dyskusja seminaryjna, prezentacja studencka, krytyczna analiza i interpretacja wybranych zjawisk sztuki

Wiedza z dziejów sztuki powszechnej

Celem przedmiotu jest zapoznanie z wybranymi przykładami relacji sztuki i władzy z obszaru sztuki Rzymu oraz wyrobienie umiejętności oceny charakteru tychże związków. Zajęcia, w toku dyskusji oraz samodzielnie podejmowanych przez studentów krytycznych ocen, będą punktem wyjścia do zastosowania podobnych ujęć problemowych w analizach innych dzieł sztuki i procesów artystycznych. Wiedza i umiejętności zdobyte podczas zajęć seminaryjnych mają również na celu przygotowanie studentów do wykonania samodzielnego opracowania teoretycznego.

Zajęcia seminaryjne pn. „Sztuka i władza – perspektywa rzymska” – poświęcone zostaną analizie związków pomiędzy sztuką a szeroko rozumianą władzą, jakie od starożytności po współczesność współtworzą zasadnicze cechy przestrzeni kulturowej i artystycznej. Powszechne zjawisko zależności i wzajemnych relacji pomiędzy władzą (państwem, urzędem oraz ich wyposażonymi w różnorodne kompetencje reprezentantami) a sztuką (twórcami, artefaktami, przestrzeniami urbanistycznymi, wizerunkami czy wyobraźnią) ma wiele aspektów. Na potrzeby zajęć wyodrębnić należy jeden tylko obszar realizacji, który stanie się polem szczegółowego opisu i dalszych analiz zagadnienia. Miejscem, w którym na przestrzeni dziejów realizacja związków estetyki i władzy utrzymywała się zawsze na najwyższym poziomie jest Rzym. Rozumiany jako palimpsest możliwości i źródło (punkt odniesienia) dla wielu późniejszych realizacji w Europie i na świecie, tworzy warunki do gruntownego i wszechstronnego rozważenia i opisu proponowanej problematyki w ujęciu diachronicznym – od starożytności po czasy dzisiejsze.
Specyfikę seminaryjnego projektu przybliży kilka hasłowo sformułowanych, przykładowych zagadnień:
* Formy artystycznej prezentacji władzy od starożytności po współczesność.
* Funkcje papieskiego mecenatu artystycznego.
* Związki estetyki i władzy – perspektywa ponowoczesna.
* Formy ekspozycji władzy w architekturze sakralnej i świeckiej.
* Władza świecka i sakralna w jednym, czyli o rezydencji papieskiej na Watykanie.
* Przestrzeń urbanistyczna w służbie władcy i państwa.
* Trzeci Rzym Savoyów.
* Mussolini a mit rzymski.
* Pax americana w Wiecznym Mieście.

zaliczenie na podstawie oceny aktywności w dyskusji oraz pracy własnej studenta (stopnia przygotowania do zajęć)

Kryteria oceny:

1. Ocena przygotowania do dyskusji (stopień opanowania materiału teoretycznego)
2. Ocena umiejętności argumentowania w oparciu o zdobytą wiedzę oraz osobiste doświadczenie studentów w pracy artystycznej
3. Ocena umiejętności analizy zjawisk z zakresu historii sztuki oraz poprawności interpretacji związków pomiędzy procesem historycznym a rozwojem sztuki

zaliczenie na podstawie oceny aktywności w dyskusji oraz pracy własnej studenta (stopnia przygotowania do zajęć)

J. A. Ostrowski, Starożytny Rzym. Polityka i sztuka. Warszawa-Kraków 1999.
J. Ciechanowicz, Rzym. Ludzie i budowle. Warszawa 1987.
M. Cary, H. Hades Scullard, Dzieje Rzymu. T 1 i 2. Przeł. J. Schwakopf. Warszawa 1992.
J. Burchardt, Czasy Konstantyna Wielkiego. Przeł. P. Hertz. Warszawa 1992.
J. Vogt, Upadek Rzymu. Przeł. A. Łukaszewicz. Warszawa 1993.
F. W. Deichmann, Archeologia chrześcijańska. Przeł. E. Jastrzębowska. Warszawa 1994.
P. Skubiszewski, Sztuka Europy łacińskiej od VI do IX wieku. Przeł. J. Kuczyńska i E. Zwolski. Lublin 2001.
P. Murray, Architektura włoskiego renesansu. Przeł. R. Depta. Toruń 1999.
E. Jastrzębowska, Rzym antyczny w oczach Piranesiego i dziś. Warszawa 2005.
J. Chélini, H. Branthomme, Drogi Boże. Historia pielgrzymek chrześcijańskich. Przeł. E. Sieradzińska, M. Staniej-Wróblewska. Warszawa 1996.
L. von Ranke, Dzieje papiestwa w XVI-XIX wieku. T. 1 i 2. Przeł. J. Zarański i Z. Babicki. Warszawa 1974.
K. Chłędowski, Rzym. Ludzie Odrodzenia. Warszawa 1957.
K. Chłędowski, Rzym. Ludzie baroku. Warszawa 1957.
K. Chłędowski, Rokoko we Włoszech. Warszawa 1957.
G. Procacci, Historia Włochów. Warszawa 1983.
T. J. Żuchowski, Pałac papieski na Watykanie od końca V do początku XVI wieku. Ceremoniał a ewolucja kompleksu rezydencjonalnego. Poznań 1999.
R. Fischer-Wollpert, Leksykon papieży. Przeł. B. Białecki. Kraków 1990.
R. Vicchi, Rzymskie bazyliki. Przeł. H. Andrzejewska. Arkady. Warszawa 2002.
H. L. Kessler, J. Zacharias, Rome 1300. On the Path of the Pilgrim. London 2000.
R. Krautheimer, Roma. Profilo di una città 312-1308. Roma 1981 [również w tłumaczeniu na język niemiecki lub angielski]
H. Schlimme, Die Kirchenfassade In Rom. Petersberg 1999.
Barok im Vatikan. Kunst und Kultur im Rom der Päpste II 1572-1676. Berlin 2006.
A. Arbeiter, Alt-St. Peter in Geschichte und Wissenschaft. Berlin 1988.
K. Ulatowski, Architektura włoskiego renesansu. Warszawa 1964.