Katalog ECTS

Rysunek dla I roku

Pedagog: dr hab. Arkadiusz Karapuda
Asystent/ci: mgr Matylda Tracewska

Pole Opis
Typ przedmiotu kierunkowy
Metody dydaktyczne (forma zajęć)
  • Ćwiczenia warsztatowe, studyjne, kreacyjne, plenerowe
  • Wykłady problemowe, dyskusja dydaktyczna, korekta
  • Indywidualne i grupowe przeglądy prac z dyskusją
Język wykładowy polski;
Liczba punktów ECTS: 7
Liczba godzin w bezpośrednim kontakcie z nauczycielem akademickim 165 godz. / sem. (11 godz. / tyg.) Rozkład pensum pracowników: dr hab. Arkadiusz Karapuda - czwartek 14.00-18.00; piątek 14.00-17.00 mgr Matylda Tracewska, asystentka - wtorek 14.00-18.00, czwartek 14.00-18.00
Liczba godzin samodzielnej pracy studenta związanych z osiągnięciem efektów uczenia się (zgodnie z profilem specyfiki kształcenia na wydziale) 10-45 godz. / sem., w tym: realizacja zadania semestralnego, przygotowanie materiałów do zajęć i zapoznanie się z literaturą.
Wymagania wstępne

pozytywny wynik rekrutacji na jednolite studia magisterskie dla kierunku malarstwo

Cele dydaktyczne (treści programowe, opis przedmiotu)

Przedmiot służy rozwojowi wrażliwości, umiejętności obserwacji natury i jej własnego interpretowania, a także doskonaleniu wiedzy z zakresu technologii, technik rysunkowych oraz szukaniu indywidualnej formy wypowiedzi w ramach jak najszerzej rozumianego rysunku
figuratywnego. Podczas zajęć realizowane są prace rysunkowe w oparciu o studium natury oraz zadania tematyczne.

 

Pracownia Rysunku dla I roku spełnia specjalną rolę w kształceniu na Wydziale Malarstwa. Rozumiejąc tę istotną separację kształcenia studentów I roku od kształcenia studentów lat wyższych i biorąc pod uwagę warunki wstępne, jakie powinien spełniać student I roku Wydziału Malarstwa należy z całą stanowczością wymagać od niego zdobycia podstawowych i wymaganych w zakresie rysunku efektów kształcenia. Rysunek jako podstawowy sposób ludzkiej komunikacji i pierwotny zapis myśli, a także swoista reakcja na otaczający świat powstała przecież wcześniej niż pismo, nie wspominając o trudnej sztuce retoryki. Ponadto formy rysunkowe jako jedne z najprostszych wypowiedzi plastycznych uczą samodzielnego myślenia, osobistego stosunku do rzeczywistości i wreszcie sztuki podejmowania decyzji. Umiejętność abstrahowania prostych form, zjawisk i przedmiotów z otoczenia, nadawanie im znaczeń i sensów plastycznych poprzez określenie ich kształtu, waloru czy struktury, nadawanie dominanty i rytmizacja opracowywanej powierzchni w założonym wcześniej celu wydają się równoważne z kreacją. Już na I roku student powinien pamiętać o tym, iż nawet najrzetelniejsze studium rysunkowe wykonane z natury powinno nosić znamiona kreacji. Tak rozumiany rysunek powinien oczywiście spełniać wymogi kompozycyjne i konstrukcyjne, powinien mieć prawidłowo określone stosunki i proporcje oraz zawierać odpowiednie nasycenia walorowe. Rysunek jako najprostszy, niemal pozbawiony zapośredniczonego widzenia, zapis dowolnego fragmentu rzeczywistości, pomysłu bądź idei powinien wynikać z wnikliwej obserwacji świata. Zapis taki rozpoczyna się zwykle od pojedynczej linii, dalej jej ekwiwalentu rysunkowego w postaci kreski i poprzez jej multiplikację zmierzać ku plamie. Nieznosząca poprawek linia biegnąca to zygzakiem, to innym razem arabeską, powinna być naturalnym narzędziem studenta Wydziału Malarstwa i w sposób najprostszy pomóc mu zwizualizować bieżące rozterki, zachwyty, czy przeżycia. W dalszej kolejności student powinien posiąść również umiejętność budowy bryły za pomocą chiaroscuro i mocnych kontrastów walorowych, aby w umiejętny sposób wzmóc ekspresję swoich prac studyjnych oraz szkiców a następnie przejść do tworzenia własnych kompozycji rysunkowych opartych o naturę i wyobraźnię. W ramach zajęć studenci przewiduje się również wspólne oglądanie bieżących wystawy sztuki zawierających problematykę rysunkową. Zajęciom towarzyszą również wykłady poświęcone poszczególnym zagadnieniom związanym z rysunkiem. Rysunek jako samodzielna dyscyplina artystyczna może pozwolić studentowi zarówno na szybką notatkę z natury, ale także na ciekawą, wielowątkową, logiczną i pełną wypowiedź artystyczną i właśnie takiej dwoistej umiejętności rysunkowej od studentów I roku wymaga program zajęć. Dlatego oprócz codziennych szkiców i studiów z modela proponuje się studentom również rysunkową pracę z pejzażem oraz tematyczne, semestralne zadania kompozycyjne związane z ich zainteresowaniami lub z interpretacją wycinka świata widzialnego, bądź wyobrażonego. W semestrze zimowym 2024/2025 zadanie postawione przed studentami brzmieć będzie: "Inny, obcy" i jest ono opisane w wymaganiach końcowych. Wobec współczesnych, nierzadko multimedialnych form wypowiedzi artystycznej młody adept sztuki powinien, być może nawet bardziej niż kiedykolwiek wcześniej, posiąść podstawowe umiejętności rysunkowe. Domniemanie to wynika z założenia, iż ten, kto umie najprostszymi (rysunkowymi) środkami wyrazu wyabstrahować z widzialnej rzeczywistości dowolny jej fragment i następnie umiejętnie skontrastować go z innym, dużo łatwiej poradzi sobie także z analizą dowolnych wyimków ze świata historii, socjologii czy polityki, niezależnie od tego, czy w dalszej kolejności zechce użyć jako narzędzia: pędzla, kamery czy własnego ciała.

 

Przedmiot realizowany w semestrach: 1, 2.

Forma i sposób zaliczenia przedmiotu (metody i kryteria oceny)

metoda zaliczenia:

przegląd komisyjny, ocena


kryteria oceny:

  • ocena obecności i uczestnictwa w zajęciach (min. 70% obecności na zajęciach)
  • ocena nakładu pracy i ilości powstałych prac (min. 10 ukończonych prac studyjnych z modela)
  • ocena jakości warsztatowej wykonanych prac
  • ocena jakości artystycznej wykonanych prac
  • zaliczenie 3 przeglądów śród-semestralnych
Wymagania końcowe

Studium:

Realizacja i prezentacja na przeglądzie semestralnym minimum 10 rysunków studyjnych, w dowolnej technice rysunkowej (ołówek, grafit, węgiel, tusz, piórko, flamaster), w formacie min. B1, podlegających bieżącym korektom i uwzględniających następujące założenia:

  • rysunek "klasyczny" - rysunek walorowy postaci osadzonej w kontekście wnętrza, wykonany z natury, przy użyciu wielu środków wyrazu, z uwzględnieniem: anatomii prawidłowej, perspektywy, relacji przestrzennych oraz kierunku i źródła światła (min. 9 prac);
  • rysunek "linearny" - rysunek postaci osadzonej w kontekście wnętrza, wykonany z natury, przy użyciu wyłącznie linii i kreski, z uwzględnieniem: anatomii prawidłowej, perspektywy, relacji przestrzennych oraz kierunku i źródła światła (min. 1 praca);
  • rysunek "plamą" - rysunek postaci osadzonej w kontekście wnętrza, wykonany z natury, przy użyciu wyłącznie plamy, z uwzględnieniem: anatomii prawidłowej, perspektywy, relacji przestrzennych oraz kierunku i źródła światła (min. 1 praca);

Szkice:

Realizacja podczas semestru i prezentacja ok. 15 szkiców rysunkowych na przeglądzie semestralnym. Szkice powinny być wprawkami dla powyższych prac studyjnych.

 

Przeglądy:

Zaliczenie 3 obowiązkowych przeglądów w trakcie semestru. Przeglądy mają rangę kolokwium, są obowiązkowe i są realizowane w trakcie zajęć, w trybie indywidualnego pokazu prac i ich omówienia, wraz z zaleceniami wprowadzenia poprawek i korekt, zgodnie z następującym harmonogramem:

  • Przegląd nr 1. – początek listopada (ok. 5 tygodnia semestru). O zakresie i ilości prac pokazanych na przeglądzie prac studenci będą poinformowani nie później niż na tydzień przed przeglądem.
  • Przegląd nr 2. – połowa grudnia (ok.10-11 tygodnia semestru). O zakresie i ilości prac pokazanych na przeglądzie prac studenci będą poinformowani nie później niż na tydzień przed przeglądem.
  • Przegląd nr 3. – koniec stycznia (15 tygodnia semestru). O zakresie i ilości prac pokazanych na przeglądzie prac studenci będą poinformowani nie później niż na tydzień przed przeglądem.

Zadanie semestralne:

Realizacja i prezentacja zadania semestralnego na przeglądzie semestralnym. W semestrze zimowym 2025/2026 zadanie postawione przed studentami brzmieć będzie:

"Strach"

Zadanie zakłada wypowiedź rysunkową, dotyczącą pojęcia strachu jako pierwotnej i podstawowej emocji towarzyszącej człowiekowi. Do tematu można podejść w sposób metaforyczny lub dosłowny; realistyczny lub abstrakcyjny, ale co ważne wykonane prace nie powinny być czysto ilustracyjne a także nie powinny pozostawać jedynie estetyzującą dekoracją. Realizacja powinna zawierać się w 2 niezależnych (formalnie i treściowo) od siebie pracach, które w odmienny i tylko sobie właściwy sposób interpretują zadanie. Każda praca powinna być zrealizowana w formacie: 100x70 cm (B1). Technika wykonania prac jest dowolna, ale powinna być to technika rysunkowa, a zatem: węgiel, ołówek, tusz, pastela, kredka. Użycie koloru jest dozwolone, pod warunkiem, że gama prac nie przekroczy dwóch barw. Zadanie semestralne zostanie omówione na początku zajęć, a następnie, na bieżąco podczas zajęć i kolejnych przeglądów (Przegląd nr 1 i Przegląd nr 2) będą konsultowane szkice koncepcyjne i kolejne realizowane przez studentów etapy realizacyjne (w trybie nie rzadszym niż raz w tygodniu). Podsumowanie ukończonego zadania odbędzie się w czasie Przeglądu nr 3.

 

Wystawa:

Przygotowanie wystawy z prac rysunkowych zrealizowanych w trakcie semestru dla potrzeb komisyjnego zaliczenia przedmiotu.

Jeśli wystawa będzie miała charakter stacjonarny, będzie przygotowywana wspólnie, poprzez prowadzących zajęcia i studentów. Każdy student jest zobowiązany przynieść prace wybrane wspólnie z prowadzącymi podczas Przeglądu nr 3.

Literatura obowiązkowa wykorzystywana podczas zajęć
  • Witwicki W. Anatomia Plastyczna, 1960, Warszawa, PWN
  • Roliński F. Perspektywa odręczna. Teoria i praktyka, 1962, Warszawa, Arkady
  • Gill R. Zasady rysunku realistycznego, 1997, Łódź, Galaktyka
Literatura uzupełniająca rekomendowana do samodzielnej pracy studenta
  • Dexter E. Vitamin D. New Perspectives in Drawing, 2016, Londyn, Phaidon Press Limited
  • Preiss P. Michał Anioł. Rysunki, 1982, Warszawa, Arkady
  • Hlavacek L. Albrecht Durer. Rysunki, 1984, Warszawa, Arkady
  • Siblik J. Rafael. Rysunki, 1985, Warszawa, Arkady
Przedmiotowe efekty uczenia się
WiedzaUmiejętnościKompetencje

(K_W02) Student zna kluczowe zagadnienia związane z rysunkiem studyjnym, opartym o
bezpośrednią obserwację natury z pomięciem jakichkolwiek narzędzi cyfrowej rejestracji obrazu.
Student rozumie problemy związane ze studium postaci takie jak: anatomia, modelunek
światłocieniowy, proporcje, ruch, walor karnacji, a także zna elementarne sposoby tworzenia
trzeciego wymiaru na płaszczyźnie za pomocą perspektywy linearnej, powietrznej oraz rozumie
rolę przedmiotu jako motywu rysunkowego, atrybutu lub elementu kompozycji. Student zna i
rozumie rolę pejzażu i wnętrza jako tła dla motywu głównego w rysunku oraz jako samodzielnego
tematu rysunkowego. Student zna i rozumie zagadnienia związane ze skalą walorową i jej budową,
a także rolę waloru w tworzeniu iluzji optycznej. Student zna podstawy posługiwania się
materiałami i narzędziami rysunkowymi.


(K_W05) Student zna podstawowe lektury dotyczące rysunku przedstawiającego, bazującego na
obserwacji oraz rozumie relacje zachodzące pomiędzy obserwacją natury a praktycznym procesem
rysunkowym.

(K_U08) Student umie kreatywnie współpracować z grupą podczas realizacji wspólnych wystaw
rysunkowych.

---

Metody weryfikacji przedmiotowych efektów uczenia się
WiedzaUmiejętnościKompetencje

Weryfikacja zdobytej wiedzy odbywa się podczas dialogu dydaktycznego w trakcie minimum 2 w
trakcie trwania semestru, okresowych obowiązkowych przeglądów prac o charakterze kolokwium
oraz podczas Przeglądu Komisyjnego w sesji, gdzie prezentowane prace podlegają dyskusji i ocenie

komisji.

Weryfikacja umiejętności odbywa się w trakcie przygotowania ekspozycji prac, niezbędnej do
oceny podczas Przeglądu Komisyjnego w sesji.

---

Informacja: tygodniowa liczba godzin ćwiczeń lub wykładów, liczba punktów ECTS przynależna przedmiotowi oraz informacje o formie i zaliczeniu przedmiotu zawarte są w programie studiów.


Lista studiów

studia status czas[h] ECTS forma zaliczenie
Malarstwo / malarstwo s.1 o 165 7 ćw. 165h
ćw. [egz. kom.]


Semestr 2025/26-Z (Z-zimowy,L-letni)
Kod kursu: #38.30222