|
Cele dydaktyczne (treści programowe, opis przedmiotu)
|
Przedmiot FORMY RYSUNKU WSPÓŁCZESNEGO ( realizowany w IV Pracowni Rysunku „Studio 55”) dedykowany jest studentom czwartego i piątego roku, którzy na podstawie własnych przemyśleń i doświadczeń zdobytych w czasie studiów, pragną zrealizować samodzielny, indywidualny projekt związany z obowiązkowym aneksem.
Od studenta oczekuje się samodzielnego przygotowania dyplomu jak również jego publicznej prezentacji zgodnie z indywidualną koncepcją wystawienniczą. Ponadto student zobowiązany jest do umiejętnej, werbalnej prezentacji założeń artystycznej pracy dyplomowej oraz do jej obrony.
Podstawowym zadaniem nauczania programowego jest pomoc studentom w kształtowaniu ich twórczych indywidualności przy jednoczesnym respektowaniu różnych, często odmiennych od prowadzących zajęcia, postaw artystycznych. Starając się widzieć i respektując indywidualności studentów o rozmaitych temperamentach, wrażliwościach, uzdolnieniach i zainteresowaniach intelektualnych, program pracowni ma służyć dalszemu ich rozwojowi. Program ten opiera się głównie na realizacji problemowego zadania rocznego, wspólnego dla wszystkich lat. Ponadto dla studentów drugiego roku przewidziane jest studium postaci z natury i jej interpretacja przy jednoczesnym respektowaniu wartości kompozycji i warsztatu. Oprócz podejmowania w rozmowach ze studentami takich podstawowych zagadnień jak forma, kolor, światło, kształt, ekspresja bardzo ważne jest poruszanie w mniej lub bardziej swobodnych rozmowach problemów intelektualno - filozoficznych, różnych koncepcji podnoszonych przez artystów i teoretyków dotyczących np. sztuk interdyscyplinarnych. Praca ze studentem obejmuje także indywidualne projekty i koncepcje zaproponowane przez wykładowcę lub studentów. Wychodząc naprzeciw istotnym potrzebom związanym z rozwojem twórczych indywidualności program zawiera także organizowanie filmowych prezentacji, wykładów, wspólnych spotkań z doświadczonymi teoretykami i krytykami sztuki. Podczas spotkań ma miejsce także omawianie ważnych wystaw międzynarodowych jak Biennale w Wenecji czy Dokumenta w Kassel. Ponadto - inicjowanie wspólnych dyskusji o dokonaniach twórczych poszczególnych uczestników pracowni w formie autorskich prezentacji, Wszyscy doświadczyliśmy, jak ważną rolę dla młodego artysty odgrywa wyjście ze swoją twórczością poza ściany pracowni. Dlatego w programie dydaktycznym zwraca się szczególną uwagę na ułatwianie i ośmielenie, niejednokrotnie stremowanego studenta, do przekroczenia tego Rubikonu. Droga ta, zaczyna się zwykle od pokazów na uczelnianym korytarzu, ale powinna prowadzić tak szybko, jak to możliwe do różnych galerii i miejsc prezentacji sztuki w mieście.
W ubiegłym roku akademickim, w tekście dotyczącym wystawy prac studentów pracowni rysunku „Studio 55” związanej z tematem „Paralele”, (która z wiadomych przyczyn nie została zrealizowana) zapisałem, jak się okazało - prorocze zdanie: „ Jesteśmy w przededniu nowego myślenia – nigdy wcześniej niespotykanego. Nowy paradygmat pojawia się w sposób błyskawiczny, trudny do spostrzeżenia. Czy jesteśmy w stanie go zauważyć?” Ów „nowy paradygmat” opisujący rzeczywistość pojawił się nagle, osaczając realia w niepokojącym kontekście pandemii. Wymusza ona niejako zmiany w organizacji naszego funkcjonowania w wielu płaszczyznach życia. W sposób oczywisty zmiany te obejmują także organizację pracy wszystkich wyższych uczelni. W obecnych warunkach, w bieżącym roku akademickim istnieje potrzeba skonstruowania nowego porządku działań dydaktyczno – artystycznych, także w prowadzonej przeze mnie pracowni rysunku „Studio 55”. Zajęcia i wykłady będą obecnie przybierały postać hybrydową – mix zajęć stacjonarnych i zdalnych. Z całym przekonaniem chcę tu podkreślić – że obecną sytuację wymuszającą zmiany organizacyjne, odbieram nie jako regres, cofnięcie w rozwoju - lecz jako nową szansę i wyzwanie. Te trudne warunki, uznaję za okoliczności będące fazą przejściową do zaistnienia nie tyle nowej, co specyficznej formy edukacji. Niech mi wolno będzie, z tej okazji przedstawić kilka swoich myśli i spostrzeżeń odnoszących się do kondycji duchowej młodych adeptów sztuki. W uprawianiu zawodu artysty, dużą rolę odgrywa samotność. Można wręcz powiedzieć, że przygotowanie do wykonywania tej profesji, wymaga szczególnej determinacji i cierpliwości. Wiemy, że praca twórcza artystów wiąże się ze skupieniem i tworzeniem w pewnej izolacji. Oczywiście, często artystyczne idee są okazją do wspólnych działań. Jednak zwykle jesteśmy zdani na pracę indywidualną. Trzeba tu wyraźnie zaakcentować, że rozwój warsztatu artysty-malarza oraz jego duchowość, intelekt stanowią integralną całość. Jest on wypadkową kreatywnego stosunku do życia oraz twórczości. Twórczości, wynikającej z synchronizacji indywidualnego i zbiorowego odczuwania ducha czasu, w którym nam i artyście przyszło funkcjonować. Cena owego wyboru, owej bezcennej wolności może być czasem spostrzegana przez innych ludzi – jako zbyt wygórowana. Jako zbyt duże poświęcenie. W istocie jest wręcz przeciwnie. Dla wielu ludzi tworzących – jest to jedyny możliwy wybór, aby być w życiu spełnionym.
Wierzę, że obecne utrudnienia i zmiany organizacyjne w funkcjonowaniu naszej uczelni mogą paradoksalnie stać się katalizatorem przełomowej zmiany w myśleniu o własnej twórczości i dydaktyce artystycznej. Bez nadmiernej przesady mogę powiedzieć, że planowane w bieżącym roku akademickim konsultacje stacjonarne oraz zdalne formy komunikacji online, są jedną z najlepszych okazji, jaka młodemu adeptowi sztuki może się eksperymentalnie przydarzyć. Pracownie w Akademii Sztuk Pięknych w takiej postaci – jaką miały dotychczas, były zjawiskiem niepokojącym. Nie tylko ostatnio – w czasie trwającej właśnie pandemii, ale już od około dziesięciu lat zauważam wyraźny spadek frekwencji studentów na zajęciach z modelem. Aktualne ograniczenie tej formy pracy oraz redukcja bezpośrednich kontaktów interpersonalnych, nie są równoznaczne z ograniczeniem wyobraźni. Mnogość dostępnych nam elektronicznych środków komunikacji i platform wirtualnych kontaktów społecznych, jest znakomitym narzędziem porozumiewania się w trakcie realizacji programów i projektów w pracowniach na wyższych uczelniach. Sztuka jest bogata i świeża gdy konfrontuje się i wykorzystuje potencjał nowych możliwości, zjawisk, realiów. Możemy więc dostrzec, że obecnie w tych niespotykanych wcześniej warunkach, otwierają się przed nami nowe horyzonty.
Na podstawie wieloletnich obserwacji i doświadczeń stwierdzam, że najlepsze efekty i największe osiągnięcia artystyczne uzyskują ci młodzi adepci sztuki, którzy nie ograniczają swego rozwoju do pracy z natury. Jak wspomniałem na wstępie - studia z natury nie są dla nas priorytetem. Studenci naszej uczelni mieli już wiele możliwości pracy z modelem na etapie licealnym, w trakcie egzaminów wstępnych, czy obligatoryjnie na pierwszym roku. Teraz mogą się zmierzyć z trudniejszymi, bardziej wymagającymi hasłami i problemami. Proponuję zatem, wyjście na szerokie wody sztuki i podejmowanie prób samookreślenia artystycznego. Tutaj ilość dróg jest pewnie nieograniczona. Zdaje się, że współczesny świat sztuki jest zintegrowany z nowymi technologiami, mediami. Już od dawna twórczo inspirując się fotografią, prasą, filmem, internetem podejmuje współczesne problemy obyczajowo-społeczne, polityczne, filozoficzne. Z uwagi na to, że obraz malarski – w przeciwieństwie do filmu, happeningu, performace’u czy sztuki teatralnej jest niejako zatrzymaną fazą ruchu – w naszej pracowni próbujemy twórczo wykorzystać tę właściwość - w kontekście najważniejszych problemów współczesnej cywilizacji.
https://www.instagram.com/studio.55_
|
|
Literatura obowiązkowa wykorzystywana podczas zajęć
|
Kobiety, sztuka i społeczeństwo, Whitney Chadwick, Rebis, 2017
Słowa i rzeczy. Archeologia nauk humanistycznych, Michel Foucault, 2007
Teoria widzenia, Władysław Strzemiński, Wydawnictwo Literackie, 1969
Oryginalność awangardy, Rosalind E. Krauss, słowo/obraz terytoria, 2012
Yve Alain Bois. Painting as Model, MIT Press, 1990
Art in Theory 1900-2000: An Anthology of Changing Ideas by, Charles Harrison&Paul Wood, 2014
|
| Opis przedmiotowych efektów uczenia się w zakresie:
|
| Umiejętności | Wiedza | Kompetencje |
|---|
|
Swobodne posługiwanie się współczesnymi technikami rysunkowymi (np. collage, decollage).
Twórcze łączenie rysunku z fotografią, performance'm i instalacją. Biegłość w posługiwaniu się własnym warsztatem nabytym wraz z doświadczeniami w pracy w poprzednich latach.
Rozpoznawanie i rozwijanie własnej wrażliwości twórczej (w kontekście problematyki współczesnej).
Dokonywanie prób określenia samoświadomości artystycznej.
Wykorzystania własnych doświadczeń i wiedzy w formułowaniu krytycznych sądów o rzeczywistości.
Twórcza inspiracja fotografią, prasą, filmem, internetem.
Podejmowanie w swoich pracach współczesnych problemów obyczajowo-społecznych, politycznych, filozoficznych.
Przekazywanie swoich koncepcji w postaci szkiców i projektów oraz słownej argumentacji podczas rozmowy o nich.
Twórcze korzystanie ze współczesnych mediów.
Konceptualne podejście do własnej twórczości, tworzenia autoprezentacji i własnego portfolio.Organizowanie wystaw indywidualnych.
Współuczestnictwo w wystawach problemowych zbiorowych.
Samodzielne przygotowanie dyplomu jak również jego publiczna prezentacja zgodnie z indywidualną koncepcją wystawienniczą.
Werbalna prezentacja założeń artystycznych pracy dyplomowej oraz jej obrona.
|
Obok podstawowej wiedzy z zakresu konstrukcji obrazu na płaszczyźnie (kompozycji, kontrastu, światła, przestrzeni, rytmu etc.) znajomość odpowiednich środków wyrazu wynikających z pracy nad własnym warsztatem.
Znajomość lektur (książek, specjalistycznych czasopism i portali internetowych poświęconych sztuce)
Znajomość filmografii dotyczącej dzisiejszej sztuki.
Orientacja w aktualnych wystawach i ofercie prestiżowych galerii polskich i zagranicznych.
Posiadanie kompetencji intelektualnych w zakresie formułowania niezależnych sądów odnośnie sztuki i jej współczesnych zjawisk.
|
Świadomość miejsca własnej twórczości na tle nurtów sztuki współczesnej.
Orientacja w aktualnych zagadnieniach społecznych, politycznych i kulturalnych.
Znajomość istotnych zjawisk we współczesnej kulturze, społeczeństwie i cywilizacji (m.in. LGBT, feminizm, ekologia, zmiany klimatyczne, etc.)
|
|
