|
Typ przedmiotu
|
teoretyczny (T)
|
|
Metody dydaktyczne (forma zajęć)
|
Zajęcia hybrydowe.
Wykład, prezentacja, elementy dyskusji dydaktycznej.
|
|
Język wykładowy
|
polski;
|
|
Wymagania wstępne
|
Zaliczony rok I, ogólna wiedza z historii XV-XVIII w.
|
|
Wymagania końcowe
|
Studenci i studentki posiadają umiejętność wieloaspektowego omówienia starego druku (książki drukowanej XV-XVIII w.), używając w tym celu fachowej terminologii. Ponadto posiadają umiejętność korzystania z fachowej literatury i specjalistycznych baz.
|
|
Forma i sposób zaliczenia przedmiotu (metody i kryteria oceny)
|
Ocena poziomu wiedzy na podstawie:
-pisemnego testu końcowego (70%)
-przygotowanych krótkich zadań i prezentacji zadanych w trakcie semestru (20%)
-aktywnego udziału w zajęciach (10%)
Student ma prawo do 10% nieobecności nieusprawiedliwionych zwolnieniami lekarskimi w semestrze (spóźnienia również brane są pod uwagę).
|
|
Cele dydaktyczne (treści programowe, opis przedmiotu)
|
Książka tłoczona ręcznie to cenny artefakt przeszłości i bogate źródło do dziejów kultury.
Historia dawnej książki, jej metamorfoza zarówno pod względem formy jak i treści, ukazana zostanie na tle rozwoju sztuki typograficznej (w Europie i na ziemiach polskich) od XV do XVIII wieku. Wskazane zostaną główne kierunki tych przemian oraz czynniki wpływające na rozkwit drukarstwa bądź jego recesję. Omówione zostaną najważniejsze oficyny, ich repertuar wydawniczy oraz formy dystrybucji. Zaakcentowane zostaną elementy różniące inkunabuły od książki rękopiśmiennej. Studenci i studentki, zapoznają się z fachową terminologią oraz ramą wydawniczą starego druku. Rozważaniom poddane zostanie jego wyposażenie typograficzne i artystyczne. Ponadto, zajęcia mają zachęcić studentów i studentki do samodzielnego zgłębiania wiedzy na temat książki zabytkowej.
|
|
Literatura obowiązkowa wykorzystywana podczas zajęć
|
Bieńkowska B., Książka na przestrzeni wieków. Warszawa, 2005. Juda M., Karta tytułowa staropolskiej książki drukowanej, „Odrodzenie i Reformacja w Polsce”, 46: 2002, s. 67-77.
Drukarze Dawnej Polski od XV do XVIII wieku, praca zbiorowa, T.1-, Kraków 1983-.
Febvre L., Martin J.H., Narodziny książki, przekł. Anna Kocot, Maria Wodzyńska-Walicka ; posł. Paweł Rodak, Warszawa 2014 v
Kiliańczyk-Zięba J., Sygnety drukarskie w Rzeczypospolitej XVI wieku, Kraków 2015.
Ocieczek R., O literackiej ramie wydawniczej w książkach dawnych , Katowice 1990.
Pelc J., Słowo i obraz na pograniczu literatury i sztuk plastycznych, Kraków 2002.
Pirożyński J., Johannes Gutenberg i początki ery druku. Warszawa, 2002.
Polonia typographica saeculi sedecimi. Zbiór podobizn zasobu drukarskiego tłoczni polskich XVI stulecia, red. K. Piekarski et al., z. 1–12, Warszawa 1936–1981.
Szwejkowska H., Książka drukowana XV – XVIII wieku. Zarys historyczny. Wrocław, Warszawa 1983.
Talbierska J., Grafika XVII wieku w Polsce. Funkcje, ośrodki, artyści, Warszawa 2011.
|
|
Literatura uzupełniająca rekomendowana do samodzielnej pracy studenta
|
Buchwald-Pelcowa P., Cenzura w dawnej Polsce : między prasą drukarską a stosem, Warszawa 1997
Czarski B., Stemmaty w staropolskich książkach czyli rzecz o poezji heraldycznej, Warszawa 2012.
Eisenstein E., Rewolucja Gutenberga, przeł. H. Hollender. Warszawa 2004.
Chojecka E., Ilustracja polskiej książki drukowanej XVI i XVII w., Warszawa 1980.
Juda M., Pismo drukowane w Polsce XV-XVIII wieku, Lublin 2001
Juda M., Przywileje drukarskie w Polsce, Lublin 1992
Kocot A., Artyści "czarnej sztuki": typografia druków Floriana Unglera i Macieja Wirzbięty, Kraków 2015.
Potkowski E., Produkcja książki rękopiśmiennej w Polsce w XV stuleciu, „Z Badań nad Polskimi Księgozbiorami Historycznymi”, 4: 1980, s. 9-67.
Komorowska M., Kształt edytorski postylli polskich XVI i XVII wieku – w poszukiwaniu staropolskich konwencji wydawniczych, „Terminus ” 2015, t. 17, z. 3 (34).
McLuhan M., Galaktyka Gutenberga. Tworzenie człowieka druku, przeł. A. Wojtasik, Warszawa 2017.
Rypson P., Piramidy – słońca – labirynty. Poezja wizualna w Polsce od XVI do XVIII wieku, Warszawa 2002.
Socha K., Ideologia wyrażona w szacie graficznej książki na przykładzie stron tytułowych Biblii, [w:] Bibliologia polityczna, red. D. Kuźmina, Warszawa 2011.
|
| Opis przedmiotowych efektów uczenia się w zakresie:
|
| Umiejętności | Wiedza | Kompetencje |
|---|
|
Student powinien być zdolny do:
Budowania warsztatu naukowego niezbędnego do podjęcia rekonstrukcji dzieła sztuki.
Z dużą rozwagą podchodzenia do działań konserwatorskich.
Zrozumienia znaczenia obiektów dla dziedzictwa narodowego.
KU_04 zinterpretować i opisać konserwowane dzieło sztuki pod względem historycznym, stylistycznym, ikonograficznym, budowy technologicznej i techniki wykonania wykorzystując własną wiedzę, literaturę przedmiotu, dostępne źródła, wyniki badań specjalistycznych.
|
Student powinien zdobyć wiedzę w zakresie:
Opisania dzieła podlegającego konserwacji posługując się literaturą przedmiotu i odczytem bezpośrednim
Krytycznego podejścia i oceny stan zachowanych inskrypcji oraz odnaleźć je w literaturze przedmiotu jeżeli były już omawiane.
Na podstawie norm i instrukcji przygotowania obiektu sztuki do profesjonalnego opisu. Odczytywania ligatury, abrewiacje, enklawy.
Rozpoznawania symboli heraldycznych umieszczonych na inskrypcjach.
Znajomości ogólnych wiadomości o historii książki i opraw.
KW_12 ewolucję sztuk plastycznych i architektury w kolejnych epokach, ich zmienność
w kategoriach stylistycznych, najważniejsze nurty w sztuce europejskiej, podstawy ikonografii, heraldyki, epigrafiki, kostiumologii, wybrane wiadomości z filozofii
i estetyki.
|
Student powinien być zdolny do:
Dbałości o logiczny wywód jasno uzasadniający tezy.
Otwartości na ewentualną krytykę ustaleń.
Wyrażania sądów w sposób klarowny i przekonywujący.
Postawy opartej o odpowiedzialność i rzetelność.
|
|
|
Opis wymagań dotyczących pracowni, warsztatu lub pomocy dydaktycznych
|
Przy pracy z obiektami oryginalnymi, do sporządzania notatek używamy wyłącznie ołówków lub laptopów/tabletów.
|
| Informacja: tygodniowa liczba godzin ćwiczeń lub wykładów, liczba punktów ECTS przynależna przedmiotowi oraz informacje o formie i zaliczeniu przedmiotu zawarte są w programie studiów. |
