Katalog ECTS

Konserwacja i restauracja grafiki i rysunku - praktyka

Pedagog: dr hab. Weronika Liszewska
Asystent/ci: dr Magdalena Grenda-Kurmanow

Pole Opis
Typ przedmiotu kierunkowy
Metody dydaktyczne (forma zajęć)

Zajęcia w formie hybrydowej. W zależności od rozwoju sytuacji epidemiologicznej liczba godzin zajęć stacjonarnych w stosunku do zajęć zdalnych może być modyfikowana.
-projekt indywidualny lub zbiorowy
-indywidualne lub grupowe konwersatoria (dialog dydaktyczny, dyskusja, korekty)
- ćwiczenia warsztatowe
- relacja mistrz-uczeń

Język wykładowy polski;
Wymagania wstępne

Zaliczony semestr zimowy III roku studiów magisterskich na kierunku "konserwacja i restauracja dzieł sztuki" w specjalności "konserwacja i restauracja książki, grafiki i skóry zabytkowej".

Wymagania końcowe

Poprawne wykonanie prac konserwatorskich i restauratorskich zabytkowej grafiki lub zbioru grafik lub rysunku na podłożu papierowym, pod kierunkiem prowadzącego, w oparciu o stworzony w poprzednim semestrze projekt konserwatorski. Poprawne wykonanie dokumentacji fotograficznej po konserwacji (wersja cyfrowa) oraz pełnej dokumentacji wybranej zabytkowej grafiki lub rysunku – konserwowanego obiektu w ramach ćwiczeń (wersja cyfrowa i papierowa). Wykonanie prezentacji multimedialnej przedstawiającej przebieg prac konserwatorskich, opartych na stworzonym wcześniej projekcie (wersja cyfrowa). Egzamin ustny z zakresu dotyczącego treści kształcenia.

Forma i sposób zaliczenia przedmiotu (metody i kryteria oceny)

Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest poprawne wykonanie ćwiczeń i aktywna obecność na zajęciach. Ocena poziomu wykonania w/w prac etapowych jest składową oceny końcowej. Wpływ na końcową ocenę semestralną ma także sam przebieg prac, w zakresie oceny stosowania się do poleceń prowadzącego, prawidłowości wdrożenia omówionych procedur, przestrzegania ustalonej metodologii i przyjętego przez prowadzącego planu prac, stosowania się studenta do zasad etyki zawodowej oraz zaangażowania i aktywnego uczestnictwa w podejmowanych zadaniach w trakcie ćwiczeń.  Student ma prawo do 10% nieobecności na zajęciach nieusprawiedliwionych zwolnieniami lekarskimi (liczone są również spóźnienia). Student ma obowiązek zakończyć konserwację i restaurację (wraz z wydrukiem pełnej dokumentacji konserwatorskiej) obiektu kursowego. Student ma obowiązek pozostawić uporządkowaną dokumentację pisemną i fotograficzną projektu konserwacji i restauracji na dysku zewnętrznym pracowni. 

Zaliczenie w formie egzaminu ustnego dotyczącego treści programowych przedmiotu wraz z prezentacją multimedialną projektu konserwatorskiego - zdalna forma zaliczenia przedmiotu. Ocena elementów składowych, wg skali ocen umieszczonej w Regulaminie studiów.

 

Cele dydaktyczne (treści programowe, opis przedmiotu)

Treści programowe nauczania
Program semestru letniego uwzględnia przekazanie wiedzy i umiejętności pozwalających studentom na wykonywanie samodzielnych prac konserwatorskich i restauratorskich według projektów konserwacji i restauracji grafiki oraz/lub wybranych rodzajów rysunku na podłożach papierowych. W trakcie zajęć omawianego semestru studenci obowiązani są wykonać ćwiczenia praktyczne pod kierunkiem prowadzącego, których zakres jest uwarunkowany każdorazowo doborem konkretnego obiektu zabytkowego. Pracom praktycznym towarzyszy sporządzenie pełnej powykonawczej dokumentacji konserwatorskiej. Efekty prac studenci przedstawiają w formie prezentacji multimedialnej, połączonej z formą ustnej dyskusji problematyki przebiegu realizacji projektu.
Cel zajęć:
Celem zajęć jest przekazanie studentowi wiedzy i umiejętności w zakresie:
- wdrażania projektów konserwacji i restauracji zabytkowych grafik i wybranych rodzajów rysunków, wykonanych na podłożach papierowych
- wykonania praktycznych prac konserwatorskich i restauratorskich zabytkowych grafik i rysunków na podłożach papierowych.
-wykonania dokumentacji prac konserwatorskich i restauratorskich zabytkowych grafik i/lub rysunków na podłożach papierowych.
-prezentacji zagadnień związanych z dokumentacją i konserwacją zabytkowych grafik i/lub rysunków na podłożach papierowych.

Literatura obowiązkowa wykorzystywana podczas zajęć

Neevel J. G., Reisland B., Bathophenanthroline Indicator Paper, PapierRestaurierung 2005, nr 6/1, s. 28-36
Ochrona zbiorów, praca zbiorowa, Narodowy Instytut Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów i Muzeum Narodowe w Warszawie, Kraków 2012
Słownik terminologiczny sztuk pięknych, red. Kuralska-Sulkiewicz K., Warszawa 2002
Sobucki W., Konserwacja papieru. Zagadnienia chemiczne, Biblioteka Narodowa, Warszawa 2013
Zasady postępowania z materiałami archiwalnymi, Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych, Warszawa 2011

Ponadto: Uzależniona od obiektu zabytkowego, będącego przedmiotem prac konserwatorsko-restauratorskich, jego badań i dokumentacji w ramach kursu.

Literatura uzupełniająca rekomendowana do samodzielnej pracy studenta

Uzależniona od wymagań obiektu zabytkowego, będącego przedmiotem prac konserwatorsko-restauratorskich, jego badań i dokumentacji w ramach kursu.

Opis przedmiotowych efektów uczenia się w zakresie:
UmiejętnościWiedzaKompetencje

Umiejętności: absolwent potrafi:
KU_03 wykonać pełną profesjonalną dokumentacje opisową, fotograficzną, rysunkową zabytkowej grafiki i/lub wybranych rodzajów rysunku  wykorzystując również technikę komputerową

KU_04 zinterpretować i opisać konserwowaną grafikę lub rysunek pod względem historycznym, stylistycznym, ikonograficznym, budowy technologicznej i techniki wykonania wykorzystując własną wiedzę, literaturę przedmiotu, dostępne źródła, wyniki badań specjalistycznych.
KU_05 przedstawić spójny projekt prac przy konserwowanym obiekcie (grafika, rysunek) uwzględniający jego historię, stylistykę, ikonografię, budowę technologiczną, technikę wykonania, rodzaje i zakres zniszczeń, funkcję, użycie właściwych materiałów i metod konserwatorskich, uzasadnienie usunięcia bądź pozostawienia późniejszych przekształceń, zakres i rodzaj interwencji restauratorskich.
KU_06 wykonać na wysokim poziomie technicznym konieczne prace konserwatorskie grafiki i/lub  rysunku, powstrzymujące procesy niszczenia i wzmacniające materialną strukturę dzieła, w bezpieczny sposób usuwać późniejsze nawarstwienia nie narażając na uszkodzenie jego oryginalnej struktury.
KU_07 wykonać na wysokim poziomie artystycznym konieczne prace restauratorskie grafiki i/lub rysunku w zakresie uzupełniania ubytków materii i formy artystycznej dzieła stosując różne materiały i techniki retuszu oraz rekonstrukcji, przedstawić propozycję jego aranżacji
i ekspozycji.
KU_08 zorganizować warsztat i odpowiednie warunki pracy w trakcie badań i konserwacji grafiki i/lub rysunku, posługiwać się specjalistycznymi urządzeniami i narzędziami przestrzegając zasad bhp.

KW_02 problematykę chemii konserwatorskiej, budowę chemiczną i fizyczną materialnej struktury grafik i wybranych rodzajów rysunków, związki chemiczne stosowane w konserwacji grafik i rysunków dawniej i obecnie.
KW_03 metody analityczne wykorzystywane w badaniach grafik i rysunków, w tym metody nieniszczące, zasady bhp oraz zagrożenie dla zdrowia substancji stosowanych
w konserwacji.
KW_04 złożoną budowę jednostkowej grafiki i/lub rysunku w kontekście struktury materialnej, formy artystycznej, przekazu ideowego, funkcji, uwarunkowań historycznych.
K-W05 przyczyny i rodzaje zniszczeń powstających w materii grafik i rysunków, zasady postawienia prawidłowej diagnozy stanu zachowania oraz opracowania projektu konserwacji i restauracji, zasady i rodzaje dokumentowania tego typu dzieła przed, w trakcie i po konserwacji.
KW_06 zasady doboru właściwych środków i metod konserwatorskich w stosunku do grafik i rysunków, zasady ich wykorzystania w danej sytuacji z uwzględnieniem możliwych zagrożeń dla konserwowanego dzieła.
KW_07 zagadnienia dotyczące restauracji w tym możliwych rozwiązań estetycznych i aranżacyjnych konserwowanych grafik irysunków w zależności od zakresu zachowania warstw oryginalnych, jego funkcji i przeznaczenia.
KW_08 zasady bezpiecznego eksponowania, przechowywania, transportowania grafik i rysunków oraz zasady prewencji konserwatorskiej.
KW_11 technikę wykonania i budowę technologiczną wybranych grafik lub rysunków w kontekście ich uwarunkowań historycznych oraz praktyki wykonawczej.

Kompetencje społeczne: absolwent jest gotów do
KK_02 realizacji prac w interdyscyplinarnym zespole z poszanowaniem zasad etyki zawodowej i obowiązujących przepisów, współpracy z innymi specjalistami, przedstawicielami służby ochrony zabytków, koordynacji zadań, wykorzystania w różnych sytuacjach podstawowych pojęć i zasad z zakresu prawa własności intelektualnej (prawa własności przemysłowej, prawa autorskiego, itp.).
KK_03 wypowiadania się w formie słownej i pisemnej na tematy związane ze sztuką, wystąpień publicznych, dyskusji, przygotowania prezentacji z zakresu ochrony i konserwacji grafik i/lub rysunków.

Opis wymagań dotyczących pracowni, warsztatu lub pomocy dydaktycznych

Dwie sale, z przeznaczeniem do jednoczesnej pracy do 5 studentów. Jedna sala wydzielona (tylko do zajęć w ramach konserwacji grafiki i rysunku), wyposażona w profesjonalne stoły (do dużych formatów obiektów zabytkowych), regulowane stołki, prawidłowe, profesjonalne oświetlenie każdego stołu, odpowiednie narzędzia konserwatorskie oraz zamykane szafy i szafki na narzędzia. Sala ta powinna być ponadto wyposażona w: dwie prasy hydrauliczne (jedną wielkoformatową), stół podświetlany, karibari wielkoformatowe, przyciski o zróżnicowanym ciężarze (w tym dużym), tektury bezkwasowe, filce, deski wielkoformatowe, mikroskop z wysięgnikiem, z możliwością rejestracji obrazu elektronicznego, aparat fotograficzny cyfrowy, lampy fotograficzne, stanowisko komputerowe, komputer najnowszej generacji z oprogramowaniem odpowiednim do sporządzania dokumentacji konserwatorskiej i prezentacji multimedialnej, dysk zewnętrzny do archiwizacji danych, drukarka cyfrowa, rzutnik multimedialny skorelowany z laptopem do prezentacji multimedialnych, ekran do prezentacji multimedialnych. Ponadto w sali tej powinna być możliwość prowadzenia wykładów, seminarium i konwersatorium, także w formie zdalnej. Sala powinna być zabezpieczona pod kątem bezpieczeństwa obiektów zabytkowych (zabezpieczenie drzwi, okien, system alarmowy), a także klimatyzowana. Ze względu na bezpieczeństwo studentów i obiektów i w trosce o przebieg prac konserwatorskich, w sali tej nie powinny odbywać się w innych godzinach inne zajęcia, niezwiązane z działalnością pracowni.
Druga sala przeznaczona powinna być do zabiegów „mokrych”, wyposażona w wanny z instalacją wodą i odpływową, podświetlany stół podciśnieniowy, urządzenie do maszynowego uzupełniania ubytków masą papierową i komorę ssąco-nawilżającą.
Ponadto do prowadzenia zajęć konieczny jest dostęp do urządzeń badawczych i możliwość stałej współpracy z laboratorium chemicznym, fotograficznym i innymi pracowniami na Wydziale.

Informacja: tygodniowa liczba godzin ćwiczeń lub wykładów, liczba punktów ECTS przynależna przedmiotowi oraz informacje o formie i zaliczeniu przedmiotu zawarte są w programie studiów.


Lista studiów

studia status czas[h] ECTS forma zaliczenie
Konserwacja i Restauracja Dzieł Sztuki / konserwacja i restauracja książki, grafiki i skóry zabytkowej s.6 o 15 1 ćw. 15h
ćw. [egz.]


Semestr 2020/21-L (Z-zimowy,L-letni)
Kod kursu: #38.14486