realizacji płaskorzeźbionego motywu lub detalu architektonicznego na drodze bezpośredniego przekazu doświadczeń praktycznych.
  4. Przekazywanie w relacjach dydaktycznych zasad i metod realizacji technik zdobienia kamienia oraz technologii kompozycji reliefu i wykonywania napisów.
  5. Opanowanie podstaw technik rekonstrukcji uszkodzonego oryginału w efekcie wzajemnej komunikacji na płaszczyźnie technologicznej.

 

Forma i sposób zaliczenia przedmiotu (metody i kryteria oceny)
  1. Egzamin podsumowujący w formie pisemnej na zakończenie semestru z opanowania składowych materialu teoretycznego, omawianego w obrębie semestru.
  2. ocena poziomu artystycznego i technicznego wykonanych prac.
  3. Ocena stopnia plastycznego zaangażowania w realizację programu.
  4. Średnia ocen składowych z poszczególnych ćwiczeń.


Skala ocen pięciostopniowa.

 

Wymagania końcowe

Egzamin teoretyczny na zakończenie semestru w zakresie:

 

  1. Rozumienia zasad kompozycji płaskorzeźbionego elementu architektoniczno-rzeźbiarskiego.
  2. Umiejętność wykorzystania wiedzy praktycznej jako środków technologiczno-technicznych w procesie ochrony zabytków kamiennych.
  3. Rozumienia pojęć ratowania zabytków dóbr kultury na drodze technik powielania oryginału metodami sztukatorskimi.
  4. Wykorzystania rzeźbiarskich technik plastyczno-estetycznych w rozwijaniu warsztatu konserwatora dzieł sztuki oraz definiowania artystycznego poziomu realizowanych prac konserwatorskich.
  5. Rozumienia pojęć inkrustacji, technik "pietro dure" oraz opanowania ich technologii wykonania, jako historycznych środków wyrazu plastycznego w rekonstrukcji dzieła sztuki.
  6. Umiejętności wykorzystania technik plastyczno-estetycznych na polu własnego rozwoju indywidualnego oraz koncepcji artystycznych.
  7. Praktycznej wiedzy na temat technik i technologii wykonywania modeli rzeźbiarskich, form odlewniczych i odlewów oraz szlachetnych wypraw dekoracyjnych wyrobów sztukatorskich.


Zaliczenie końcowe w aspekcie praktycznym:

 

  • Wykonanie kopii płaskorzeźby na drodze poznawczej, odręcznego modelowania w surowcu skalnym według historycznego wzoru (model z oryginału) najczęściej w wapiennym materiale kamiennym - przy użyciu tradycyjnych narzędzi rzeźbiarskich i prostych pomocy pomiarowych (cyrkiel zwykły, cyrkiel "macki", kątownik,linia) - semestr 2.
  • Zakomponowanie i realizacja wybranych detali architektonicznych metodami sztukatorskimi, w ramach technik dawnych i współcześnie stosowanych, wykorzystanie historycznych i współczesnych rozwiązań technologicznych w zakresie planowanej realizacji - semestr 3.
  • Zaprojektowanie i wykonanie ornamentu oraz reliefu techniką reliefu w krystalicznych i zbitych surowcach skalnych przy użyciu tradycyjnych narzędzi rzeźbiarskich - semestr 4 .


Prezentacja ćwiczenia wraz z omówieniem rezultatów prac w formie wystawy przygotowywanej na koniec semestru.

 

Literatura obowiązkowa wykorzystywana podczas zajęć

Technologia i techniki obróbki kamienia.

 

  1. Marmury kieleckie;Kowalczewski S., PZWSZ Warszawa 1972.
  2. Kamieniarstwo, cz I. Technologia surowca kamieniarskiego. PZWSZ. Warszawa 1952.
  3. Ręczna obróbka kamienia;Tyrowicz T., PZWSZ, Warszawa 1952.
  4. Marmury polskie. Wydobycie i zastosowanie w budownictwie; Tolkanowicz E., "Świat kamienia" 4(11)/2001 s 73- 76.
  5. Analiza materiałowa zabytków małej architektury i Rzeźby kamiennej z XVI i początków XVIII wieku w Wilnie i Nieświerzu, w Sztuka Kresów wschodnich t.6 p. red. Krasny P., Beltej A., Kraków 2006.


Techniki sztukatorskie

 

  1. Restytucja wnętrz historycznych Zamku Królewskiego (w Warszawie);Krakowska-Plich E., OZ GKZ. Warszawa N 1/2, 1987.
  2. Materiałoznawstwo tworzyw artystycznych i ich konserwacja; Krzemień A., PWN Łódź-Warszawa 1956.
  3. Prace Instytutu Urbanistyki i Architektury. Gips w budownictwie i architekturze. Wilk J., BiA. Z3, SA; Warszawa 1956.
  4. Sztukatorstwo (Technologia);Wolski Z., WSiP. Warszawa 1988.

 

Literatura uzupełniająca rekomendowana do samodzielnej pracy studenta
  1. Restaurierung von Steindenkmalen; Verlag Callwey, Wihr R., Munchen 1980.
  2. Kamieniarstwo; Wilcke H., Thunig W., WSiP. Warszawa 1978.
  3. Słownik terminologiczny Sztuk Pięknych; Kozakiewicz S., PWN Warszawa 1976.
  4. Technologia obróbki udarowej kamienia; Perier K., Synkiewicz F., Słupik E., Świerczek J., Wyd.II uzupełnione Kraków 1978.
  5. Roboty sztukatorskie; Dilis J., Warszawa 1961.

 

Przedmiotowe efekty uczenia się
WiedzaUmiejętnościKompetencje

KW_01 zasady realizacji prac artystycznych zgodnie z ukończoną specjalizacją, różne formy wypowiedzi artystycznej, złożoność procesu tworzenia dzieła sztuki zgodnie z własnymi zamierzeniami twórczymi.

KW_11 technikę wykonania i budowę technologiczną różnych gatunków sztuk plastycznych (zgodnie z ukończoną specjalizacją) w kontekście ich uwarunkowań historycznych oraz praktyki wykonawczej.

KU_01 wykorzystywać właściwe środki ekspresji w realizacji prac artystycznych, świadomie rozwijać własną osobowość twórczą,posługiwać się odpowiednimi narzędziami i materiałami w zależności od techniki wykonywanej pracy.

KU_08 zorganizować warsztat i odpowiednie warunki pracy, posługiwać się specjalistycznymi urządzeniami i narzędziami przestrzegając przepisów bhp.

KU_09 posługiwać się różnymi technikami artystycznymi oraz wykonywać kopie dziel sztuki (odpowiednio z ukończoną specjalizacją) zgodnie z kanonami danej epoki.

Metody weryfikacji przedmiotowych efektów uczenia się
WiedzaUmiejętnościKompetencje

Prawidłowe wykonanie negatywowej formy gipsowej i odlewu (pozytywu) z zaczynu gipsowego. Przygotowanie kamienia do wykonania odręcznej kopii rzeźbiarskiej.

Informacja: tygodniowa liczba godzin ćwiczeń lub wykładów, liczba punktów ECTS przynależna przedmiotowi oraz informacje o formie i zaliczeniu przedmiotu zawarte są w programie studiów.


Lista studiów

studia status czas[h] ECTS forma zaliczenie
Konserwacja i Restauracja Dzieł Sztuki / konserwacja i restauracja rzeźby kamiennej i elementów architektury s.1 o 30 3 ćw. 30h
ćw. [egz. kom.]


Semestr 2024/25-Z (Z-zimowy,L-letni)
Kod kursu: #38.26439