Katalog ECTS

Historia grafiki europejskiej i rysunku XV - XX w.

Pedagog: dr hab. Jolanta Talbierska

Pole Opis
Typ przedmiotu Teoretyczny T
Metody dydaktyczne (forma zajęć)

Wykład połączony z prezentacją i omówieniem oryginalnych rysunków i rycin, elementy konwersatorium.

Język wykładowy polski;
Wymagania wstępne

Zaliczony rok II, ogólna wiedza z historii XV-XVIII w.

Wymagania końcowe

Studenci i studentki posiadają posiadają wiedzę o historii grafiki i  historii rysunku ze szczególnym uwzględnieniem aspektów terminologicznych (m.in. prawidłowe określanie dzieł graficznych i rysunkowych, nazwy technik graficznych i rysunkowych, materiałów itd.), procesów technicznych i stylistycznych (przegląd i dokładne omówienie podstawowych technik graficznych i rysunkowych, ich zróżnicowanie w kontekście historyczno-artystycznym, sposób odróżniania technik itd.), a także filigranistyki i badania papieru zgodnie z najnowszą metodyką dziedziny.

Forma i sposób zaliczenia przedmiotu (metody i kryteria oceny)

Regularne i czynne uczestnictwo w zajęciach / test otwarty na koniec semestru zimowego, na koniec semestru letniego egzamin, składający się z dwóch części: odpowiedzi ustnej z matriału objętego wykładami i rozpoznawania technik graficznych oraz rysunkowych na oryginalnych obiektach (8-10 obiektów).

Student ma prawo do 10% nieobecności nieusprawiedliwionych zwolnieniami lekarskimi w semestrze (spóźnienia również brane są pod uwagę).

Cele dydaktyczne (treści programowe, opis przedmiotu)

Zajęcia przeznaczone są dla studentów III roku konserwacji i restauracji książki, grafiki i skóry zabytkowej, dla których wiedza terminologiczna i metodyka badań dzieł na papierze (rycin, rysunków, filigranów) stanowi podstawę ich warsztatu pracy. Zajęcia wprowadzają w specyficzną metodykę, poszerzają zarówno ogólną wiedzę z zakresu nowożytnej historii sztuki europejskiej, jak i kompleksowo omawiają techniki rysunku i grafiki, rozwój tych dziedzin w kontekście historyczno-artystycznym, najnowszą literaturę i sposób opracowania. Forma autorskich wykładów połączona z elementami konwersatorium, zakłada czynny udział studentów podczas prezentacji i omawiania oryginalnego i różnorodnego materiału ilustracyjnego, znajdującego się w zbiorach Gabinetu Rycin BUW (w tym z historycznych kolekcji króla Stanisława Augusta, Stanisława Kostki Potockiego). Historia rysunku i grafiki europejskiej łączy się ściśle z historią innych dziedzin sztuk plastycznych – rysunkiem, malarstwem, archtekturą, rzeźbą i rzemiosłem. Grafika, jako samodzielna dziedzina sztuki, rozwijała się szczególnie dynamicznie w dwóch nurtach: grafiki reprodukcyjnej i grafiki autorskiej. Jej czołowi twórcy wyznaczali na przestrzeni wieków kierunki rozwoju, jak również często pozostawali poza oficjalnym nurtem sztuki, co miało miejsce w wypadku artystów najwybitniejszych. Wykłady obejmują wprowadzenie do historii grafiki i do historii rysunku jako odrębnych, choć często silnie związanych ze sobą dziedzin sztuki, ze szczególnym uwzględnieniem aspektów terminologicznych (m.in. prawidłowe określanie dzieł graficznych i rysunkowych, nazwy technik graficznych i rysunkowych, materiałów itd.), procesów technicznych i stylistycznych (przegląd i dokładne omówienie podstawowych technik graficznych i rysunkowych, ich zróżnicowanie w kontekście historyczno-artystycznym, sposób odróżniania technik itd.), a także filigranistyki i badania papieru zgodnie z najnowszą metodyką dziedziny. Ponadto wykłady obejmują historię grafiki i rysunku ze wskazaniem najważniejszych wydarzeń, szkół i twórców. Omawiana jest również podstawowa i najnowsza literatura przedmiotu, ze wskazaniem prac najbardziej przydatnych w opracowaniu i badaniu dzieł na papierze. Studenci zawsze dostają plan zajęć dedykowany na konkretny rok akademicki z rozpisaniem tematów kolejnych wykładów, jak również po każdym spotkaniu otrzymują szczegółowe notatki dotyczące omawianych zagadnień.

Literatura obowiązkowa wykorzystywana podczas zajęć

P. Ignaczak, Twórczość rytownicza Jana Piotra Norblina na tle XVIII -wiecznej grafiki rembrandtyzującej, „Rocznik Historii Sztuki”, XXXIII, 2008, s. 51-92
J. Talbierska, Twórczość graficzna Rembrandta. Nowe perspektywy badawcze dzieła graficznego. „Rocznik Historii Sztuki”, XXXIII, 2008, s. 65-125
J. Talbierska, Grafika europejska na przełomie XV i XVI wieku. Ośrodki, artyści i ich szkoły W: Sztuka około 1500, Warszawa 1997, s. 279-296
Słowniki, inwentarze zbiorów, leksykony:
A. Bartsch, Le peintre graveur, t. 1 - 21, Vienne 1803 - 1821 oraz wersja ilustrowana The Illustrated Bartsch, Abaris Books, t. 1: New York 1978
F.W.H. Hollstein, Dutch and Flemish Etchings, Engravings and Woodcuts ca 1450 - 1700, t. 1:Amsterdam [b.r.] - oraz German Engravings, Etchings and Woodcuts ca 1400 - 1700, t. 1: Amsterdam, a także The New Hollstein Series
Inventaire du fonds français. Graveurs du XVIe siècle, t. 1: Paris 1939, Bibliothèque Nationale Paris -
Inventaire du fonds français. Graveurs du XVIIe siècle, t. 1: Paris 1932, Bibliothèque Nationale Paris -
Inventaire du fonds français. Graveurs du XVIIIe siècle, t. 1: Paris 1930, Bibliothèque Nationale Paris -
Inventaire du fonds français. Après 1800, t. 1: Paris 1930, Bibliothèque Nationale Paris
Ch. Le Blanc, Manuel de l’amateur d’estampes, G. W. Hissink&Co., t. 1-4 : Amsterdam 1971 [reprint wydania z lat 1854-1890]
G.K. Nagler, Neues allgemeines Künstler - Lexicon, t. 1, München 1835-t. 22, München 1852
G.K. Nagler, Die Monogrammisten, t. 1-5, München 1858-

Literatura uzupełniająca rekomendowana do samodzielnej pracy studenta

Czasopisma poświęcone rysunkowi i grafice:
“Master Drawings” ; “Print Quarterly” ; “Nouvelles de l’Estampe” ; “I Quaderni del conoscitore di stampe” ; “Delineavit et Sculpsit”

Opis przedmiotowych efektów uczenia się w zakresie:
UmiejętnościWiedzaKompetencje

Studentpowinien być zdolny do:
Wykorzystania wiedzy oraz wyćwiczonych umiejętności do wykonywania zada
Rozwiązywania problemów, aby m.in. analizować elementy formalne ryciny lub rysunku (technika, kompozycja, styl itd.);
Interpretowania treść i kontekstu dzieła, wyszukiwania i posługiwania się specjalistyczną literaturą przedmiotu,
Weryfikowania danych zebranych z literatury, sporządzania stanu badań

KU_04 zinterpretować i opisać konserwowane dzieło sztuki pod względem historycznym, stylistycznym, ikonograficznym, budowy technologicznej i techniki wykonania wykorzystując własną wiedzę, literaturę przedmiotu, dostępne źródła, wyniki badań specjalistycznych.

 

Student powinien zdobyć wiedzę w zakresie:
Definiowania pojęć i terminów specyficznych dla dziedziny grafiki i rysunku,
Rozpoznawania podstawowych techniki graficznych i rysunkowych na dziełach oryginalnych,
Opisywania jednostkowych rysunków lub rycin zgodnie z metodyką dyscypliny, porównywania dzieła z innymi podobnymi dziełami w celu ustalenia ew. atrybucji.

KW_12 ewolucję sztuk plastycznych i architektury w kolejnych epokach, ich zmienność
w kategoriach stylistycznych, najważniejsze nurty w sztuce europejskiej, podstawy ikonografii, heraldyki, epigrafiki, kostiumologii, wybrane wiadomości z filozofii
i estetyki.

Inne kompetencje ( społeczne) student powinien być zdolny do:
Dbałości o rzetelność zawodową,
Otwartości na nowe metody badawcze/konserwatorskie,
Postępowania zgodnie z dobrem obiektu zabytkowego,
Wrażliwości na artystyczną stronę dzieła.

Opis wymagań dotyczących pracowni, warsztatu lub pomocy dydaktycznych

Studenci proszeni są o przynoszenie na zajęcia lupy z rączką (ułatwia obserwacje szczegółów na rycinach, jak również rozpoznawanie technik). Zabronione jest używanie długopisów i piór, notatki sporządzamy ołówkiem lub na laptopie / tablecie.

Informacja: tygodniowa liczba godzin ćwiczeń lub wykładów, liczba punktów ECTS przynależna przedmiotowi oraz informacje o formie i zaliczeniu przedmiotu zawarte są w programie studiów.


Lista studiów

studia status czas[h] ECTS forma zaliczenie
Konserwacja i Restauracja Dzieł Sztuki / konserwacja i restauracja książki, grafiki i skóry zabytkowej s.6 o 30 2 w. 30h
w. [egz.]


Semestr 2020/21-L (Z-zimowy,L-letni)
Kod kursu: #38.14476