(en)Katalog ECTS

Sztuka w terapii

(en)Pedagog: mgr Małgorzata Ofierska-Kirilenko

(en)Pole (en)Opis
Course type obowiązkowy
Didactic methods

1.       Wykład – kursowy i konwersatoryjny.

2.       Dialog i dyskusja dydaktyczna.

3.       Ćwiczenia, warsztaty.

4.       Prezentacja prac ilustrujących omawiane zagadnienia.

5.       Prezentacje multimedia.

Language of lecture polski;
Prerequisites

Status studenta lub absolwenta  Akademii Sztuk Pięknych lub innej uczelni artystycznej, absolwenta  wydziału Architektury Politechniki, Architektury Krajobrazu SGGW, i absolwenta  innej wyższej uczelni, który ukończył Liceum Plastyczne, złożenie dokumentów wymaganych w procesie rekrutacyjnym

Final requirements

1. Obecność na zajęciach.

2.   Aktywne uczestnictwo w ćwiczeniach, warsztatach i dyskusjach.

3.       Napisanie pracy końcowej wykorzystującej  wiedzę i umiejętności nabyte podczas zajęć.

The form of passing the course (assesment methods and criteria)

Zaliczenie na ocenę.

Teaching goals (program content, subject description)

Cel zajęć:

1.       Uwzględnianie w pracy pedagogicznej  zarówno rozwojowego jak i korekcyjnego aspektu sztuki.  

2.       Zdobycie wiedzy pozwalającej na wykorzystanie niektórych technik projekcyjnych stosowanych w terapii w celu lepszego poznania i zrozumienia ucznia.

3.       Uwrażliwienie na potencjalne zaburzenia psychiczne, które mogą się uwidocznić w pracach plastycznych uczniów.

Treści programowe:

1.       Ogólna charakterystyka zajęć. Ustalenie warunków uczestnictwa i zaliczenia przedmiotu. Przedstawienie się jako przyczynek do tworzenia klimatu emocjonalnego sprzyjającego komunikacji interpersonalnej i twórczości grupowej.

2.       Znaczenie twórczości i twórczej postawy w życiu człowieka. Przekaz wizualny i jego rola od zarania dziejów.

3.       Osobowość twórcza, czynniki istotne dla twórcy. Zasady i strategie twórczego rozwiązywania zadań.

4.       Geniusz czy chory psychicznie – podobieństwa i różnice. Stosunek do zaburzeń psychicznych dawniej i dziś.

5.       Wykorzystanie twórczości plastycznej w terapii. Od psychopatologii ekspresji do koncepcji rozwoju przez kreatywność.

6.       Plastyka w leczeniu schizofrenii i zespołów paranoidalnych. Charakterystyka choroby, cechy rysunków, motywy i najczęściej spotykane rozwiązania w twórczości chorych. Prezentacja prac chorych.

7.       Plastyka w leczeniu zaburzeń afektywnych. Kiedy życie boli – czy to jest depresja? Prezentacja i omówienie prac chorych pod kątem objawów choroby i możliwości stosowania sztuki w pracy z pacjentami. Malarstwo i rysunek ekspresywny i afirmatywny.

8.       Sztuka dziecka. Rozwój rysunkowy dziecka. Zaburzenia neurotyczne a rysunek dziecka. Rysunek na określony temat – motywy takie jak dom drzewo, człowiek i zawarta w nich informacja na temat obrazu siebie i otoczenia. Prezentacja przykładowych prac.

9.       Rysunek jako pomoc w rozpoznaniu zaburzeń organicznych.

10.   Emocjonalne i symboliczne znaczenie koloru.

11.   Rola baśni w kształtowaniu obrazu świata. Sposoby wykorzystania baśni w terapii przez plastykę. Różnica między baśnią a mitem. Bajki relaksacyjne, psychoedukacyjne i psychoterapeutyczne – wyobraźnia i sztuka w służbie zdrowia.

12.   Plastyka w terapii osób w podeszłym wieku. Kreatywny senior  - wyzwanie  współczesności.

Compulsory literature used during classes

1. Philippe Walon, Anne Cambier, Dominique Engelhart, Rysunek  dziecka  (Praca zbiorowa) Dziecko i sztuka Recepcja – edukacja – wsparcie – terapia

2.       Gerald D. Oster, Patricia Gould, Rysunek w psychoterapii,

3.       Arnold Lazarus, Wyobraźnia w psychoterapii,

4.       Igor M. Rozet, Psychologia fantazji,

5.       Violet F. Maas, Uczenie się przez zmysły

6.       Rpllo May. Odwaga tworzenia

7.       Bruno Bettelheim, Cudowne i pożyteczne – o znaczeniach i wartościach baśni,

8.       Maria Molicka, Bajkoterapia,

9.       Stanisław Popek,  Barwy i psychika

10.   Krystyna Sztuka, Psychologia dla artystów (twórcza ekspresja w dialogu terapeutycznym),

11.   Tadeusz Bilikiewicz, Psychiatria kliniczna,

12.   Pod redakcją Kazimierza Dąbrowskiego, Zdrowie psychiczne,

13.   Stanisław Pużyński, Depresja i zaburzenia afektywne

14.   Susan I. Buchalter, Terapia Sztuką,

15.   Heidi Kaduson, Charles Schaefer, Zabawa w psychoterapii,

16.   Wojciech Brejnak, Kocham i wychowuję

17.   Pod redakcją doc. dr hab. med. Kazimiery Milanowskiej, Techniki pracy w terapii zajęciowej,

18.   Jadwiga Garda-Łukaszewska, Tomasz Szperkowski, Współtworzenie zajęcia plastyczne z osobami upośledzonymi umysłowo,

19.   Stefan Szuman, Sztuka dziecka,

20.   Józef Rembowski, Empatia,

21.   Irvin D. Yalom, Patrząc w słońce Jak przezwyciężyć grozę śmierci,

22.   Ted Hughes, Pogromca Snów i inne opowieści o stworzeniu świata,

23.   Richard Adams, Wodnikowe wzgórze,

24.   Marcus  Buckingham, Donald O. Clifton, Now, Discover Your Strenghts,

25.   Marlena Sokół-Szawłowska, Nie bój się psychiatry – jak wspierać zdrowie psychiczne dorastających dzieci,

26.   Shirley Riley, Group Process Made Visible Group Art Therapy,

27.   Rosemarie Portman, Gry i zabawy kształtujące pewność siebie,

28.   Jeffrey E. Young, Janet S. Klosko, Program zmiany sposobu życia,

Additional literature recommended for the student's self learning (en)-brak-
Learning outcomes
SkillsKnowledgeSocial competences

1.       Być zdolny do zauważania w pracach uczniów cech mogących świadczyć o kryzysach emocjonalnych, zaburzeniach psychicznych lub organicznych i potrafić przekazać swoje obserwacje pedagogowi szkolnemu lub psychologowi.

2.       Przygotować zadania plastyczne, uwzględniając tematy pozwalające lepiej rozpoznawać emocje.

Powiązać obserwację zachowania ucznia podczas wykonywania pracy plastycznej z efektem końcowym i określić co mu utrudnia osiągnięcie pełni możliwości twórczych

1.        Określić czynniki istotne dla kształtowania się twórczej postawy, zdefiniować podstawowe pojęcia z zakresu heurystyki, uporządkować techniki i strategie twórczego działania.

2.       Opisać niektóre sposoby wykorzystania plastyki w leczeniu zaburzeń psychicznych i organicznych.

3.       Rozróżniać emocjonalne i symboliczne znaczenie koloru.

4.       Zdefiniować różnicę między baśnią, mitem i bajką i scharakteryzować rozwojową rolę baśni.

1.       Wykazać się wrażliwością na emocje, które mogą się pojawić u uczniów podczas pracy nad obrazem.

2.       Mieć gotowość do postrzegania dzieła przez pryzmat doświadczeń i przeżyć osoby tworzącej.

3.   Przy ocenianiu i dokonywaniu korekt powinien być zdolny do zachowania szczególnej dbałości o wzmacnianie odwagi twórczej i indywidualnych poszukiwań.

 4.  Kształtować postawę tolerancyjną, otwartą na rozumienie drugiego człowieka.

Description of the requirements for the studio, workshop or teaching aids

1.       Sala wykładowa wyposażona w stoły i krzesła z możliwością zmiany ich ustawienia.

2.       Projektor multimedialny, zainstalowany na stałe ekran prezentacyjny.

3.       Przenośny komputer.

4.       Możliwość zaciemnienia pracowni podczas pokazu multimedialnego.

5.       Tablica i przyrządy do pisania.

6.       Materiały plastyczne niezbędne do przeprowadzania warsztatów (papier, farby, ołówki, pędzle, klej).

The weekly number of hours of classes or lectures, the number of ECTS points assigned to the subject and information on the form and completion of the subject are included in the study program and Course Cataloque (information is displayed in Akademus system)


(en)Lista studiów

(en)studia status (en)czas[h] ECTS (en)forma pass
Studium Pedagogiczne s.1 (en)o 25 1 lecture 25h
lecture [pass with grade]


(en)Semestr 2018/19-WS (en)(Z-zimowy,L-letni)
(en)Kod kursu: #38.6373