Katalog ECTS

Technologia pozłotnictwa

Pedagog: mgr Anna Zalewska-Falińska, dr Rafał Nijak

Pole Opis
Typ przedmiotu kierunkowy uzupełniający
Metody dydaktyczne (forma zajęć)

Metody nauczania ( forma zajęć):

  • Wykład (kursowy, monograficzny) - tryb hybrydowy,
  • Projekt indywidualny - tryb hybrydowy,
  • Ćwiczenia (warsztatowe) - stacjonarnie,
  • Konwersatorium (dialog dydaktyczny, dyskusja, korekta indywidualna) - tryb hybrydowy.
Język wykładowy polski;
Wymagania wstępne

Zaliczony pozytywnie przegląd komisyjny po pierwszym roku studiów.

Wymagania końcowe

Wymagania końcowe:

  • Zaliczenie materiałoznawstwa z technik i technologii pozłotnictwa – egzamin pisemny/ustny.
  • Wykonanie ćwiczeń praktycznych na zaliczenie.
  • Opracowanie dokumentacji opisowej (techniczno–technologicznej) i fotograficznej wykonania ćwiczeń.
Forma i sposób zaliczenia przedmiotu (metody i kryteria oceny)

Zaliczenie przedmiotu:

  1. wiedza teoretyczna - egzamin ustny stacjonarnie
  2. ćwiczenia praktyczne - zaliczenie

Kryteria oceny:

  • Wiedza nabyta na wykładach i umiejętność posługiwania się nią sprawdzana jest i oceniana na podstawie pisemnych/ustnych egzaminów.
  • Ćwiczenia praktyczne oceniane są na podstawie przebiegu i rezultatu prac. Oceniana jest prawidłowość wykonywanych zabiegów techniczno-technologicznych oraz całościowy efekt artystyczno-estetyczny pracy.
  • Umiejętność analitycznego myślenia.
  • Kreatywność i sumienność w pracy.
Cele dydaktyczne (treści programowe, opis przedmiotu)

Treści programowe nauczania (treść zajęć):

Treści programowe nauczania wynikają z potrzeb szeroko pojętej ochrony dziedzictwa kultury
i przygotowują studentów do profesjonalnego wykonywania zawodu konserwatora dzieł sztuki, którego istotnym elementem jest znajomość dawnych i współczesnych technik i technologii pozłotniczo - artystycznych.

  • Zajęcia z technologii pozłotnictwa przygotowują do rozpoznawania zagadnień warsztatowych i technologicznych dzieła sztuki i rzemiosła artystycznego,
  • Pozwalają świadomie stosować metody służące do ratowania i rekonstrukcji substancji zabytkowej.
  • Zagadnienia omawiane na wykładach to historia i charakterystyka dawnych technik pozłotniczych, dawne i współczesne materiałoznawstwo, omawiane są problemy artystyczno-estetyczne wynikające z zastosowania różnorakich materiałów i ich oddziaływanie względem siebie, dawne i współczesne sposoby zabezpieczania pozłoty i ich wpływ na zahamowanie degradacji dzieła sztuki.
  • Ćwiczenia praktyczne obejmują rozpoznawania materiałów występujących w obiektach, odtwarzają pełen proces technologicznego powstawania pozłoty na różnorodnych podłożach przy użyciu różnorodnych metali: płatków złota, srebra, miedzi, szlagmetalu, aluminium, proszków pozłotniczych, uczą stosowania odpowiednich materiałów zgodnych z duchem epoki.
  • Rozwiązywane są problemy estetyczne wynikające z zastosowania różnych, dawnych
    i współczesnych, technik pozłotniczych. Analizowane są wewnętrzne i zewnętrzne przyczyny powstawania zniszczeń pozłoty.
  • Pozwalają świadomie stosować metody służące do ratowania i rekonstrukcji substancji zabytkowej.

Cel zajęć:

  • Celem wykładów jest przekazanie studentom usystematyzowanej wiedzy teoretycznej (wykłady, prezentacje) z zakresu historycznych technik i technologii pozłotniczych występujących w malarstwie, ikonach, w iluminatorstwie rękopisów, w rzeźbie polichromowanej i w szeroko rozumianej sztuce dekoracyjnej dawniej i współcześnie.
  • Ważnym elementem programu są ćwiczenia praktyczne -pozwalają na zdobywanie doświadczenia; kształtują zdolności manualne, zapoznają z różnorodnością stosowanych, dawniej i współcześnie, technik i materiałów pozłotniczych.
Literatura obowiązkowa wykorzystywana podczas zajęć
Literatura podstawowa:
  1. Tomasz Sadziak – Klejowe i olejne prace pozłotnicze, Biblioteka Muzealnictwa i Ochrony Zabytków, Seria B, LXIX (69). (biblioteka WKiRDS)
  2. Zdzisław EngelmanPozłotnictwo, Zielona Góra 2005. (biblioteka WKiRDS)
  3. Arleta TylewiczSztuka pozłotnictwa i inne techniki zdobnicze, Poznań 2007.
  4. Cennino Cennini – Rzecz o malarstwie– przekład Samuel Tyszkiewicz, komentarz Hanna Jędrzejewska, Wrocław 1955.
  5. Mnich Teofil – Teofila kapłana i zakonnika O Sztukach Rozmaitych Ksiąg Troje-przekład Teofil Żebrowski, Kraków 1880.Teofil Prezbiter – Diversarium Artium Schedula – Średniowieczny zbiór przepisów rozmaitych– przekład Stanisław Kobielus, Tyniec – Kraków 1998. (biblioteka WKiRDS)
  6. Dionizjusz z Furny – Hermeneia- czyli objaśnienie sztuki malarskiej – przekład Ireneusz Kania, Kraków 2003.
Literatura uzupełniająca rekomendowana do samodzielnej pracy studenta

 

Literatura uzupełniająca:

 

  1. Witruwiusz – O architekturze ksiąg dziesięć– przekład Kazimierz Kumaniecki, Warszawa 1956; Warszawa 1999.
  2. Max Doerner – Materiały malarskie i ich zastosowanie– tłumaczenie Franciszek Aleksandrowicz, Warszawa 1975.
  3. Jan Hopliński – Farby i spoiwa malarskie– Wrocław 1990.
  4. Bohuslav Slansky – Technika malarstwa– tłumaczenie F. Aleksandrowicz, Stanisław Gawłowski, Warszawa 1965.
  5. Zbigniew Brochwicz-Gumożywice jako spoiwa w świetle dawnych traktatów, Materiały Zachodniopomorskie 1972 t XVIII.

 

Zeszyty naukowe wydawane przez Wydziały Konserwacji ASP w Warszawie i w Krakowie oraz Instytut Zabytkoznawstwa i Konserwatorstwa UMK w Toruniu, a także stosowne prace magisterskie wykonane na tych wydziałach.

 

Krajowe kwartalniki: Ochrona zabytków, Biuletyn Informacyjny Konserwatorów Dzieł Sztuki, Biuletyn Konserwatorski Województwa Białostockiego,

 

Zagraniczne: Studies in Conservation, National Gallery Technical Bulletin.

Opis przedmiotowych efektów uczenia się w zakresie:
UmiejętnościWiedzaKompetencje

KU_01 wykorzystywać właściwe środki ekspresji w realizacji prac artystycznych, świadomie rozwijać własną osobowość twórczą, posługiwać się odpowiednimi narzędziami
i materiałami w zależności od techniki wykonywanej pracy.

KU_08 zorganizować warsztat i odpowiednie warunki pracy, posługiwać się specjalistycznymi urządzeniami i narzędziami przestrzegając zasad bhp.

KU_09 posługiwać się różnymi technikami artystycznymi oraz wykonywać kopie dzieł sztuki (odpowiednio z ukończoną specjalizacją) zgodnie z kanonami danej epoki.

KW_01 zasady realizacji prac artystycznych zgodnie z ukończoną specjalizacją, różne formy wypowiedzi artystycznej, złożoność procesu tworzenia dzieła sztuki zgodnie
z własnymi zamierzeniami twórczymi.

KW_11 technikę wykonania i budowę technologiczną różnych gatunków sztuk plastycznych (zgodnie z ukończoną specjalizacją) w kontekście ich uwarunkowań historycznych oraz praktyki wykonawczej.

Opis wymagań dotyczących pracowni, warsztatu lub pomocy dydaktycznych
  • Niezbędne są profesjonalne materiały takie jak; złoto, srebro (płatki i proszki), pigmenty, werniksy, mikstiony, pulmenty, żywice, farby, tusze. Profesjonalny warsztat pozłotniczy (agat, nóż, poduszka, pędzle artystyczne, dłuta do rytowania).
  • Niezbędną pomoc stanowi laptop z oprogramowaniem, aparat fotograficzny (cyfrowe).

Prerekwizyty:

Zapoznanie się z literaturą fachową. Kwerenda biblioteczna. Zakup niezbędnych przyborów, narzędzi i materiałów.

Informacja: tygodniowa liczba godzin ćwiczeń lub wykładów, liczba punktów ECTS przynależna przedmiotowi oraz informacje o formie i zaliczeniu przedmiotu zawarte są w programie studiów.


Lista studiów

studia status czas[h] ECTS forma zaliczenie
Konserwacja i Restauracja Dzieł Sztuki / konserwacja i restauracja malarstwa i rzeźby polichromowanej s.3 o 30 1 w. 30h
w. [egz.]


Semestr 2020/21-Z (Z-zimowy,L-letni)
Kod kursu: #38.12386