Katalog ECTS

Antropologia obrazu

Pedagog: dr Adam Czyżewski

Pole Opis
Typ przedmiotu Obowiązkowy
Metody dydaktyczne (forma zajęć)

Wykład, konwersatorium, projekt indywidualny.

Język wykładowy polski;
Liczba punktów ECTS: 2
Liczba godzin w bezpośrednim kontakcie z nauczycielem akademickim 30
Liczba godzin samodzielnej pracy studenta związanych z osiągnięciem efektów uczenia się (zgodnie z profilem specyfiki kształcenia na wydziale) -brak-
Wymagania wstępne

Pozytywnie zaliczony I rok studiów II stopnia.

Cele dydaktyczne (treści programowe, opis przedmiotu)

Treści programowe nauczania (treść zajęć).

1.        Tabu żywieniowe w życiu i sztuce, co nadaje się do jedzenia, a co nie, dlaczego i pod jakimi warunkami?.

2.        Sztuka i tabu seksualne – dawne i współczesne transgresje.

3.        Tabu zabijania – o ograniczeniach w pokazywaniu śmierci w sztuce i mediach.

4.        Tabu nieczystości – brud, odpadki, śmieci; granica między czystym a nieczystym we współczesnej sztuce i kulturze.

5.        Tabu i sacrum współczesności – granice naruszeń, profanacji, obrazy.

6.        Sztuka i ludobójstwo – czy fotografia może być dokumentem.

7.        Barwy cesarskie: czerwień, żółcień, złoto – symboliczny odbiór barw w sztuce i życiu publicznym.

8.        Błękit i zieleń – przykłady zastosowań symbolicznych w dawnej i współczesnej ikonosferze.

9.        Biel i czerń – kontrast, bezbarwność, sublimacja: sztuka, kultura.

10.    Tradycja karnawału jako zjawisko historyczne.

11.    Wpływ tradycji karnawałowej na współczesną sztukę i życie publiczne.

12.    Rola maski w karnawale tradycyjnym oraz w sztukach plastycznych, teatrze i filmie.

13.    Antysemityzm i stereotypowy wizerunek Żyda.

14.    Stereotyp „murzyna”, „dzikusa” i inne szwarccharaktery pop kultury.

15.    Stereotyp sąsiada – bliska odmienność w łagodnej wersji stereotypu.

16.    Kobieta z brodą – historia fizjologicznych sensacji i wynaturzeń.

17.    Sztuka ludowa, naiwna i profesjonalna – przykłady różnic i podobieństw.

18.    Artysta naiwny – przykłady osobowości z kręgu art brut.

19.    O przenikaniu się tradycji i synkretyzmach w dawnej i współczesnej kulturze wizualnej.

20.    Tatuaże i scaryfikacje – kultury plemienne, subkultury, moda i sztuka.

21.    Ikona: cielesność i objawienie – teologia ikony i fenomen objawienia we współczesnej kulturze i sztukach wizualnych.

22.    Wizerunki cudowne – religijność i sztuka popularna.

23.    Gender wrażliwości – czy istnieje specyficzna sztuka kobiet, czy sztuka ma płeć?.

 

Zagadnienia programowe.

W odróżnieniu od innych nauk humanistycznych i społecznych antropologia kultury interesuje się także tymi formami ekspresji plastycznej, które ujawniają się samorodnie/spontanicznie, towarzyszą komunikacji społecznej oraz wielu innym procesom, włączając w to sferę konfliktów politycznych i światopoglądowych. Związek szeroko rozumianej sztuki ze zrytualizowanymi formami zachowań społecznych, które wywodzą się wprost ze świata kultur archaicznych, jest nadal silny i bezpośredni, mimo gwałtownie zmieniających się warunków funkcjonowania kultury wizualnej. Stąd w programie przedmiotu takie zagadnienia jak tabu i transgresja, karnawał: czas święta, synkretyzm i naiwność w sztuce, obcość, płeć kulturowa, twarz i wizerunek (ikona), kolor, ornament i znaczenie w świecie archaicznym i sztuce współczesnej.

Dodatkowe formy zajęć.

1.      Projekcje filmów połączone z dyskusjami.

2.      Uczestniczenie w wydarzeniach o charakterze obrzędowo-rytualnym.

3.      Wizyty studyjne w magazynach muzealnych i na wystawach.

Forma i sposób zaliczenia przedmiotu (metody i kryteria oceny)

Kryteria oceny.

1.      Wiedza 30%

2.      Umiejętności 40%

3.      Postawa 30%

Wymagania końcowe

Pozytywnie zdany egzamin z po II roku studiów II stopnia.

Literatura obowiązkowa wykorzystywana podczas zajęć

Literatura (piśmiennictwo).

1.      R. Arnheim, Sztuka i percepcja wzrokowa, tłum. J. Mach, Warszawa 1978.

2.      R. Barthes, Światło obrazu. Uwagi o fotografii, przeł. J. Trznadel, Warszawa 1996.

3.      H. Belting, Antropologia obrazu, tłum. M. Bryl, Kraków 2007.

4.      H. Belting, Obraz i kult. Historia obrazu przed epoką sztuki, tłum. T. Zatorski, Gdańsk 2010.

5.      W. Benjamin, Pasaże, red. R. Tiedemann, tłum. I. Kania, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2005.

6.      S. Czarnowski, Podział przestrzeni i jej rozgraniczanie w religii i magii, tłum. N. Assoro- dobraj, [w:]

7.      S. Czarnowski, Dzieła, t. 3, Warszawa 1956.

8.      G. Didi-Huberman, Obrazy mimo wszystko, tłum. M. Kubiak Ho–Chi, Kraków 2008.

9.      U. Eco, Nieobecna struktura, tłum. A. Weinsberg, P. Bravo, Warszawa 1996.

10.  D. Freedberg, Potęga wizerunków, tłum. E. Klekot, Kraków 2005.

11.  E.H. Gombrich, Zmysł porządku, tłum. D. Folga-Januszewska, J. Holzman, Kraków 2009.

12.  K. Olechnicki, Antropologia obrazu, Warszawa 2003.

13.  J. Tokarska-Bakir, Obraz osobliwy, Kraków 2000.

14.  J.S. Wasilewski, Tabu, Warszawa 2010.

15.  R. Wittkower, Interpetacja symboli wizualnych, [w:] Symbole i symbolika, red. M. Głowiński, tłum. A. Morawińska, Warszawa 1990.

Literatura uzupełniająca rekomendowana do samodzielnej pracy studenta -brak-
Przedmiotowe efekty uczenia się
WiedzaUmiejętnościKompetencje

Absolwent zna i rozumie:

K_W05 historyczny i społeczny kontekst sztuki, z akcentem na historię sztuki mediów, teorię kultury, sztukę współczesną i antropologię obrazu;

K_W08 zasady swobodnego korzystania z różnorodnych klasycznych i współczesnych środków wyrazu plastycznego w obrębie sztuki mediów co prowadzi do tworzenia prac artystycznych o wysokim stopniu oryginalności oraz posiada umiejętność samodzielnego poszerzania i definiowania źródeł własnych inspiracji artystycznych i korzystania z nich w sposób kreatywny;

Absolwent potrafi:

K_U07 tworzyć rozbudowane prezentacje w formie słownej, pisemnej i mulVmedialnej na tematy dotyczące zarówno własnej twórczości jak i z obszaru sztuki, formułować opinie, wyciągać wnioski i umiejętnie nawiązywać kontakt z odbiorcami;

K_U08 podejmować dialog dotyczący reprezentowanej dziedziny, dyscypliny lub specjalizacji w oparciu o wiedzę i doświadczenie;

Absolwent jest gotów do:

K_K03 krytycznej oceny zarówno własnych jak i innych działań twórczych i artystycznych z zakresu kultury, sztuki i dziedzin pokrewnych, a w razie potrzeby potrafi zasięgnąć opinii ekspertów;

K_K04 podjęcia refleksji na temat społecznych, naukowych, estetycznych i etycznych aspektów pracy własnej lub innych osób w zakresie projektów i realizacji artystycznych;

Metody weryfikacji przedmiotowych efektów uczenia się
WiedzaUmiejętnościKompetencje
-brak-
Informacja: tygodniowa liczba godzin ćwiczeń lub wykładów, liczba punktów ECTS przynależna przedmiotowi oraz informacje o formie i zaliczeniu przedmiotu zawarte są w programie studiów.


Lista studiów

studia status czas[h] ECTS forma zaliczenie
Sztuka Mediów s.3 o 30 2 w. 30h
w. [zal. z oceną]


Semestr 2024/25-Z (Z-zimowy,L-letni)
Kod kursu: #38.27016