Katalog ECTS

Teoria znaku i komunikacji wizualnej

Pedagog: dr hab. Dorota Folga-Januszewska

Pole Opis
Typ przedmiotu Przedmiot teoretyczny
Metody dydaktyczne (forma zajęć)

Wykład oraz akcydentalnie ćwiczenia w trakcie wykładu polegające na łączeniu obrazu z interpretacją językową

Język wykładowy polski;
Liczba punktów ECTS: -brak-
Liczba godzin w bezpośrednim kontakcie z nauczycielem akademickim -brak-
Liczba godzin samodzielnej pracy studenta związanych z osiągnięciem efektów uczenia się (zgodnie z profilem specyfiki kształcenia na wydziale) -brak-
Wymagania wstępne

Ukończony i zaliczony wykład na II roku z teorii percepcji

Cele dydaktyczne (treści programowe, opis przedmiotu)

Celem zajęć obejmujących tzw. teorię znaku jest wskazanie historycznego procesu rozwoju różnych grup znaków, w tym znaków ikonicznych i umownych jako wyniku rozwoju kultur i przenikania się doświadczeń wizualnych i semantycznych. Wykład obejmuje takie tematy jak: kształtowanie się pism, wykształcenie się alfabetów jako systemów znaków umownych,  rozwój zapisów alfabetycznych, historii pisma oraz znaków ikonicznych.

Osobnym zagadnieniem wykładu  jest wskazanie narodzin i rozwoju semiologii jako nauki oraz szkół semantyki jako praktyki użycia znaków.

Omawiane są teorie znaków:  m. in. Ferdinanda de Saussure'a, Charlesa A. Peirce'a, Romana Jacobsona, Jana Murakovsky'ego, Maurice'a Merleau-Ponty'ego, teorie komunikacji w hermeneutyce XX w. .

Rozpoznanie funkcji znaków prowadzi do zagadnień przeistoczenia znaków w symbole i do problemów kulturowych przemian w rozumieniu symboli, w tym desymbolizacji.

Wykład ma na celu połączenie wiedzy o percepcji z teoriami komunikacji wizualnej.

Forma i sposób zaliczenia przedmiotu (metody i kryteria oceny)

Test wskazujący na umiejętność rozpoznawania kontekstu semantycznego znaków i przedstawienia ich formy wizualnej i interpretacji.

W uzupełnieniu -  rozmowa.

Przedmiotem oceny jest rozumienie omawianych pojęć

Wymagania końcowe

wykonanie ćwiczeń i zaliczenie testu sprawdzającego rozumienie pojęć

Literatura obowiązkowa wykorzystywana podczas zajęć

Roland Barthes, Mit i znak, Eseje, wybór i słowo wstępne Jan Błoński, Warszawa 1970

John Berger, Sposoby widzenia, przekł. Mariusz Bryl, Warszawa 2008

Jacob Bronowski, Źródła wiedzy i wyobraźni, Warszawa [PIW] 1984

David Diringer, Alfabet, przekł. Wojciech Hensl,  Warszawa [PIW] 1972

Adrian Frutiger, Człowiek i jego znaki, Warszawa 2003

Jerzy Pelc, Wstęp do semiotyki, Warszawa [Wiedza Powszechna] 1982

Gillian Rose, Interpretacja materiałów wizualnych. Krytyczna metodologia badań nad wizualnością, Warszawa [PWN] 2010

Igor M. Rozet, Psychologia fantazji. Badania twórczej aktywności umysłowej, Warszawa,

PWN, 1982.

Josef Simon, Filozofia znaku, przekł. Jarosław Mierecki, Warszawa [Oficyna Naukowa] 2004

Władysław Stróżewski, Dialektyka twórczości, Kraków [ZNAK] 2007

Mieczysław Wallis, Sztuki i znaki. Pisma semiotyczne, Warszawa 1983

Carl Gustav Jung, Archetypy i symbole. Pisma wybrane, Warszawa 1981

Literatura uzupełniająca rekomendowana do samodzielnej pracy studenta

Jay David Bolter, Przestrzeń pisma. Komputery, hiperstekst i remediacja druku, Kraków-Bydgoszcz [Ha!art] 2014

Robert Bringhurst, Elementarz stylu w typografii, przekł. Dorota Dziewońska, Kraków 2013

Małgorzata Dawidek Gryglicka, Historia tekstu wizualnego. Polska po 1967 roku, Kraków-Wrocław [Ha!art] 2012.

Lucien Febvre, Henri-Jean Martin, Narodziny książki, przekł. Anna Kocot, Maria Wodzyńska-Walicka, Warszawa [WUW] 2015

Friedrich FRIEDL, Nicolaus OTT, Bernard STEIN, Typography. When, Who, How, Köln [Köneman] 1998  (podstawowa publikacja o charakterze historyczno-encyklopedycznym, trójjęzyczna: angielko-francusko-niemiecka)

Simon LOXLEY, TYPE: the secret history of letters, London-New York, I. B. Tauris 2014

Tamye RIGGS, James Grieshaber, FONT. Classic Typefaces for Contemporary Graphic Design, RotoVision 2009

Timothy SAMARA, Kroje i kolory pisma. Przewodnik dla grafików, Warszawa [PWN] 2008

Jan TSCHICHOLD, Nowa typografia. Podręcznik dla tworzących w duchu współczesności, Łódź [Recto Verso] 2011 (facsimile wydania z 1928) – jedna z najważniejszych książek o typografii!

Franciszka i Stefan Themerson, Narodziny litery, Piaseczno [ Wyd. Widnokrąg] 2014 – odtworzenie układy typograficznego

Przedmiotowe efekty uczenia się
WiedzaUmiejętnościKompetencje

Osoby uczestniczące w zajęciach posiadają wiedzę o podstawowych teoriach znaku, historii kształtowania się systemów znaków, rodzajach pism. Mają wiedzę o różnicy między znakiem a symbolem i historycznym kształtowaniu się procesu symbolizacji w kulturze.

Osoby uczestniczące w zajęciach potrafią rozpoznać, opisać i scharakteryzować podstawowe cechy znaków , rozumieją rolę znaku w procesie komunikacji wizualnej, potrafią zastosować omawiane zagadnienia we własnej praktyce artystycznej.

Osoby uczestniczące w zajęciach potrafią stosować omawiane teorie do praktyki artystycznej

Metody weryfikacji przedmiotowych efektów uczenia się
WiedzaUmiejętnościKompetencje
-brak-
Informacja: tygodniowa liczba godzin ćwiczeń lub wykładów, liczba punktów ECTS przynależna przedmiotowi oraz informacje o formie i zaliczeniu przedmiotu zawarte są w programie studiów.


Lista studiów

studia status czas[h] ECTS forma zaliczenie
Grafika s.5 o 30 2 w. 30h
w. [zal. z oceną]


Semestr 2018/19-Z (Z-zimowy,L-letni)
Kod kursu: #38.6226