Katalog ECTS

Terminologia sztuki

Pedagog: dr Olaf Kwapis

Pole Opis
Typ przedmiotu obowiązkowy
Metody dydaktyczne (forma zajęć)

ćwiczenia, zajęcia terenowe

Język wykładowy polski;
Wymagania wstępne -brak-
Wymagania końcowe

pisemne kolokwium terminologiczne

Forma i sposób zaliczenia przedmiotu (metody i kryteria oceny)

pisemne kolokwium terminologiczne

Cele dydaktyczne (treści programowe, opis przedmiotu)

Celem ćwiczeń jest wykształcenie umiejętności samodzielnego opisu dzieła sztuki wraz z umiejętnością stosowania podstawowej terminologii oraz pojęć analitycznych. Uczestnicy zajęć zdobędą uprzednio wiedzę w zakresie terminologii oraz kryteriów opisu dzieła sztuki. Główne bloki problemowe zajęć:

1. Analiza architektury. Wprowadzenie do badań nad historią architektury. Podstawy warsztatu badawczego: terminologia, zasady opisu dzieł architektury. Wiedza o historycznych technikach budowlanych i historycznej ewolucji form, umożliwiającej ich datowanie oraz interpretację.

2. Analiza dzieła malarskiego i rzeźby. Terminologia oraz podstawowe pojęcia analityczne odnoszące się do malarstwa i rzeźby. Problem medium dzieła sztuki malarskiej oraz rzeźby. Przemiany historyczne percepcji wizualnej (teorie widzenia). Perspektywa malarska, budowa przestrzenna obrazu. Systemy kolorystyczne. Podstawowe zagadnienia technologii malarstwa i rzeźby.

3. Analiza ornamentyki, paramentyki oraz elementów heraldyki. Funkcja ornamentyki w sztuce wybranych okresów. Znaczenie przypisywane ornamentom w kulturach antycznych (różnicowanie i przemiany). Miejsce ornamentu w konwencjach artystycznych oraz w teorii estetycznej epoki. Ornamentyka i motywy dekoracyjne jako element pomocniczy w określeniu proweniencji dzieła, jego datowania i warsztatu. Liturgia i paramentyka kościołów rzymskiego oraz prawosławnego. Analiza stroju świeckiego i duchownego.

Literatura obowiązkowa wykorzystywana podczas zajęć

Kozakiewicz S. (red.), Słownik terminologiczny sztuk pięknych, Warszawa 1976 i następne wydania.
Mączeński Z. Elementy i detale architektoniczne, Warszawa 1958 i następne wydania.
Pevsner N., Fleming J., Honour H., Encyklopedia architektury, Warszawa 1992.
Rzepińska M. , Historia Koloru w dziejach malarstwa europejskiego, Kraków 1983.
Gombrich E. H., Zmysł porządku. O psychologii sztuki dekoracyjnej, Kraków 2009
Koch W., Style w architekturze, Warszawa 1996.
Biblia (Pismo Święte – przekład Biblii Tysiąclecia oraz ks. Jakuba Wujka)
J. de Voragine, Złota legenda, wyb. I przeł. J. Pleziowa, Warszawa 1983.
Owidiusz, Metamorfozy, przeł. A. Kamieńska i S. Stabryła, Wrocław-Warszawa-Kraków 1995.

Literatura uzupełniająca rekomendowana do samodzielnej pracy studenta

Losos L. Techniki malarskie, Warszawa 1991.
Janneau G., Encyklopedia sztuki dekoracyjnej, Warszawa 1978.
Hani J., Symbolika świątyni chrześcijańskiej, Kraków 1994.
Zieliński Ch, Sztuka sakralna. Poznań – Warszawa – Lublin 1960.
Walter Ch., Sztuka i obrządek kościoła bizantyjskiego, Warszawa 1992.
Kowalczyk J., Andrea Pozzo a późny barok w Polsce (cz.dot. ołtarzy), w BHS XXXVIII, 1975.
Dudziński P., Alfabet Heraldyczny, Warszawa 1997.
Forstner D., Świat symboliki chrześcijańskiej , Warszawa 1990.
E. Panofsky, Średniowiecze, przeł. G. Jurkowlaniec, A. Kozak, T. Dobrzeniecki, Warszawa 2001.
R. Słoma, Sybille, Kraków 2000.
E. Zapolska, Cnoty teologalne i kardynalne, Kraków 2000.
H. Dziechcińska, Ciało, strój, gest w czasach renesansu i baroku, Warszawa 1996.
J-C. Schmitt, Gest w średniowiecznej Europie, przeł. H. Zaremska, Warszawa 2006.
T. Dziubecki, Ikonografia Męki Chrystusa, Warszawa 1996.
M. Pielas, Matka Boska Bolesna, Kraków 2000.
R. Mazurkiewicz, Deesis. Idea wstawiennictwa Bogarodzicy i Św. Jana Chrzciciela w kulturze średniowiecznej, Universitas, Kraków 1994.
J. Miziołek, Sol Verus. Studia nad ikonografią Chrystusa w sztuce pierwszego tysiąclecia, Ossolineum, Wrocław 1991.
P. de Rynck, Jak czytać opowieści biblijne i mitologiczne w sztuce. Rozwiązywanie zagadek dawnych mistrzów – od Giotta do Goi, przeł. P. Nowakowski, Universitas, Kraków 2009.
S. Michalski, Protestanci a sztuka. Spór o obrazy w Europie Nowożytnej, PWN, Warszawa 1989.
P. Evdokimov, Sztuka ikony. Teologia piękna, przeł. M. Żurowska, Wyd. „Promic”, Warszawa 2010.
M. Biernacka i in., Maryja matka Chrystusa, seria: Ikonografia nowożytnej sztuki kościelnej w Polsce, pod red. J. St. Pasierba, Nowy Testament, t. 1, ATK, Warszawa 1987.
K. S. Moisan, B. Szafraniec, Maryja orędowniczka wiernych, seria: Ikonografia nowożytnej sztuki kościelnej w Polsce, pod red. J. St. Pasierba, Nowy Testament, t. 2, ATK, Warszawa 1987.

Opis przedmiotowych efektów uczenia się w zakresie:
UmiejętnościWiedzaKompetencje

K_U01, K_U02, K_U03, K_U04, K_U05
Student potrafi:
- stosować w typowych pracach pisemnych i wystąpieniach ustnych pojęcia analityczne oraz terminologię specjalistyczną opisu dzieła sztuki,

- rozpoznawać techniki artystyczne,

- samodzielnie opisać dzieło sztuki,

- aplikować terminologię do przygotowywanego przez siebie opisu dzieła sztuki.

K_W01, K_W02, K_W03, K_W04

Student zna i rozumie:
- podstawowe metody opisu, analizy oraz interpretacji dzieł sztuki,

- specjalistyczną terminologię właściwą dla opisu architektury, malarstwa i rzeźby,

- terminologię dotyczącą ornamentyki, paramentyki i heraldyki,

- zasady opisu i analizy oraz kryteria ich stosowania.

K_K01, K_K02, K_K03, K_K04

Student jest gotów do:
- dbałości o zachowanie dziedzictwa artystycznego dla przyszłych pokoleń,

- określenia miejsca oraz krytycznej oceny znaczenia dzieła sztuki w życiu kulturalnym społeczeństw, 

- akceptowania potrzeby zachowania dziedzictwa kulturowego i artystycznego ludzkości dla przyszłych pokoleń.

Opis wymagań dotyczących pracowni, warsztatu lub pomocy dydaktycznych

sala dydaktyczna z rzutnikiem i dostępem do sieci Internet, możliwość organizacji zajęć terenowych

Informacja: tygodniowa liczba godzin ćwiczeń lub wykładów, liczba punktów ECTS przynależna przedmiotowi oraz informacje o formie i zaliczeniu przedmiotu zawarte są w programie studiów.


Lista studiów

studia status czas[h] ECTS forma zaliczenie
Badania Artystyczne s.1 o 30 3 ćw. 30h
ćw. [zal. z oceną]


Semestr 2020/21-Z (Z-zimowy,L-letni)
Kod kursu: #38.12837