Konwersatorium z programem o charakterze autorskim zakładające czynny udział studentów z czasie zajęć i wykonywanie zadań praktycznych/w terenie związanych z tematyką zajęć.

Zaliczony III rok.

Krótki opis (cel zajęć):

Propedeutyczne zajęcia polegające na dyskutowaniu w grupie kwestii wyjętych z szerokiego spectrum różnie sformatowanych problemów naukowych i realnych, obecnych we wskazanych przez prowadzącego zajęcia lekturach. Służą budowaniu zaplecza intelektualnego i zasobów merytorycznych dla ewoluującej mentalności i wrażliwości osób studiujących. Poza rozszerzaniem wiedzy trenują sprawność kreatywnego, krytycznego i problemowego myślenia i dynamicznego kojarzenia. 

Zajęcia proponowane są osobom studiującym ze wszystkich wydziałów (a operują one różnymi mediami i będą w przyszłości uprawiać odmienne zawody artystyczne) także w celu stworzenia platformy wymiany myśli między nimi, zaakcentowania od teoretycznej strony koncepcji inter- i multidyscyplinarności oraz wzmocnienia integracji środowiskowej, a w konsekwencji nawiązania wstępnych kontaktów zawodowych.

Treści koncentrują się wokół problemów związanych z fenomenem uobecniania przeszłości, polityki historycznej i jej wizualnych (choć nie tylko) reprezentacji, zwłaszcza upamiętnień w przestrzeni publicznej, memoriałów i muzeów. Istotnym celem zajęć będzie skonfrontowanie oficjalnych modelów świadomości historycznej z osobistym doświadczeniem uczestników wynikającym z pochodzenia odmiennych regionów, małych ojczyzn, środowisk oraz z indywidualnych historii rodzinnych.

Tematyka zajęć będzie mogła ewoluować zgodnie z zainteresowaniami i potrzebami uczestników, ramowo przewidziane są następują

1. Wprowadzenie (organizacja zajęć, warunki zaliczenia, lektury). Historia a pamięć prywatna.

2. Formy upamiętnienia tematów trudnych i kontrowersyjnych. Współczesne pomniki w Polsce - dyskusja.

3. Upamiętnienie I wojny światowej – pamięć narodów, rodzin i jednostek.

4. Co i dlaczego chciała upamiętniać II Rzeczpospolita? 

5. Walka o pamięć - cmentarz Orląt lwowskich, Góra św. Anny, mauzoleum na Rossie, Mauzoleum w Tannenbergu

6. Cmentarze, nagrobki, epitafia i niekonwencjonalne formy pamięci o zmarłych.

7. Manipulacja pamięcią. Socrealizm. „Historia na cokole czy historia cokołu” – materiał filmowy z IPN (panel dyskusyjny dotyczący pomników Armii Czerwonej w Polsce) i rozmowa na temat „niechcianych” pomników.

8. Aktualne konstruowanie pamięci historycznej w Polsce oraz w krajach ościennych i jego wizualne reprezentacje. Kompleks Sanktuarium NMP Gwiazdy Nowej Ewangelizacji i św. Jana Pawał II oraz Muzeum „Pamięć i Tożsamość” w Toruniu. Kompleks Głównej Katedry Sił Zbrojnych Federacji Rosyjskiej i parku "Patriota" w Kubince pod Moskwą.

9. Pieśni i hymny narodowe jako nośniki tożsamości i pamięci. Filim dokumentalny "Czyja to piosenka" Adeli Pejowej

10. Artyści skazani na zapomnienie. Dyskusja o manipulacjach historią sztuki.

11. Pamięć intymna - dziennik, pamiętnik, fotografia. 

12. Pamięć międzypokoleniowa w konfrontacji z dyskursem oficjalnej pamięci historycznej. Prezentacja historii rodzin uczestników konwersatorium.

1. Aktywny udział w zajęciach

2. Wykonywanie zadań

3. Skala ocen określona jest według punktacji:

- obecność 30%

- aktywność na zajęciach 30%

- wykonywanie zadań 40%

Uzyskanie zaliczenia na podstawie aktywnego udziału w zajęciach i wykonania zadań

Sharon Macdonal, Krainy pamięci. O dziedzictwie i tożsamości we współczesnej Europie, Kraków 2021 (Międzynarodowe Centrum Kultury)

Pierre Nora, Między pamięcią a historią: Les Lieux de Mémoire, Tytuł roboczy: Archiwum, nr 2, 2009 (Muzeum Sztuki Współczesnej w Łodzi)

Andrzej Szpociński, Miejsca pamięci (lieux de mémoire), „Teksty Drugie” 2008, 4, s. 11-20.

Wojciech Marchlewski, Marcin Zglińsk,i Świątynia Nowego Narodu Wybranego. Sanktuarium Najświętszej Marii Panny Nowej Ewangelizacji i św. Jana Pawła II w Toruniu, "Konteksty", 2020/1-2 (328-329), s. 396-413.

Maria Delaperrière, Miejsca pamięci czy pamięć miejsc? Kilka refleksji na temat uobecniania przeszłości w literaturze współczesnej, „Ruch Literacki”, R. LIV, 2013, z. 1 (316), s. 49-61.

Grzegorz Gauden, Lwów – kres iluzji. Opowieść o pogromie listopadowym 1918, Warszawa 2018.

Aleksandra Melbechowska-Luty, Posągi i ludzie. Rzeźba polska dwudziestolecia międzywojennego, Warszawa 2005

Stanisław S. Nicieja, Cmentarz Obrońców Lwowa, Wrocław 1990.

Pamięć zbiorowa i kulturowa. Współczesna perspektywa niemiecka, red. Magdalena Saryusz-Wolska, 2009

Pomnik Smoleński, Orońsko 2012

Paul Ricoeur, Pamięć, historia, zapomnienie, Kraków 2007

Paul Ricoeur, Nadużycia pamięci naturalnej: pamięć powstrzymywana, pamięć manipulowana, pamięć narzucona", „Konteksty. Polska Sztuka Ludowa” , nr 1-2, 2003: 41-54.

Andrzej Szpociński, Miejsca pamięci (lieux de mémoire), „Teksty Drugie” 2008, 4, s. 11-20.

Sztuka wszędzie. Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie 1904-1944. Katalog wystawy [wybrane fragmenty], Warszawa 2012

Tygodnik Powszechny,  nr 32/2014, dodatek Wojna naszych pradziadków

Vergangenheit die nicht vergehen will, red. Anna Markowska, Sopot 2015 [eseje w języku polskim dotyczące Mauzoleum w Tannenbergu]

+tłumaczenie