Katalog ECTS

Wytwarzanie i doświadczanie miejskiej przestrzeni w XIX i XX wieku

Pedagog: dr Filip Burno

Pole Opis
Typ przedmiotu podstawowy, obowiązkowy
Metody dydaktyczne (forma zajęć)

 

Wykład – zajęcia grupowe lub indywidualne z udziałem prowadzącego, służące wspomaganiu indywidualnych predyspozycji  studentów w dziedzinie historii architektury od końca XVIII do połowy XX w.

Język wykładowy polski;
Wymagania wstępne

Ukończony pomyślnie semestr zimowy 2020/21

Wymagania końcowe

zdany egzamin

Forma i sposób zaliczenia przedmiotu (metody i kryteria oceny)

 

Egzamin w formie pracy pisemnej.

Taki typ oceniania pozwoli precyzyjnie oszacować:

- stopień znajomości i rozumienia omówionej na zajęciach terminologii i problematyki

- umiejętność posługiwania się tą terminologią   

- umiejętność analizy i świadomego kształtowania kluczowych postanowień omówionych na zajęciach.

Skala ocen według przyjętej punktacji na wydziale. 

Uwaga! Jeśli utrzymany zostanie dotychczasowy (początek 2021) reżim sanitarny - egzamin w formie referatu wysłanego wykładowcy.

Jeśli reżim sanitarny zostanie zniesiony - egzamin w sali wykładowej (trzy pytania, trzeba wybrac 1).

 

Cele dydaktyczne (treści programowe, opis przedmiotu)

 

Poznanie następujących zagadnień (zdobycie wiedzy na wymienione problemy badawcze): racjonalizacja miejskiej przestrzeni w XVIII w.; przestrzeń spektaklu socjety i terytorium flâneura (Londyn, Paryż, Wiedeń, Lwów), miasta Wielkiego Kapitału (Barcelona, Łódź, Żyrardów); marzenie o mieście idealnym (utopie urbanistyczne 1890-1940); Nowy Jork – narodziny metropolii; przestrzenie spektaklu władzy totalitarnej (1. miasto faszystowskie i nazistowskie – Rzym i Berlin, 2. miasto socrealistyczne – Moskwa, Berlin Wschodni i Warszawa); przestrzenie modernistyczne. Ważną kwestią poruszoną na tych zajęciach będzie architektura nowych państw europejskich po 1918 r., przestrzenie „nowego porządku” i strategie władzy totalitarnej. Kilka wykładów zostanie poświęconych następującym problemom: miasto w kulturze zachodniej od połowy XIX do połowy XX w.

Zdobycie umiejętności samodzielnej analizy dziejów architektury XIX i XX w.  

 

Treści programowe nauczania (treść zajęć):

 

1) Racjonalizacja miejskich przestrzeni w XVIII wieku

 

2) Historyzm w architekturze XIX w.

 

3) Przebudowa Paryża i Wiednia w 2. Poł XIX w.

 

4)  Miasta przemysłowe XIX w.

 

5)   Ruch Arts&Crafts i kreowanie „narodowych krajobrazów”

 

6)   Poszukiwanie stylu narodowego na ziemiach polskich, ok. 1890-1925

 

7)  Ruch antyurbanistyczny i programy „uzdrowienia miast”

 

8)  Secesja.

 

9)   Wczesny modernizm ok. 1910 r.

 

10)   Ekspresjonizm niemiecki.

 

11)   Władza totalitarna i przestrzeń miejska. 

 

12)    Architektura polska lat 30. XX w.

 

13)  Unifikacja i typizacja – modernizm ok. 1945-1960 r.

 

Literatura obowiązkowa wykorzystywana podczas zajęć

1. Joseph Rykwert, Pokusa miejsca. Przeszłość i przyszłość miast, Kraków 2013 (feagmenty)

2. Barry Bergdoll, European Architecture 1750-1890, seria: Oxford History od Art (fragmenty)

3. Alan Colquhoun, Modern Architecture, seria: Oxford History of Art (wiele wydań od 2002 r.)

Literatura uzupełniająca rekomendowana do samodzielnej pracy studenta

 

Benevolo L., Miasto w dziejach Europy, Warszawa 1995

 Clark T.J., The Painting of Modern Life: Paris in the Art of Manet and his Followers, Thames and Hudson 1985

Dettloff  P., Odbudowa i restauracja zabytków architektury w Polsce w latach 1918-1939. Teoria i praktyka, Kraków 2006

Fishman R., Urban Utopias in the Twentieth Century: Ebenezer Howard, Frank Lloyd Wright, Le Corbusier, MIT Press

Girouard M., Cities and People: A Social and Architectural History, Yale University Press

Gold J. R., The Experience of Modernism: Modern Architects and the Future City, 1928-53,  Spon

Hall T., Planning Europe's Capital Cities: Aspects on Nineteenth-century Urban Development, Routledge 

Holston J., The Modernist City: an Anthropological Critique of Brasília, University of Chicago Press

Jałowiecki B., Szczepański M.S., Miasto i przestrzeń w perspektywie socjologicznej, seria „Wykłady z socjologii”, t. 4, pod red. P. Sztompki, Warszawa 

Jałowiecki B., Przestrzeń jako pamięć, „Studia socjologiczne” 1985, nr 2

Krakowski  P., Sztuka Trzeciej Rzeszy, Kraków 1992 

Leśniakowska M., Warszawa XX wieku: strategie niepamięci, „Rocznik Warszawski” 2004, s. 147-153

Mumford E., The CIAM Discourse on Urbanism, 1928-1960, MIT 2000

Olsen D.J., The City as a Work of Art: London, Paris, Vienna, Yale University Press

Planning Twentieth Century Capital Cities, ed. David L. A. Gordon, Routledge

Readings in Urban Theory, ed. Susan S. Fainstein, Scott Campbell, Blackwell Publishers

Rybicka E., Modernizowanie miasta. Zarys problematyki urbanistycznej w nowoczesnej literaturze polskiej, Kraków 2003

Salmi Hannu, Europa XIX wieku. Historia kulturowa, Kraków 2010

Stefański K., Jak zbudowano przemysłową Łódź. Architektura i urbanistyka miasta w latach 1821-1914, Łódź 2001

Świtek G., Za Żelazną Bramą. Nadmiar pamięci, miejsce pamięci i zapominanie we współczesnym mieście, „Ikonotheka”, t. 20: 2007, s. 117-146

Opis przedmiotowych efektów uczenia się w zakresie:
UmiejętnościWiedzaKompetencje

 

Umiejętności –  student powinien być zdolny do:

 

1.  Potrafi „czytać” miasto – postrzegać problemowo, interpretować z wielu naukowych punktów widzenia – dostrzegać ślady strategii władzy i praktyk mieszkańców. 

 

Wiedza – student  powinien osiągnąć wiedzę w zakresie:

 

1. Podstawowych pojęć i zasad wytwarzania i analizy przestrzeni miejskiej.

2. Rozwiązań urbanistycznych (przypisuje je do danej epoki – z wieków XVIII – XX). 

3. Problematyki: miasto w kulturze zachodniej XVIII – XIX w. 

 

Kompetencje społeczne – student powinien być zdolny do:

 

1. Osiągnięcia świadomości, że każde miasto jest miejscem konfliktu, walki o symbole, o pamięć.

 

Opis wymagań dotyczących pracowni, warsztatu lub pomocy dydaktycznych

Sala wykładowa, komputer, rzutnik.

Informacja: tygodniowa liczba godzin ćwiczeń lub wykładów, liczba punktów ECTS przynależna przedmiotowi oraz informacje o formie i zaliczeniu przedmiotu zawarte są w programie studiów.


Lista studiów

studia status czas[h] ECTS forma zaliczenie
Historia Sztuki / kultura miejsca s.6 o 30 2 30h
[zal. z oceną]


Semestr 2020/21-L (Z-zimowy,L-letni)
Kod kursu: #38.14044