Katalog ECTS

Sztuka i państwo 1945-1993

Pedagog: dr Jakub Banasiak

Pole Opis
Typ przedmiotu Obligatoryjny.
Metody dydaktyczne (forma zajęć)

Wykład.

Język wykładowy polski;
Liczba punktów ECTS: 2
Liczba godzin w bezpośrednim kontakcie z nauczycielem akademickim 30
Liczba godzin samodzielnej pracy studenta związanych z osiągnięciem efektów uczenia się (zgodnie z profilem specyfiki kształcenia na wydziale) 30
Wymagania wstępne

Podstawowa znajomość historii i sztuki XX wieku.

Cele dydaktyczne (treści programowe, opis przedmiotu)

Celem wykładu jest przedstawienie dziejów sztuki polskiej w dobie PRL w kontekście przemian społecznych, politycznych i ekonomicznych.

Omówione zostaną najważniejsze zjawiska artystyczne, ośrodki, postaci, dzieła, nurty, procesy. 


Ważnym kontekstem narracji historyczno-artystycznej będą zagadnienia związane z funkcjonowaniem państwowego systemu sztuki (organizacja życia artystycznego, mecenat, wystawiennictwo, polityka kulturalna, rynek sztuki etc.).


​​Zajęcia korespondują z wykładem "Źródła współczesnej krytyki artystycznej": zagadnienia omawiane na obu kursach będą się – na tyle, na ile będzie to uzasadnione i możliwe – pokrywać tematycznie i chronologicznie.

 

Wykłady obejmują następujące zagadnienia:

  • Organizacja życia artystycznego tuż po wojnie
  • Wojna i odbudowa, pamięć i trauma
  • Tuż po wojnie: kondycja awangardy i spór o realizm
  • Socrealizm(y) i “monstrualna modernizacja”
  • Funkcje odwilży: sztuka i polityka po socrealizmie
  • Wokół roku 1966: ruch sympozjalny i plenerowy, neokonstruktywizm
  • Nowa Figuracja, galerie autorskie
  • Sztuka w epoce Gierka (konceptualizm, rynek, kultura masowa)
  • Długie lata 80. (Solidarność, stan wojenny, podziemie artystyczne, druga odwilż, rozpad państwowego systemu sztuki)

 

 

Forma i sposób zaliczenia przedmiotu (metody i kryteria oceny)

Zajęcia kończą się egzaminem pisemnym. Zakres egzaminu odpowiada zakresowi wykładów.

 

Wymagania końcowe

Zajęcia kończą się egzaminem pisemnym. Zakres egzaminu odpowiada zakresowi wykładów.

Literatura obowiązkowa wykorzystywana podczas zajęć

Banasiak, Jakub, Prześniona dekada, w: Awangarda i państwo, Łódź 2018.

Banasiak J., Proteuszowe czasy. Rozpad państwowego systemu sztuki 1982–1993, Warszawa 2020.
Ronduda Ł., Sztuka polska lat 70.. Awangarda, Warszawa 2009.

Rottenberg Anda, Ministerstwo Kultury i Sztuki – mecenat czy zarządzanie?, w: Sztuka polska po 1945 r.. Materiały Sesji Stowarzyszenia Historyków Sztuki. Warszawa, listopad 1984, red. T. Hrankowska, Warszawa 1987.

Włodarczyk Wojciech, Sztuka polska XX i początku XXI wieku, Warszawa 2022.

 

Literatura uzupełniająca rekomendowana do samodzielnej pracy studenta

Jakubowska Agata, Sztuka kobiet w socjalistycznej Polsce. Przypadek Marii Pinińskiej-Bereś, Warszawa 2023.

Jarecka, Dorota, SURREALIZM REALIZM MARKSIZM, Sztuka i lewica komunistyczna w Polsce w latach 1944-1948, Warszawa 2021.

Gdula, Maciej, Odważyć się być średnim. Genealogia i przyszłość polskiej klasy średniej, „Krytyka Polityczna” 2015, nr 42.

Kościelniak, M., Egoiści. Trzecia droga w kulturze polskiej lat 80., Warszawa 2018.

Markowska A., Dwa przełomy. Sztuka polska około 1955 i 1989 roku, Toruń 2012.

Siatka K., Neoawangarda w Krakowie. Lata siedemdziesiąte, Kraków 2021.

Słodkowski, Piotr, Modernizm żydowsko-polski. Henryk Streng/Marek Włodarski a historia sztuki, Warszawa 2019.

Sowa, Andrzej Leon, Historia polityczna Polski 1944–1991, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2011.

Zaraz po wojnie, red. A. Szewczyk, J. Kordjak, Warszawa: Zachęta Narodowa Galeria Sztuki, 2015.

Przedmiotowe efekty uczenia się
WiedzaUmiejętnościKompetencje

Wiedza:

zna najważniejsze zjawiska artystyczne sztuki polskiej po 1945, zna ich zakres czasowy, specyfikę, najważniejszych przedstawicieli i przedstawicielki, najważniejsze dzieła, środowiska i galerie
rozumie kontekst polityczny i społeczny sztuki polskiej po 1945 roku
rozumie zasady funkcjonowania państwowego systemu sztuki po 1945 roku, potrafi wskazać jego funkcje i wchodzące w jego skład instytucje oraz organizacje

 

W05

W06

W09

Umiejętności:

potrafi zdefiniować relacje pomiędzy sferą sztuki (twórczość, wystawy, programy etc.) a państwowym systemem sztuki
łączy dzieła i zjawiska sztuki z szerszym kontekstem historycznym, kulturowym, społecznym czy ideologicznym
dokonuje analizy zależności między dziełami i ich kontekstami

 

U04

U10

Kompetencje społeczne:

bierze udział w merytorycznej dyskusji nad poszczególnymi aspektami sztuki polskiej po 1945 roku
odnosi własną działalność artystyczno-badawczą do zdobytej wiedzy i na tej podstawie poddaje ją gruntownej refleksji
formułuje na podstawie zdobytej wiedzy własne projekty badawczo-artystyczne

 

K01

K02

 

 

Metody weryfikacji przedmiotowych efektów uczenia się
WiedzaUmiejętnościKompetencje

egzamin

egzamin

egzamin

Informacja: tygodniowa liczba godzin ćwiczeń lub wykładów, liczba punktów ECTS przynależna przedmiotowi oraz informacje o formie i zaliczeniu przedmiotu zawarte są w programie studiów.


Lista studiów

studia status czas[h] ECTS forma zaliczenie
Badania Artystyczne s.2 o 30 2 w. 30h
w. [egz.]


Semestr 2024/25-L (Z-zimowy,L-letni)
Kod kursu: #38.28249