Katalog ECTS

Konserwacja i restauracja malarstwa na podłożach ruchomych - praktyka

Pedagog: dr hab. Anna Potocka
Asystent/ci: dr Katarzyna Górecka-Ruszel, mgr Łucja Nowak-Wróblewska

Pole Opis
Typ przedmiotu kierunkowy
Metody dydaktyczne (forma zajęć)

projekt indywidualny, ćwiczenia warsztatowe, konwersatorium, relacja mistrz-uczeń

Język wykładowy polski;
Wymagania wstępne

zaliczenie V semestru III roku studiów magisterskich

Wymagania końcowe

- Samodzielna realizacja indywidualnego projektu konserwacji i restauracji wybranego dzieła (obrazu sztalugowego na podobraziu tekstylnym, obrazu sztalugowego na sztywnym podobraziu papierowym (tekturze) według wskazań pedagogów, w zakresie określonym przez kierownika pracowni na początku semestru, z zastosowaniem różnych metod konserwatorskich i restauratorskich.
- Kontynuacja (wykonanie) badań specjalistycznych konserwowanego obiektu podjętych na I roku studiów w ramach ćwiczeń, we współpracy z Zakładem Badań Specjalistycznych i Technik Dokumentacyjnych.
- Dokumentowanie bieżące fotograficzne i opisowe przebiegu prac (Dzienniczek prac konserwatorskich) - wersja cyfrowa fotografii i skany Dzienniczka prac konserwatorskich nagrane na dysku komputera Pracowni – archiwizacja danych.
- Opracowanie końcowej dokumentacji konserwatorskiej zgodnej z obowiązującym schematem i wymogami zapisu, dokumentacji fotograficznej w zakresie określonym przez kierownika pracowni na początku semestru (wydruk komputerowy końcowej dokumentacji oraz wersja cyfrowa nagrana na płytę CD oraz nagrana na dysku komputera Pracowni – archiwizacja danych). Opracowanie dokumentacji konserwatorskiej indywidualnego projektu konserwacji-restauracji jest wymagane zarówno do zaliczenia praktyki, jak i teorii.
- Obecność na zajęciach

Egzamin z zakresu podanego w treściach kształcenia.

Forma i sposób zaliczenia przedmiotu (metody i kryteria oceny)

Składowe oceny końcowej:

- poziom techniczny i artystyczny wykonanych prac konserwatorskich nad obiektem kursowym oraz stopień ich zaawansowania 50%
Realizacja indywidualnego projektu konserwacji i restauracji wybranego dzieła (obrazu sztalugowego na podobraziu tekstylnym, obrazu sztalugowego na sztywnym podobraziu papierowym (tekturze) według wskazań pedagogów, w zakresie określonym przez kierownika pracowni na początku semestru, z zastosowaniem różnych metod konserwatorskich i restauratorskich.

- opracowanie powykonawczej dokumentacji konserwatorskiej (25%).
Przy czym brak archiwizacji danych dotyczących indywidualnego projektu konserwatorskiego na dysku komputera Pracowni uniemożliwia zaliczenie przedmiotu

- frekwencja (25%). 

Zajęcia praktyczne są współdzielone z autorskimi wykładami i dialogiem dydaktycznym prowadzących zajęcia, na których także wymagana jest obecność. Frekwencja wpływa na końcową ocenę semestralną – jest jedną z jej składowych. W ciągu semestru na zajęciach kierunkowych dopuszczalne są 3 nieobecności, zarówno usprawiedliwione, jak i nieusprawiedliwione, pozwalające zaliczyć przedmiot kierunkowy, co stanowi 10% zajęć w semestrze. Spóźnienia na zajęcia są sumowane i mają wpływ na liczbę nieobecności studenta – są do tych nieobecności dodawane. Student ma obowiązek skonsultować się z prowadzącym zajęcia w sprawie ustalenia możliwości wyrównania zaległości. Prowadzący zajęcia (kierownik pracowni) decyduje o możliwości, zakresie, sposobie i terminie wyrównania zaległości powstałych wskutek nieobecności studenta na zajęciach. Prowadzący zajęcia nie gwarantuje możliwości odpracowania nieobecności, jeżeli musiałoby się ono odbyć poza przewidzianą siatką zajęć. Wszystkie nieobecności powyżej trzech, wynikające z przyczyn losowych lub chorobowych powinny być rozpatrywane przez Prodziekana ds. studenckich. Student, który nie wyrównał zaległości, nie może uzyskać zaliczenia przedmiotu.

Skala ocen:
Obowiązująca na WKiRDS ASP Warszawie: 2 (niedostateczna) – 5+ (celująca).

Cele dydaktyczne (treści programowe, opis przedmiotu)

OPIS ZAJĘĆ:
Na początku semestru prowadzący zajęcia określa zadanie do wykonania przez studenta (cel i zakres) do końca semestru, co stanowi warunek zaliczenia semestru. Ze względu na zagrożenie epidemiczne zajęcia prowadzone są w sposób hybrydowy
(stacjonarny bądź zdalny) w zależności od zarządzeń Rektora ASP w Warszawie

- Samodzielna realizacja indywidualnego projektu konserwacji i restauracji wybranego dzieła (obrazu sztalugowego na podobraziu tekstylnym, obrazu sztalugowego na sztywnym podobraziu papierowym (tekturze) wg wskazań pedagogów, w zakresie określonym przez kierownika pracowni na początku semestru, z zastosowaniem różnych metod konserwatorskich i restauratorskich.
- Kontynuacja (wykonanie) zalecanych badań specjalistycznych konserwowanego obiektu, we współpracy z Zakładem Badań Specjalistycznych i Technik Dokumentacyjnych.
- Dokumentowanie bieżące fotograficzne i opisowe przebiegu prac (Dzienniczek prac konserwatorskich) - wersja cyfrowa fotografii i skany Dzienniczka prac konserwatorskich nagrane na dysku komputera Pracowni – archiwizacja danych
- Opracowywanie powykonawczej dokumentacji konserwatorskiej zgodnej z obowiązującym schematem i wymogami zapisu, dokumentacji fotograficznej w zakresie określonym przez kierownika pracowni na początku semestru (wersja cyfrowa nagrana na dysku komputera Pracowni – archiwizacja danych). Opracowanie dokumentacji konserwatorskiej indywidualnego projektu konserwacji-restauracji jest wymagane zarówno do zaliczenia praktyki, jak i teorii.

Literatura obowiązkowa wykorzystywana podczas zajęć

1. C. Brandi, Teoria del Restauro, Roma 1963, wyd. pol. Teoria Restauracji,
ed. I. Szmelter, tłum. M. Kijanko, Warszawa 2006.
2. E. Doleżyńska- Sewerniak, Materiały malarskie i technika w obrazach olejnych Aleksandra Gierymskiego, Toruń 2010.
3. G. Korpal, Autor – dzieło sztuki – konserwator – odbiorca, Studia i Materiały Wydziału Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki ASP w Krakowie, vol. XIII, Kraków 2004.
4. K. Nicolaus, The Restoration of Paintings, Cologne 1999.
5. A. D. Potocka, Dublowanie jedwabnych obiektów zabytkowych na podłoża syntetyczne z użyciem klejów akrylowych, Warszawa 2002.
6. B. J. Rouba, Podobrazia płócienne w procesie konserwacji, Toruń 2000.
7. I. Szmelter, Problemy dublowania obrazów na podłożu płóciennym, Zeszyty Naukowe ASP, nr 1 (32), Warszawa 1992.
8. J. Szpor, Michałowski nieznany. Materiały malarskie i technika w obrazach olejnych Piotra Michałowskiego, Warszawa 1991.
9. W. Ślesiński, Konserwacja zabytków sztuki, T.I, Warszawa 1989.

 

Literatura uzupełniająca rekomendowana do samodzielnej pracy studenta

1. M.W. Ballard, How backing work: The effect of textile properties on appearance. Lining and Backing, London 1995.
2. G.A. Berger, W, H. Russel, Interaction between canvas and paint film in response to environmental changes, “Studies in Conservation”, 1994, nr 39, s. 73-86.
3. S. Keck, Mechanical alteration of the paint film, “Studies in Conservation", 1969, nr 14, s. 9-30.
4. Problemy dublowania obrazów na płótnie, red. M. Roznerska, J. Arszyńska, Toruń 2005.
5. J. Rościszewska, Pigmenty bitumiczne w malarstwie sztalugowym i związane z nimi kwestie konserwatorskie, „Ochrona Zabytków”, 1994, nr 3-4, s. 290.
6. Z. Rozłucka, M. Roznerska, J. Arszyńska, Mikroskopia fluorescencyjna, zastosowanie w badaniu budowy i procesów konserwacji malarstwa sztalugowego, Toruń 2000.
7. Serenissima. Światło Wenecji. Katalog wystawy, red. G. Bastek, G. Janczarski, Warszawa 1999.
8. J. Wyszyńska, Metody dublowania w procesie konserwacji malowideł sztalugowych na płótnie, Studia i materiały Wydziału Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki w Krakowie, t. XIII, Kraków 2003.

Opis przedmiotowych efektów uczenia się w zakresie:
UmiejętnościWiedzaKompetencje

Umiejętności: student potrafi:
- wykonać profesjonalną dokumentacje opisową, fotograficzną, rysunkową, konserwowanego obiektu, wykorzystując również technikę komputerową.
- zinterpretować i opisać konserwowane dzieło sztuki pod względem historycznym, stylistycznym, ikonograficznym, budowy technologicznej i techniki wykonania wykorzystując własną wiedzę, literaturę przedmiotu, dostępne źródła, wyniki badań specjalistycznych.
- przedstawić spójny projekt prac przy konserwowanym obiekcie uwzględniający jego historię, stylistykę, ikonografię, budowę technologiczną, technikę wykonania, rodzaje i zakres zniszczeń, funkcję, użycie właściwych materiałów i metod konserwatorskich, uzasadnienie usunięcia bądź pozostawienia późniejszych przekształceń, zakres i rodzaj interwencji restauratorskich.
- wykonać na wysokim poziomie technicznym konieczne prace konserwatorskie, powstrzymujące procesy niszczenia i wzmacniające materialną strukturę dzieła,
w bezpieczny sposób usuwać późniejsze nawarstwienia nie narażając na uszkodzenie jego oryginalnej struktury.
- wykonać na wysokim poziomie artystycznym konieczne prace restauratorskie w zakresie uzupełniania ubytków materii i formy artystycznej dzieła stosując różne materiały i techniki retuszu oraz rekonstrukcji, przedstawić propozycję jego aranżacji i ekspozycji.
- zorganizować warsztat i odpowiednie warunki pracy, posługiwać się specjalistycznymi urządzeniami i narzędziami przestrzegając zasad BHP
Efekty kierunkowe KU_03, KU_04, KU_05, KU_06, KU_08
https://wkirds.asp.waw.pl/wydzialowa-komisja-ds-jakosci-ksztalcenia/

Student jest gotów do:
- realizacji prac w interdyscyplinarnym zespole z poszanowaniem zasad etyki zawodowej i obowiązujących przepisów, współpracy z innymi specjalistami, przedstawicielami służby ochrony zabytków, koordynacji zadań, wykorzystania w różnych sytuacjach podstawowych pojęć i zasad z zakresu prawa własności intelektualnej (prawa własności przemysłowej, prawa autorskiego, itp.).
- wypowiadania się w formie słownej i pisemnej na tematy związane ze sztuką, wystąpień publicznych, dyskusji, przygotowania prezentacji z zakresu ochrony i konserwacji dzieł sztuki.
KK_02 , KK_03
https://wkirds.asp.waw.pl/wydzialowa-komisja-ds-jakosci-ksztalcenia/

Opis wymagań dotyczących pracowni, warsztatu lub pomocy dydaktycznych

Sala na 8-10 studentów, wyposażona w indywidualne stanowiska pracy (stoły robocze 1.50
x 1.20 cm), lampy z oświetleniem o odpowiednim spektrum, lampy UV, lampy ze szkłem powiększającym oraz wyciągi technologiczne i klimatyzację. Indywidualne stoliki pomocnicze na przyrządy, krzesła o regulowanej wysokości, sztalugi.
Pracownia wyposażona jest w specjalistyczny sprzęt konserwatorski. Szafy z materiałami podręcznymi do konserwacji, drobnymi narzędziami (np. kautery, żelazka, mikroskopy przenośne wraz z oświetleniem punktowym, parownice, płótna, kleje, itp.). Chemikalia, media malarskie, w ilościach do dawkowania – szafy studenckie z podręcznymi mieszankami dla indywidualnego stosowania.
Duże stanowisko pod komputer najnowszej generacji z dostępem do Internetu oraz bogatym oprogramowaniem m.in. do obróbki zdjęć cyfrowych, programów multimedialnych,
z pojemnością wzmożoną przez dyski zewnętrzne do archiwizacji danych. Drukarka cyfrowa. Osobny monitor komputera oraz ekran TV skorelowany z mikroskopem oraz aparatem fotograficznym pozwalającym na rejestrowanie mikroobszarów na obrazie sztalugowym. Stół ze specjalistyczną jezdną prowadnicą do osadzenia mikroskopu nad powierzchnią obrazu. Rzutnik multimedialny skorelowany z laptopem do prezentacji cyfrowych.
Podręczny stół niskociśnieniowy do dublażu na zimno, stół podświetlany do prowadzenia precyzyjnych prac przy reperacji płócien, karibari – system krosien samonaprężających do obiektów z papieru i jedwabiu. Na terenie uczelni, w pracowni dublażowej , dostępne są 4 rodzaje stołów niskociśnieniowych do specjalistycznych zabiegów konsolidacyjnych. Prace ze szkodliwymi substancjami prowadzone są w odrębnym pomieszczeniu z dygestorium.
Do pracy zdalnej niezbędny jest komputer z łączem internetowym, mikrofonem i głośnikami.

Informacja: tygodniowa liczba godzin ćwiczeń lub wykładów, liczba punktów ECTS przynależna przedmiotowi oraz informacje o formie i zaliczeniu przedmiotu zawarte są w programie studiów.


Lista studiów

studia status czas[h] ECTS forma zaliczenie
Konserwacja i Restauracja Dzieł Sztuki / konserwacja i restauracja malarstwa i rzeźby polichromowanej s.6 o 90 6 ćw. 90h
ćw. [egz.]


Semestr 2020/21-L (Z-zimowy,L-letni)
Kod kursu: #38.14465