Katalog ECTS

Socjologia Sztuki. Krytyka ekonomii politycznej sztuki współczesnej

Pedagog: dr Jakub Szreder

Pole Opis
Typ przedmiotu Wykład z elementami seminaryjnymi
Metody dydaktyczne (forma zajęć)

Wykład z elementami seminaryjnymi.

Spotkania będę się odbywać, w zależności od sytuacji epidemicznej, albo w sali wykładowej albo na platformie google meets i będą polegały na grupowej dyskusji nad konkretnymi zagadnieniami, opartej na lekturze tekstów, poprzedzonej wykładem.

Od studentek i studentów wymagane będzie wypełnianie kart lektur (zamiast sprawdzania obecności, która nie będzie obowiązkowa).

Język wykładowy polski;
Wymagania wstępne

Umiejętność czytania w języku angielskim na poziomie niezbędnym do zapoznania się z literaturą.

Wymagania końcowe

- egzamin w formie pracy pisemnej demonstrującej opanowanie wiedzy i umiejętność zastosowania pojęć

- na ocenę końcową ma wpływ aktywne uczestnictwo w zajęciach

- warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest wypełnianie kart lektur (zamiast obecności)

Forma i sposób zaliczenia przedmiotu (metody i kryteria oceny)

Ocena słowna // ocena liczbowa (do średniej) // Opis wymaganych kryteriów // Stopień opanowania wiedzy w %

 

 

celujący, 5,35

student opanował wiedzę z zakresu zajęć, ale też wykonał dodatkową pracę w zakresie jej poszerzenia, jest w stanie samodzielnie posługiwać się nią w analizie społecznych aspektów sztuki współczesnej, wykazuje się kompetencją i chęcią do aplikowania nabytej wiedzy w obiegu sztuki, co wykazał w referacie/eseju podsumowującym (dobór tematu, jego istotność, umiejętność jego teoretycznej analizy i osadzenia w kontekście artystycznym i społecznym) oraz w trakcie dyskusji na zajęciach

≥ 96

 

 

bardzo dobry, 5,0

student opanował wiedzę z zakresu zajęć, jest w stanie samodzielnie posługiwać się nią w analizie społecznych aspektów sztuki współczesnej, wykazuje się kompetencją i chęcią do aplikowania nabytej wiedzy w obiegu sztuki, co wykazał w referacie/eseju podsumowującym (dobór tematu, jego istotność, umiejętność jego teoretycznej analizy i osadzenia w kontekście artystycznym i społecznym) oraz w trakcie dyskusji na zajęciach

91-95

 

 

bardzo dobry minus, 4,65

student opanował wiedzę z zakresu zajęć, ale z drobnymi nieścisłościami, jest w stanie samodzielnie posługiwać się nią w analizie społecznych aspektów sztuki współczesnej, wykazuje się kompetencją i chęcią do aplikowania nabytej wiedzy w obiegu sztuki co wykazał w referacie/eseju podsumowującym (dobór tematu, jego istotność, umiejętność jego teoretycznej analizy i osadzenia w kontekście artystycznym i społecznym) oraz w trakcie dyskusji na zajęciach

86-90

 

 

dobry plus, 4,35

student opanował wiedzę z zakresu zajęć, ale z drobnymi nieścisłościami, wykazuje pewne problemy w  samodzielnym posługiwać się nią w analizie społecznych aspektów sztuki współczesnej, wykazuje się kompetencją i chęcią do aplikowania nabytej wiedzy w obiegu sztuki co wykazał w referacie/eseju podsumowującym (dobór tematu, jego istotność, umiejętność jego teoretycznej analizy i osadzenia w kontekście artystycznym i społecznym) oraz w trakcie dyskusji na zajęciach

 

81-85

 

dobry, 4,0

student opanował wiedzę z zakresu zajęć, z pominięciem niektórych mniej istotnych aspektów, jest w stanie samodzielnie posługiwać się nią w analizie społecznych aspektów sztuki współczesnej, ale nie robi tego płynnie, wykazuje się kompetencją i chęcią do aplikowania nabytej wiedzy w obiegu sztuki, co wykazał w referacie/eseju podsumowującym (dobór tematu, jego istotność, umiejętność jego teoretycznej analizy i osadzenia w kontekście artystycznym i społecznym) oraz w trakcie dyskusji na zajęciach

 

71-80

 

dobry minus, 3,65

student opanował wiedzę z zakresu zajęć, z pominięciem niektórych mniej istotnych aspektów, jest w stanie samodzielnie posługiwać się nią w analizie społecznych aspektów sztuki współczesnej, ale nie robi tego płynnie, wykazuje chęć do aplikowania nabytej wiedzy w obiegu sztuki, ale z drobnymi problemami kompetencyjnymi, co wykazał w referacie/eseju podsumowującym (dobór tematu, jego istotność, umiejętność jego teoretycznej analizy i osadzenia w kontekście artystycznym i społecznym) oraz w trakcie dyskusji na zajęciach

 

66-70

 

 

dostateczny plus, 3,35

student opanował wiedzę z zakresu zajęć, z pominięciem niektórych istotnych aspektów, wykazuje pewne problemy z analizą społecznych aspektów sztuki współczesnej, wykazuje chęć do aplikowania nabytej wiedzy w obiegu sztuki, ale z pewnymi problemami, co jest widoczne w referacie/eseju podsumowującym (zły dobór tematu czy też nieistotny, problemy z jego teoretyczną analizy i osadzenia w kontekście artystycznym i społecznym), oraz przejawia się mniejszą aktywnością na dyskusjach w trakcie zajęć

 

61-65

 

dostateczny, 3,0

student opanował wiedzę z zakresu zajęć, ale z większymi lukami, ma większe problemy z analizą społecznych aspektów sztuki współczesnej, wykazuje ograniczoną chęć do aplikowania nabytej wiedzy w obiegu sztuki oraz cierpi na braki kompetencyjne

56-60

 

 

dostateczny-, 2,65

student opanował wiedzę z zakresu zajęć, ale z bardzo poważnymi lukami, ma większe problemy z analizą społecznych aspektów sztuki współczesnej, wykazuje ograniczoną chęć do aplikowania nabytej wiedzy w obiegu sztuki oraz cierpi na braki kompetencyjne

51-55

 

niedostateczny, 2,0

nie opanował wiedzy z zakresu zajęć, nie jest w stanie analizować społecznych aspektów sztuki współczesnej, wykazuje brak zainteresowania aplikowaniem nabytej wiedzy w życiu społecznym oraz wykazuje całkowity brak kompetencji

≤ 50

 

nieklasyfikowany

0

Brak kart lektur, nie wysłanie pracy w terminie lub brak prezentacji

0%

Cele dydaktyczne (treści programowe, opis przedmiotu)

Od lat osiemdziesiątych ubiegłego wieku globalny obieg sztuki rozrósł się do nigdy wcześniej niespotykanych rozmiarów, zarówno w sensie zasięgu, ilości instytucji, osób i pieniędzy, które w nim cyrkulują. Zmienił on też swój charakter, ewolucji uległy artystyczne instytucje, jak grzyby po deszczu wyrosły setki międzynarodowych biennale, nawet peryferyjne miasta chcą mieć swoje centra sztuki współczesnej, a sam obieg stał się środowiskiem pracy dla rzesz specjalistów- z których najbardziej wyrazistą grupą są kuratorzy i kuratorki. W trakcie proseminarium przyjrzymy się funkcjonowaniu globalnego obiegu sztuki z krytycznego dystansu. Postaramy się zrekonstruować jego genezę a także społeczne i ekonomiczne sprzeczności, które go napędzają. Z jednej strony dzieła sztuki osiągają bezprecedensowe ceny, domy aukcyjne z roku na rok zwiększają swoje obroty, pojawiają się nowe instrumenty inwestycyjne art-bankingu. Z drugiej, okrutna ekonomia artystycznej cyrkulacji działa wedle zasady „zwycięzca bierze wszystko”. Większość artystek i artystów, kuratorów i kuratorek czy asystentów i asystentek jest biedna. Globalny świat sztuki jest jak góra lodowa. Jej widoczna część – artystyczne gwiazdy, duże imprezy i światowej klasy instytucje – dominuje nad ciemną materią sztuki, wielością artystów i artystek, których społecznie niezbędna praca pozostaje nierozpoznana i niedoceniona. O ile zasadnie można krytykować związki artystycznych celebrytów z globalną finansową oligarchią, to równie istotne jest spojrzenie na to, co Martha Rosler nazywa „artystycznym sposobem rewolucji”. To bowiem artystyczny prekariat – którego główną cechą wspólną jest brak perspektyw na życiową stabilizację – angażuje się w progresywne ruchy społeczne.

Krytyka ekonomii politycznej globalnego obiegu sztuki będzie służyła lepszemu zrozumieniu społecznych i ekonomicznych mechanizmów regulujących życie oraz pracę artystów, kuratorów i innych praktyków sztuki współczesnej. Zajęcia odbiegają od tradycyjnej formuły wykładu, mają charakter bardziej seminaryjny, otwarty na dyskusję i aktywne uczestnictwo studentów i studentek, są oparte na analizie tekstów, filmów, manifestów, praktyk artystycznych. Studentki i studenci będą zachęcane do wykorzystania materiałów w celu lepszego zrozumienia społecznych uwarunkowań swojej własnej praktyki oraz podjęcia działań mających na celu ich zmianę.

 

 

1.      Zajęcia organizacyjne

 

2. Coś co wspólne, czyli instytucje dóbr wspólnych

Wizyta na Warszawie w Budowie

Raunig, G., 2014. Occupy the Theater, Molecularize the Museum!, in: Malzacher, F. (Ed.), Truth Is Concrete: A Handbook for Artistic Strategies in Real Politics. Sternberg Press; Steirischer Herbst, Berlin; New York; Graz, pp. 76–86.

Antonio Negri i Michael Hardt, Rzecz-pospolita, korporacja ha!art, Kraków 2012

 

3.      Sztuka w kwarantannie – reakcje na kryzys

L’internationale statement: Towards a healthy society (2020)

https://www.internationaleonline.org/opinions/1029_linternationale_statement_towards_a_healthy_society/

Obywatelskie Forum Sztuki Współczesnej, Postulaty kryzysowe dla kultury (2020) http://forumsztukiwspolczesnej.blogspot.com/2020/03/postulaty-kryzysowe-dla-kultury.html

Organizing Against Precarity in the Arts [w:] Art Connect (2020)

https://www.artconnect.com/magazine/organizing-against-precarity-in-the-arts/

Tai Shani, Why Art Workers Must Demand the Impossible

https://artreview.com/why-art-workers-must-demand-the-impossible/

 

4.      Świat sztuki jako góra lodowa, czyli perspektywa feministycznych ekonomii

Centre for Plausible Economies, Icebergian Economies of Contemporary Art (Cyber PyraMMMida, 2020): 

https://www.pirammmida.life/cpe

J.K. Gibson-Graham, Economic meltdown, or what an iceberg can tell us about the economy (Trade Show, 2014):

http://trade-show.info/reader/economic-meltdown-or-what-an-iceberg-can-tell-us-about-the-economy/

Manifesty i prace Mierle Laderman Ukieles

 

5.      Artystyczna ciemna materia

Gregory Sholette, Przesyt, nadprodukcja, nadmiar [w:] Czarna księga Artystów, Katarzyna Górna et al (red.), Krytyka Polityczna, Warszawa 2015

6.      Świat sztuki dla 1%

Andrea Fraser, 1% to Ja, tekst towarzyszący wystawie Chleb i Róże (MSN, Warszawa 2016)

7.      Skoro nie możecie jeść pieniędzy, żryjcie sztukę – Hito Steyrl krytyka globalnego obiegu sztuki

Hito Steyerl, Duty Free Art: Art in the Age of Planetary Civil War. (London: VERSO, 2017).

 

8.      Bolączki klasy kreatywnej

Angela McRobbie, Be Creative: Making a Living in the New Culture Industries (Cambridge, UK ; Malden, MA: Polity Press, 2015).

 

9.      Projekt, platforma, sieć

Lane Relyea, Your Everyday Art World (Cambridge, Mass: MIT Press, 2017)

Ew. manuskrypt angielskiej wersji ABC of Projectariat

 

20.      Praca artystyczna

 

Danielle Child, Working Aesthetics, Bloomsbury, Londyn 2019

 

11.  Możliwe światy sztuki

Basekamp Group & Friends, 2013. Plausible artworlds. lulu.com, S.l.

12.  Świat sztuki jako pralnia ekologicznych brudów

Mel Evans, Artwash: Big Oil and the Arts, Pluto Press, Londyn 2015

13.  Dekolonizacja muzeów i extinction rebellions

TJ Demos, Climate control. From emergency to emergence.

https://www.e-flux.com/journal/104/299286/climate-control-from-emergency-to-emergence/

Daniel Penny, The Artists-Activists Decolonizing the Whitney Museum

https://www.theparisreview.org/blog/2019/03/22/the-artist-activists-decolonizing-the-whitney-museum/?fbclid=IwAR3mN5dlL520VFNs6Wgh91_VhNDg8UQsZFT-2ttVA-ow5r4_-KxwUXMdn9c

14.  Powolne instytucje i feministyczne instytucje sztuki

Petrešin-Bachelez, N., 2017, For Slow Institutions. E-flux Journal, nr 85

Feminist Art Institution:

http://www.feministinstitution.cz/

15.  W stronę museum 3.0

Alistair Hudson, Middlesbrough Institute of Modern Art. Where do we go from here? Vision Statement 2015-2018

 

En Liang Khong, Postcard from Middlesbrough, Frieze online 2017

 

Elinor Morgan, Middlesbrough’s New Communities [w:] Byrne, J., Morgan, E., Paynter, N., Sanchez de Serdio, A., Zeleznik, A. (Eds.), 2018. The constituent museum: constellations of knowledge, politics and mediation : a generator of social change. Valiz, Amsterdam.

 

16.  Muzea a aktywizm czyli wiedza prawdziwie użyteczna, przypadek Muzeum Królowej Zofii w Madrycie

Claire Bishop, Radical museology or, "what’s contemporary" in museums of contemporary art?, Koenig Books, Londyn 2014

Fragmenty z Byrne, J., Morgan, E., Paynter, N., Sanchez de Serdio, A., Zeleznik, A. (Eds.), 2018. The constituent museum: constellations of knowledge, politics and mediation : a generator of social change. Valiz, Amsterdam.

Literatura obowiązkowa wykorzystywana podczas zajęć

podana w opisie zajęć

Literatura uzupełniająca rekomendowana do samodzielnej pracy studenta

podana w opisie zajęć

Opis przedmiotowych efektów uczenia się w zakresie:
UmiejętnościWiedzaKompetencje

- w oparciu o analizę zastanego dorobku naukowego i dostępnych danych różnego charakteru, syntezę idei i doktryn w formę krytycznych sądów, odpowiednie wybory metodologiczne i empiryczne, zdolność wnioskowania z wyników badań wielu dyscyplin –  proponować nowe, oryginalne, nowatorskie rozwiązania stawianych przed nim artystycznych, badawczych, organizacyjnych i kuratorskich zadań zawodowych w obszarze sztuki.

- komunikować się ze specjalistami własnej dyscypliny oraz innych dyscyplin artystycznych w języku polskim i obcym, przy tym popularyzować wiedzę i ujawniać kreatywność związaną z problematyką sztuki najnowszej, oraz komunikować się z osobami, które mają być podmiotami i beneficjentami jego działalności zawodowej

- wypowiadać się na piśmie w różnych formułach tekstu oraz ustnie, w języku polskim i obcym, w różnych mediach, w sposób spójny na temat własnej twórczości i działalności artystycznej a także na inne tematy przypisane specjalistycznej problematyce studiów.

- analizować, interpretować na zaawansowanym poziomie fenomeny artystyczne i kulturowe na tle procesów historycznych, na podstawie dopasowanej do zagadnień współczesności i nowoczesności wiedzy z zakresu historii i teorii sztuki oraz teorii kultury, a także wiedzy z wybranych nauk społecznych, stosując oryginalne, nowatorskie podejścia i osiągnięcia tych nauk

- łączyć dzieła i zjawiska sztuki z szerszym kontekstem historycznym, kulturowym, społecznym, ideologicznym, a także analizować i interpretować na poziomie zaawansowanym powiązania i zależności między dziełami i ich kontekstami; określać w ten sposób ich znaczenia, oddziaływania, rolę i funkcję w kulturze jako całości i w społeczeństwie – na potrzeby problematyki sztuki najnowszej; przy czym używa narzędzi „negocjowanych” w ramach dynamicznie uprawianej nauki

- sprawnie poruszać się po rozległych zasobach wiedzy wybranych nauk humanistycznych i społecznych – przypisanych problematyce sztuki najnowszej – samodzielnie systematyzować, selekcjonować, syntetyzować wiedzę na poziomie zaawansowanym

- stosować na zaawansowanym poziomie aparat werbalny i pojęciowy wybranych, pozostających w relacji ze sztuką, nauk humanistycznych i społecznych.

- swobodnie posługując się zsyntetyzowaną, rozszerzoną wiedzą z wybranych nauk humanistycznych i społecznych sprawnie wnioskować, na zaawansowanym poziomie analizować fakty i zjawiska społeczne, kulturowe i artystyczne, problematyzować zagadnienia; zajmować wobec nich własne stanowisko, znajdując się w nietypowych sytuacjach profesjonalnych i odmiennych sytuacjach kulturowych

- artykułować poglądy w sprawach zawodowych, społecznych, światopoglądowych, oraz przekonująco argumentować, wykazując się niezależnością myślenia

- w stopniu zaawansowanym społeczne, kulturowe, ideologiczne i historyczne usytuowanie, oddziaływanie i uwarunkowania sztuki, społeczną charakterystykę sztuki nowoczesnej i najnowszej

- tendencje rozwojowe sztuki oraz nauk humanistycznych i społecznych w zakresie problematyki sztuki najnowszej, jej aktualnych dokonań, wiodących ośrodków.

- w stopniu zaawansowanym literaturę wybranych dyscyplin humanistycznych dotyczących pola sztuki z zakresu historii i teorii sztuki, teorii kultury oraz estetyki.

- powiązania sztuki z dyscyplinami humanistycznymi oraz społecznymi, pozwalające mu na interdyscyplinarny i wielodyscyplinowy ogląd zagadnień zawodowych

- zagadnienia humanistyki i nauk społecznych, związane z problematyką sztuki najnowszej

- w pogłębionym stopniu mechanizmy infrastrukturalne sztuki i kultury, w tym ma pogłębioną i rozszerzoną wiedzę o rzeczywistości kulturalnej, instytucjach kultury, instytucjach sztuki, i innych, w których znajduje się miejsce na projekty kulturalne i artystyczne

- Na  literaturę autorstwa myślicieli i badaczy nauk społecznych i humanistycznych, służącą wyprofilowanemu i uszczegółowionemu namysłowi nad problematyką sztuki najnowszej.

- doskonalenia osobistego i zawodowego, ma świadomość swojej wiedzy i umiejętności

- rozumie zaawansowane znaczenie sztuk plastycznych i wizualności we współczesnej rzeczywistości

- do zmiany opinii w świetle dostępnych danych i argumentów, których zakres jest rozszerzony

- do uczestnictwa w życiu społecznym, w społeczeństwie demokratycznym, a także do kreatywnego uczestnictwa w kulturze – ma w wysokim stopniu rozbudowaną świadomość wspólnego dobra oraz odpowiedzialności

- jest wnikliwym obserwatorem, uczestnikiem i twórcą życia kulturalnego – w jego głównym nurcie oraz obrzeżach, alternatywach czy innym obiegu

- ma świadomość wagi profesjonalizmu i etyki zawodowej w artystycznej, badawczej, organizacyjnej i kuratorskiej praktyce zawodowej w obszarze sztuki.

Opis wymagań dotyczących pracowni, warsztatu lub pomocy dydaktycznych

sala wykładowa, laptop, rzutnik, platforma google meets

Informacja: tygodniowa liczba godzin ćwiczeń lub wykładów, liczba punktów ECTS przynależna przedmiotowi oraz informacje o formie i zaliczeniu przedmiotu zawarte są w programie studiów.


Lista studiów

studia status czas[h] ECTS forma zaliczenie
Badania Artystyczne s.1 o 30 2 w. 30h
w. [egz.]


Semestr 2020/21-Z (Z-zimowy,L-letni)
Kod kursu: #38.12871