Zajęcia w formie stacjonarnej. W zależności od rozwoju sytuacji epidemiologicznej forma zajęć   zajęć  może być modyfikowana.

wykład (kursowy, monograficzny),

seminarium (niższe - kursowe),

indywidualne lub grupowe konwersatoria,

dyskusja dydaktyczna

suma 45 godz./sem

każda godzina jest godziną dydaktyczną, czyli 45 min

Zaliczony III rok studiów magisterskich na kierunku "konserwacja i restauracja dzieł sztuki" w specjalności "konserwacja i restauracja książki, grafiki i skóry zabytkowej".

Treści programowe nauczania:
Studenci po ukończeniu zajęć z konserwacji i restauracji grafiki i rysunku na 6-letnich stacjonarnych studiach jednolitych powinni być przygotowani zarówno do pracy samodzielnej jak i zespołowej. Powinni posiadać wiedzę i umiejętności pozwalające im na tworzenie własnych projektów konserwatorskich w zakresie konserwacji i restauracji grafiki, rysunku, akwareli i gwaszu, wykonanych na różnych podłożach, a także wiedzę w zakresie ochrony i przechowywania tych obiektów zabytkowych. W trakcie zajęć prowadzone są  wykłady teoretyczne z zakresu specjalności. Na zajęciach IV roku studenci uczestniczą także w pracach seminaryjnych, dotyczących wybranych zagadnień z programu studiów. Omawiane są zagadnienia związane z technologią obiektów zabytkowych oraz ich specjalistycznymi badaniami i dokumentacją. Przedstawiane są materiały i techniki konserwatorskie oraz zagadnienia teoretyczne, związane z konserwacją i restauracją dzieł sztuki,  w tym w szczególności dotyczące problematyki konserwacji i restauracji różnych rodzajów zabytkowej grafiki, rysunku, akwareli i gwaszu na zróżnicowanych podłożach zabytkowych tj. papier, pergamin, skóra, kalka, liście palmowe, tapa, jedwab, papirus. 

Celem zajęć przekazanie studentowi wiedzy i umiejętności w zakresie:

- tworzenia dokumentacji opisowej oraz sprawozdania z badań specjalistycznych zabytkowych grafik, rysunków, akwarel i gwaszu (obiektów wykonanych technikami nietrwałymi), wykonanych na różnych podłożach, na podstawie badań i zdobytej wiedzy. 
- tworzenia projektów ochrony i/lub konserwacji i restauracji zabytkowych grafik, rysunków, akwarel i gwaszu (obiektów wykonanych technikami nietrwałymi), wykonanych na różnych podłożach, na podstawie badań i zdobytej wiedzy.
-posługiwania się wiedzą źródłową w zakresie konserwacji i restauracji dzieł sztuki w w/w zakresie

Ocena wstępnej dokumentacji opisowej obiektu kursowego wraz ze sprawozdaniem z badań specjalistycznych. Ocena kolokwium pisemnego. Uczestnictwo w zajęciach jest warunkiem dopuszczenia do egzaminu. Ocena poziomu wiedzy dotyczącej treści programowych przedmiotu, wg skali ocen umieszczonej w Regulaminie studiów. Egzamin pisemny z treści kształcenia

Poprawne wykonanie wstępnej dokumentacji opisowej konserwowanego obiektu w ramach ćwiczeń(wraz ze sprawozdaniem z badań specjalistycznych). Stworzenie samodzielnego projektu konserwacji i restauracji wybranego dzieła lub części projektu zbiorowego, pod kierunkiem pedagogów, w oparciu o analizę historyczną, stylistyczną, ikonograficzną, techniczną i technologiczną oraz stanu zachowania, z uwzględnieniem właściwych metod konserwatorskich i restauratorskich (konwersatorium).  Uczestnictwo w wykładach i seminariach - zdobycie wiedzy teoretycznej z zakresu przedmiotu. Egzamin pisemny z zakresu dotyczącego treści kształcenia.

1. „The Paper Conservator” 1985, vol. 9
2. Ashley-Smith J., The ethics of doing nothing, „Journal of the Institute of Conservation” 2018, 41:1, 6-15, DOI: 10.1080/19455224.2017.1416650
3. Clarke A., The evaluation of relative movement between graphic media and paper substrates. Watercolour as a case study, red. Eagan, J., IPC Conference Papers London 1997: Proceedings of the Fourth International Conference of the Institute of Paper Conservation, 6-9 April 1997. Leigh 1998, 160-165.
4. Clarke M., The analysis of medieval European manuscripts, „Studies in Conservation” 2001, 46:sup1, 3-17
5. Daniels V., Factors Influencing The Wash-Fastness Of Watercolours, „The Paper Conservator” 1995, 19:1, 31-40, DOI: 10.1080/03094227.1995.9638411
6. Daniels V., Colour changes of watercolour pigments during deacidification, „Studies in Conservation” 1982, 27:sup1, 66-70, DOI: 10.1179/ sic.1982.27.Supplement-1.66
7. Fiske B., Conservation of Japanese Woodblock Prints: Display, Storage and Treatment, „Impressions” 2006-2007, No. 28, 60-75
8. Grenda M., Metody reintegracji wizerunku w konserwacji i restauracji obiektów zabytkowych na podłożu papierowym. Próba klasyfikacji, [w:] Metodologia, metoda i terminologia grafiki i rysunku. Teoria i praktyka, Warszawa 2014
9. Hofmann C. et. al., (2016) Stabilization of Verdigris, „Journal of Paper Conservation” 2016, 17:3-4, 88-99, DOI: 10.1080/18680860.2016.1247515
10. Huhsmann E., Hähner U., Application of the non-woven viscose fabric Paraprint OL 60 for float screen washing of documents damaged by iron gall ink corrosion, „Restaurator” 2007, Vol 28, No 2, pp 140-151.
11. Kolbe G., Gelatine in Historical Paper Production and as Inhibiting Agent for Iron-Gall Ink Corrosion on Paper, „Restaurator” 2004, 25, 26–39
12. Liszewska W., Papier japoński jako materiał w konserwacji dzieł sztuki, „Ochrona Zabytków” 1998, 51/3 (202), 266-272
13. Liszewska W., Japońskie kleje polisacharydowe jako spoiwo w konserwacji zabytkowych tkanin jedwabnych oraz papieru, „Ochrona Zabytków” 2002, 55/2 (217), 191-20
14. Liszewska W., Wpływ współczesnej estetyki na konserwację i restaurację dzieł sztuki. [w:] Dzieło Sztuki a Konserwacja – Materiały LII Ogólnopolskiej Sesji Naukowej Stowarzyszenia Historyków Sztuki, pod red. D. Nowackiego i J. Żmudzińskiego, Kraków 2004, s. 55-64.
15. Masuda K., Japanese Paper And Hyōgu, „The Paper Conservator” 1985, 9:1, 32-41, DOI: 10.1080/03094227.1985.9638467
16. Pataki-Hundt A. et al., The Mokvi Gospel, „Journal of Paper Conservation” 2016, 17:3-4, 112-119, DOI: 10.1080/18680860.2016.1251149
17. Shalky H. et al, Aqueous Treatment of Water-Sensitive Paper Objects, "Journal of Paper Conservation" 2011, Vol 12, No. 1
18. Wojtczak M., Problemy konserwacji zabytków sztuki Dalekiego Wschodu na papierze i tkaninie - malarstwo na zwojach pionowych, „Ochrona Zabytków” 1996, 49/1 (192), 35-44

1. Sobucki W. et al., Zastosowanie metody Bookkeeper w konserwacji akwarel, pasteli i innych zabytków na papierze, wykonanych w technikach wrażliwych na wodę: podsumowanie grantu, „Notes Konserwatorski” 2015, 17, 139-153
2. Menei E., Caylux L., Study of Inlay Mounting of Prints and Drawings at the Louvre Museum: The Results of Several Decades of Experience, “Journal of Paper Conservation” 2016, 17:1, 20-27.
3. Duqueyroix N. et al., Expandable Polyester Hinges for Parchment Mounting Performance in Fluctuating Environmental Conditions, “Journal of Paper Conservation” 2015, 16:1, 18-28.
4. Fischer H., Magnets: A Possible Way of Mounting and a New Storage System, “Journal of Paper Conservation” 2016, 17:2, 53-56.
5. W. Liszewska, Badania możliwości zastosowania tradycyjnej japońskiej konstrukcji karibari do sezonowania tkanin jedwabnych po zabiegu dublowania z użyciem kleju skrobiowego, „Toruńskie Studia o Sztuce Orientu” 2004, tom I, 75-88.
6. W. Liszewska, Zmiany kolorystyczne pigmentów w zabytkowych drzeworytach japońskich z Muzeum Narodowego w Warszawie, [w:] Sztuka Japonii. Studia, pod red. A. Kluczewskiej-Wójcik i J. Malinowskiego, Warszawa 2009, 47-56.
7. A. Pataki, Remoistenable Tissue Preparation and its Practical Aspects, „Restaurator„ 2009, 30, 51 – 69
8. Daniels V. Kosek J., Studies on the washing of paper. Part 1. The influence of wetting on the washing rate, „Restaurator 2004”, 25: 2, 81-93.
9. Daniels V. Kosek J., Studies on the washing of paper. Part 2. A comparison of different washing techniques used on an artificially discoloured, sized paper, „Restaurator” 2004, 25: 4, 260-266.
10. Van Dyke, Practical Applications of Protease Enzymes in Paper Conservation, The Book and Paper Group Annual 2004, 23: 93, 93-107
11. Schwarz A., Pre-packaged α-Amylase Poulticing System, The Book and Paper Group Annual 2000, 19, 97-104
12. W. Liszewska, Japanese Polysaccharide Adhesives – Wheat Starch and Funori in Theory and Practical Conservation Treatments, “Papier Restaurierung – Mitteilungen der IADA (Internationale Arbeitsgemeinschaft der Archiv-, Biblioteks- und Graphikrestauratoren)” 2005, 6: 4, 23-30.
13. Morenus L. et al., 16th- and 17th-Century Italian Chiaroscuro Woodcuts: Instrumental Analysis, Degradation and Conservation, Journal of the American Institute for Conservation 2015, 54: 4, 238–271.
14. J. Down, Adhesive Compendium for Conservation, Ottawa 2015