konwersatorium

Celem zajęć jest uświadomienie studentowi skomplikowania relacji w jakie współcześnie uwikłany jest świat sztuki: artyści, dzieła, twórczość, instytucje.

Opis przedmiotu i treści programowe

Wraz z nastaniem pierwszych ruchów awangardowych sztuka zaczęła zgłaszać roszczenia do bezpośrednich interwencji w życie. Jednym ze sposobów artystycznego działania stały się ataki na ogólnie akceptowane społeczne normy, tym samym konflikty na trwałe zostały wpisane w recepcję dzieł sztuki. Konflikty te istnieją i dziś, jednak spectrum tarć, w których jedną ze stron są artyści albo punktami zapalnymi stają się artefakty – znacznie się poszerzyło. Współcześnie spory toczą się nie tylko wokół „prowokacji artystycznych”, ale także architektury (budowanej i wyburzanej), pomników (stawianych i likwidowanych), estetyk i funkcji przestrzeni publicznych, sposobów finansowania i obsadzania placówek artystycznych, rynku sztuki, a nawet branżowych interesów twórców, np. ich zabezpieczeń socjalnych. Innymi słowy, istotnymi stały się nie tylko te sytuacje, w których sztuka jest tworzona jako wyzwanie dla życia, ale również te, w których życie „dopada” sztukę, czy szerzej – świata sztuki. Za szczególnie wartościowe będą uznawane zaproponowane przez os. studenckie tematy z ich najbliższego otoczenia, konflikty lokalne, mało znane kontrowersje, itp.

Przykładowe tematy do opracowania (os. studenckie mogą, ale nie muszą z nich skorzystać – prezentowane są głównie po to, żeby mogły lepiej zrozumieć o jakie potencjalne sytuacje chodzi)

* Konflikty wokół MSN (konkurs i projekt, aspekty własnościowe, polityka kulturalna miasta, wpisanie pawilonu Emilia na listę zabytków, a następnie skreślenie go stamtąd, kontrowersje wokół budynku)
* Czy sztuka krytyczna jest ciągle żywa? 
* Sztuka w przestrzeni publicznej, problem znaczenia dzieła sztuki, agon v. postpolityczność (np. Tęcza Julity Wójcik, Minaret Joanny Rajkowskiej)
* Architektura socrealistyczna i postmodernistyczna (konflikt o przeszłość i przyszłość, retoryka towarzysząca architekturze w debacie publicznej itp.)
* Obywatelskie Forum Sztuki Współczesnej (działalność, skuteczność, polityczna i ekonomiczna pozycja artysty, sposób reagowania na konflikty)
* Zarządzanie instytucjami kultury („sytuacje kryzysowe” i ich rozwiązywanie, konflikty pracownicze, nieusuwalni dyrektorzy itp.)
* Architektura sprywatyzowana i konflikty społeczne (np. Poznań City Center vel dworzec PKP)
* Konkursy na stanowiska w instytucjach kultury jako obszar konfliktu (np. H. Wróblewska, W. Włodarczyk i P. Piotrowski, Bernatowicz itp.)

* Prawo autorskie jako tarcza i broń dla artystów
* Rynek sztuki jako przestrzeń sporu (rozwiązania prawne, szara strefa, casus Abby House itp.)
* Sztuka w służbie społeczeństwu – kiedy artysta służy społeczeństwu, a kiedy wysługuje się ideologii/władzy?

wygłoszenie 30-minutowego referatu z prezentacją w czasie zajęć; max. 2 nieobecności nieusprawiedliwione, aktywne uczestnictwo w zajęciach

Skuteczność sztuki, red. T. Załuski, Łódź 2014

1) L. Mergler, K. Poblocki, M. Wudarski, Antybezradnik przestrzenny. Prawo do miasta w przestrzeni, Warszawa 2013
2) J. Ranciere, Estetyka jako polityka, Warszawa 2007
3) P. Piotrowski, Muzeum krytyczne, Warszawa 2011
4) P. Piotrowski, Sztuka według polityki, Kraków 2007
5) P. Piotrowski P., Agorafilia. Sztuka i demokracja w postkomunistycznej Europie, Poznań 2010
6) J. Zydorowicz, Artystyczny wirus. Polska sztuka krytyczna po 1989 roku, Warszawa 2005
7) A. Żmijewski, Drżące ciała. Rozmowy z artystami, seria „Krytyki Politycznej”, t. 2, Bytom – Kraków 2006
8) C. Levine, Od prowokacji do demokracji, Warszawa 2013
9) A. Żmijewski, Stosowane sztuki społeczne, „Krytyka Polityczna”, nr 11-12, 2007
10) Skuteczność sztuki, red. T. Załuski, Łódź 2014
11) J. Dąbrowski, Cenzura w sztuce polskiej po 1989 r., t. 1 i 2, Warszawa 2014
12) publicystyka artystyczna Mikołaja Iwańskiego, Izabeli Kowalczyk, Pawła Leszkowicza, Piotra Bernatowicza, Adama Mazura, Jakuba Banasiaka