Katalog ECTS

Konserwacja i restauracja malarstwa ściennego - praktyka

Pedagog: prof.dr hab. Paweł Jakubowski
Asystent/ci: dr Maciej Baran, mgr Katarzyna Pisarska

Pole Opis
Typ przedmiotu KK - obowiązkowy
Metody dydaktyczne (forma zajęć)

Projekt indywidualny, w formie tradycyjnej - stacjonarnej z uwzględnieniem przepisów sanitarnych, zaleceń i wytycznych organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej i rozporządzeń rektora ASP w Warszawie.

Język wykładowy polski;
Wymagania wstępne

Brak wymagań wstępnych.

Wymagania końcowe

Wykonanie konserwacji obiektu (w ustalonym zakresie) oraz jego dokumentacja.

Forma i sposób zaliczenia przedmiotu (metody i kryteria oceny)

Ćwiczenia wraz z ich dokumentacją, oceniane są na podstawie przebiegu
i rezultatu prac. Oceniana jest prawidłowość wykonanych zabiegów oraz końcowy efekt estetyczny całości.

Wymagana jest 100 % obecność na zajęciach.

Cele dydaktyczne (treści programowe, opis przedmiotu)

Ćwiczenia uczą stosowania nabytej wiedzy w praktyce, początkowo na obiektach powstałych w ramach ćwiczeń technologicznych, a potem przy polichromii w obiektach zabytkowych. Studenci samodzielnie opracowują dokumentację pisemną i fotograficzną wykonanej konserwacji. Celem jest nauczyć skutecznie stosować metody służące do ratowania oryginalnej substancji zabytkowych malowideł ściennych.

Literatura obowiązkowa wykorzystywana podczas zajęć

1. Jakubowski P., Fizyko-chemiczne metody oczyszczenia malowideł ściennych, Ochrona Zabytków, 1997, nr 3, s. 250-255.

2. Jakubowski P., Mechaniczne metody oczyszczania malowideł ściennych, Ochrona Zabytków, 2003, nr 1-2, s. 89-92.

3. Jakubowski P., Naleciałości na malowidłach ściennych i ich usuwanie, Ochrona Zabytków, 2000, nr 1, s. 64-68.

4. Jakubowski P., Substancje obce uniemożliwiające odbiór dzieła plastycznego
w malarstwie ściennym, Ochrona Zabytków, 1998, nr 4, s. 378-385.

5. Stawicki S., Utrwalanie warstwy malarskiej, Skrypty dydaktyczne ASP
w Warszawie, Warszawa 1992.

6. Żenczykowski W., Budownictwo ogólne, tom I, rozdział 2 i 4, Warszawa.

7. Ostaszewska M., Aranżacja – rekonstrukcja – ekspozycja. Próba uściślenia pojęć, [w:] Drogi współczesnej konserwacji, Aranżacja – Ekspozycja – Rekonstrukcja, Studia
i materiały Wydziału Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki ASP w Krakowie 2000, Tom IX, część 2, s. 28-37.

8. Stawicki S., Rekonstrukcja malowideł ściennych – próba definicji podziału i oceny wartości, [w:] Drogi współczesnej konserwacji, Aranżacja – Ekspozycja – Rekonstrukcja, Studia i materiały Wydziału Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki ASP w Krakowie 2000, Tom IX, część 2, s. 56-65.

9. Stec M., Projektowanie konserwatorskie – jako droga do lepszego porozumienia między konserwatorem a zleceniodawcą, Biuletyn informacyjny Konserwatorów Dzieł Sztuki 2003,
nr 3-4, s. 8-9.

Literatura uzupełniająca rekomendowana do samodzielnej pracy studenta

1. Ciabach J., Żywice i tworzywa sztuczne stosowane w konserwacji zabytków, Toruń 1998.

2. Dąbrowski K., Wpływ warunków lokalnych na stan i zachowanie się malowideł ściennych oraz trwałość zabiegów konserwatorskich, Skrypty dydaktyczne ASP
w Warszawie, Warszawa 1985.

3. Jakubowski P., Rozwiązania konserwatorsko-aranżacyjne wnętrza kościoła św. Anny w Różanie na tle estetyki neogotyckich obiektów sakralnych na Mazowszu, Warszawa 2008. 

4. Jakubowski P., Problemy konserwatorsko-aranżacyjne na przykładzie autorskich rozwiązań plastycznych we wnętrzach XIX-XX wiecznych budowli sakralnych na Mazowszu, [w:] Initium sapientiae humilitas, Studia ofiarowane Profesorowi Jakubowi Pokorze z okazji 70. urodzin, Warszawa 2015, s. 626-635. 

5. Kosakowski E., Projektowanie konserwatorskie, [w:] Drogi współczesnej konserwacji, Aranżacja – Ekspozycja – Rekonstrukcja, Studia i materiały Wydziału Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki ASP w Krakowie 2000, Tom IX, część 2, s. 76-80.

6. Kosakowski E., Problemy ekspozycji malowideł ściennych w prezbiterium kościoła p.w. Nawiedzenia NMP w Smogorzowie, Rocznik mazowieckiego konserwatora zabytków 2006, nr 1, s. 93-102.

7. Kornecki M., Granice interwencji i aranżacji konserwatorskiej, Ochrona Zabytków 1976, nr 4, s. 298-305.

8. Ostaszewska M., Aranżacja – rekonstrukcja – ekspozycja. Próba uściślenia pojęć,
[w:] Drogi współczesnej konserwacji, Aranżacja – Ekspozycja – Rekonstrukcja, Studia
i materiały Wydziału Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki ASP w Krakowie 2000, Tom IX, część 2, s. 28-37.

 

Opis przedmiotowych efektów uczenia się w zakresie:
UmiejętnościWiedzaKompetencje

K-U04 zinterpretować i opisać konserwowane dzieło sztuki pod względem historycznym, stylistycznym, ikonograficznym, budowy technologicznej i techniki wykonania wykorzystując własną wiedzę, literaturę przedmiotu, dostępne źródła, wyniki badań specjalistycznych.
K-U05 przedstawić spójny projekt prac przy konserwowanym obiekcie uwzględniający jego historię, stylistykę, ikonografię, budowę technologiczną, technikę wykonania, rodzaje i zakres zniszczeń, funkcję, użycie właściwych materiałów i metod konserwatorskich, uzasadnienie usunięcia bądź pozostawienia późniejszych przekształceń, zakres i rodzaj interwencji restauratorskich.
K-U06 wykonać na wysokim poziomie technicznym konieczne prace konserwatorskie, powstrzymujące procesy niszczenia i wzmacniające materialną strukturę dzieła,
w bezpieczny sposób usuwać późniejsze nawarstwienia nie narażając na uszkodzenie jego oryginalnej struktury.
K-U07 wykonać na wysokim poziomie artystycznym konieczne prace restauratorskie
w zakresie uzupełniania ubytków materii i formy artystycznej dzieła stosując różne materiały i techniki retuszu oraz rekonstrukcji, przedstawić propozycję jego aranżacji
i ekspozycji.
K-U08 zorganizować warsztat i odpowiednie warunki pracy, posługiwać się specjalistycznymi urządzeniami i narzędziami przestrzegając zasad bhp. 

K-W04 złożoną budowę jednostkowego dzieła sztuki w kontekście struktury materialnej, formy artystycznej, przekazu ideowego, funkcji, uwarunkowań historycznych.
K-W05 przyczyny i rodzaje zniszczeń powstających w materii dzieł sztuki, zasady postawienia prawidłowej diagnozy stanu zachowania oraz opracowania projektu konserwacji
i restauracji, zasady i rodzaje dokumentowania dzieła przed, w trakcie i po konserwacji.
K-W06 zasady doboru właściwych środków i metod konserwatorskich, zasady ich wykorzystania w danej sytuacji z uwzględnieniem możliwych zagrożeń dla konserwowanego dzieła.
K-W07 zagadnienia dotyczące restauracji w tym możliwych rozwiązań estetycznych
i aranżacyjnych konserwowanego dzieła w zależności od zakresu zachowania warstw oryginalnych, jego funkcji i przeznaczenia.
K-W08 zasady bezpiecznego eksponowania, przechowywania, transportowania dzieł sztuki
i zabytków oraz zasady prewencji konserwatorskiej.

K-K02 realizacji prac w interdyscyplinarnym zespole z poszanowaniem zasad etyki zawodowej i obowiązujących przepisów, współpracy z innymi specjalistami, przedstawicielami służby ochrony zabytków, koordynacji zadań, wykorzystania w różnych sytuacjach podstawowych pojęć i zasad z zakresu prawa własności intelektualnej (prawa własności przemysłowej, prawa autorskiego, itp.).

Opis wymagań dotyczących pracowni, warsztatu lub pomocy dydaktycznych

Sala na ok. 10 studentów z dostępem do ścian (bez instalacji elektrycznych i wodnych itp.) wyposażona w lekkie stabilne rusztowania, a także przenośne, stabilne lampy
z oświetleniem o odpowiednim spektrum. Indywidualne szafki na narzędzia i szafy zbiorcze na materiały wraz z narzędziami. Stanowisko pod komputer najnowszej generacji
z dostępem do Internetu oraz bogatym oprogramowaniem m.in. do obróbki zdjęć cyfrowych, programów multimedialnych, z dyskiem zewnętrznym do archiwizacji danych. Aparat fotograficzny - lustrzanka cyfrowa i analogowa, lampy fotograficzne oraz drukarka cyfrowa.

Informacja: tygodniowa liczba godzin ćwiczeń lub wykładów, liczba punktów ECTS przynależna przedmiotowi oraz informacje o formie i zaliczeniu przedmiotu zawarte są w programie studiów.


Lista studiów

studia status czas[h] ECTS forma zaliczenie
Konserwacja i Restauracja Dzieł Sztuki / konserwacja i restauracja malarstwa i rzeźby polichromowanej s.4 o 45 2 ćw. 45h
ćw. [zal. z oceną]


Semestr 2020/21-L (Z-zimowy,L-letni)
Kod kursu: #38.14374