Katalog ECTS

Seminarium dyplomowe z malarstwa

Pedagog: dr hab. Paweł Bołtryk
Asystent/ci: mgr Bartłomiej Kiełbowicz

Pole Opis
Typ przedmiotu kierunkowy kierunkowy
Metody dydaktyczne (forma zajęć)


1. Wykłady związane ze sztuką współczesną; prezentacja cyklu filmów video (stacjonarnie/online)
2. Omówienie indywidualnych projektów i koncepcji pracy dyplomowej zaproponowanych przez studentów,  (stacjonarnie/online)
3. Spotkania z teoretykami i krytykami sztuki (stacjonarnie)
6. Ćwiczenia kreacyjne (stacjonarnie)
7. Analiza rysunków wraz z korektą. Dyskusją; omawianie wyboru techniki, medium etc. (stacjonarnie/online)
8. Przegląd zbiorowy prac; dyskusja (stacjonarnie)

Język wykładowy polski;
Wymagania wstępne

Pozytywny wynik zakończenia IV roku studiów na Wydziale Malarstwa

Wymagania końcowe

Przygotowanie pracy na wystawę związaną z zadaniem rocznym problemowym.

Forma i sposób zaliczenia przedmiotu (metody i kryteria oceny)

Metoda zaliczenia: zaliczenie ćwiczeń i pracy semestralnej z oceną
Kryteria oceny:
- obecność i uczestnictwo w zajęciach
- nakład pracy i ilość powstałych prac
- jakość warsztatowa wykonanych prac
- jakość artystyczna wykonanych prac

Cele dydaktyczne (treści programowe, opis przedmiotu)

IV Pracownia Rysunku „Studio 55” dedykowana jest studentom od drugiego do piątego roku. Stwarza możliwość obowiązkowego aneksu do dyplomu z malarstwa w ramach przedmiotu : Formy Rysunku Współczesnego oraz dyplomu z malarstwa.

  Podstawowym zadaniem nauczania programowego jest pomoc studentom w kształtowaniu ich twórczych indywidualności przy jednoczesnym respektowaniu różnych, często odmiennych od prowadzących zajęcia, postaw artystycznych. Starając się widzieć i respektując indywidualności studentów o rozmaitych temperamentach, wrażliwościach, uzdolnieniach i zainteresowaniach intelektualnych, program pracowni ma służyć dalszemu ich rozwojowi. Program ten opiera się głównie na realizacji problemowego zadania rocznego, wspólnego dla wszystkich lat. Ponadto dla studentów drugiego roku przewidziane jest studium postaci z natury i jej interpretacja przy jednoczesnym respektowaniu wartości kompozycji i warsztatu. Oprócz podejmowania w rozmowach ze studentami takich podstawowych zagadnień jak forma, kolor, światło, kształt, ekspresja bardzo ważne jest poruszanie w mniej lub bardziej swobodnych rozmowach problemów intelektualno-filozoficznych, różnych koncepcji podnoszonych przez artystów i teoretyków dotyczących np. sztuk interdyscyplinarnych. Praca ze studentem obejmuje także indywidualne projekty i koncepcje zaproponowane przez wykładowcę lub studentów. Wychodząc naprzeciw istotnym potrzebom związanym z rozwojem twórczych indywidualności program zawiera także organizowanie filmowych prezentacji, wykładów, wspólnych spotkań z doświadczonymi teoretykami i krytykami sztuki. Podczas spotkań ma miejsce także omawianie ważnych wystaw międzynarodowych jak Biennale w Wenecji czy Dokumenta w Kassel. Ponadto - inicjowanie wspólnych dyskusji o dokonaniach twórczych poszczególnych uczestników pracowni w formie autorskich prezentacji, Wszyscy doświadczyliśmy, jak ważną rolę dla młodego artysty odgrywa wyjście ze swoją twórczością poza ściany pracowni. Dlatego w programie dydaktycznym zwraca się szczególną uwagę na ułatwianie i ośmielenie, niejednokrotnie stremowanego studenta, do przekroczenia tego Rubikonu. Droga ta, zaczyna się zwykle od pokazów na uczelnianym korytarzu, ale powinna prowadzić tak szybko, jak to możliwe do różnych galerii i miejsc prezentacji sztuki w mieście.

W ubiegłym roku akademickim, w tekście dotyczącym wystawy prac studentów pracowni rysunku „Studio 55” związanej z tematem „Paralele”, (która z wiadomych przyczyn nie została zrealizowana) zapisałem, jak się okazało - prorocze zdanie: „ Jesteśmy w przededniu nowego myślenia – nigdy wcześniej niespotykanego. Nowy paradygmat pojawia się w sposób błyskawiczny, trudny do spostrzeżenia. Czy jesteśmy w stanie go zauważyć?” Ów „nowy paradygmat” opisujący rzeczywistość pojawił się nagle, osaczając realia w niepokojącym kontekście pandemii. Wymusza ona niejako zmiany w organizacji naszego funkcjonowania w wielu płaszczyznach życia. W sposób oczywisty zmiany te obejmują także organizację pracy wszystkich wyższych uczelni. W obecnych warunkach, w bieżącym roku akademickim istnieje potrzeba skonstruowania nowego porządku działań dydaktyczno – artystycznych, także w prowadzonej przeze mnie pracowni rysunku „Studio 55”. Zajęcia i wykłady będą obecnie przybierały postać hybrydową – mix zajęć stacjonarnych i zdalnych. Z całym przekonaniem chcę tu podkreślić – że obecną sytuację wymuszającą zmiany organizacyjne, odbieram nie jako regres, cofnięcie w rozwoju - lecz jako nową szansę i wyzwanie. Te trudne warunki, uznaję za okoliczności będące fazą przejściową do zaistnienia nie tyle nowej, co specyficznej formy edukacji. Niech mi wolno będzie, z tej okazji przedstawić kilka swoich myśli i spostrzeżeń odnoszących się do kondycji duchowej młodych adeptów sztuki. W uprawianiu zawodu artysty, dużą rolę odgrywa samotność. Można wręcz powiedzieć, że przygotowanie do wykonywania tej profesji, wymaga szczególnej determinacji i cierpliwości. Wiemy, że praca twórcza artystów wiąże się ze skupieniem i tworzeniem w pewnej izolacji. Oczywiście, często artystyczne idee są okazją do wspólnych działań. Jednak zwykle jesteśmy zdani na pracę indywidualną. Trzeba tu wyraźnie zaakcentować, że rozwój warsztatu artysty-malarza oraz jego duchowość, intelekt stanowią integralną całość. Jest on wypadkową kreatywnego stosunku do życia oraz twórczości. Twórczości, wynikającej z synchronizacji indywidualnego i zbiorowego odczuwania ducha czasu, w którym nam i artyście przyszło funkcjonować. Cena owego wyboru, owej bezcennej wolności może być czasem spostrzegana przez innych ludzi – jako zbyt wygórowana. Jako zbyt duże poświęcenie. W istocie jest wręcz przeciwnie. Dla wielu ludzi tworzących – jest to jedyny możliwy wybór, aby być w życiu spełnionym.

Wierzę, że obecne utrudnienia i zmiany organizacyjne w funkcjonowaniu naszej uczelni mogą paradoksalnie stać się katalizatorem przełomowej zmiany w myśleniu o własnej twórczości i dydaktyce artystycznej. Bez nadmiernej przesady mogę powiedzieć, że planowane w bieżącym roku akademickim konsultacje stacjonarne oraz zdalne formy komunikacji online, są jedną z najlepszych okazji, jaka młodemu adeptowi sztuki może się eksperymentalnie przydarzyć. Pracownie w Akademii Sztuk Pięknych w takiej postaci – jaką miały dotychczas, były zjawiskiem niepokojącym. Nie tylko ostatnio – w czasie trwającej właśnie pandemii, ale już od około dziesięciu lat zauważam wyraźny spadek frekwencji studentów na zajęciach z modelem. Aktualne ograniczenie tej formy pracy oraz redukcja bezpośrednich kontaktów interpersonalnych, nie są równoznaczne z ograniczeniem wyobraźni. Mnogość dostępnych nam elektronicznych środków komunikacji i platform wirtualnych kontaktów społecznych, jest znakomitym narzędziem porozumiewania się w trakcie realizacji programów i projektów w pracowniach na wyższych uczelniach. Sztuka jest bogata i świeża gdy konfrontuje się i wykorzystuje potencjał nowych możliwości, zjawisk, realiów. Możemy więc dostrzec, że obecnie w tych niespotykanych wcześniej warunkach, otwierają się przed nami nowe horyzonty.
Na podstawie wieloletnich obserwacji i doświadczeń stwierdzam, że najlepsze efekty i największe osiągnięcia artystyczne uzyskują ci młodzi adepci sztuki, którzy nie ograniczają swego rozwoju do pracy z natury. Jak wspomniałem na wstępie - studia z natury nie są dla nas priorytetem. Studenci naszej uczelni mieli już wiele możliwości pracy z modelem na etapie licealnym, w trakcie egzaminów wstępnych, czy obligatoryjnie na pierwszym roku. Teraz mogą się zmierzyć z trudniejszymi, bardziej wymagającymi hasłami i problemami. Proponuję zatem, wyjście na szerokie wody sztuki i podejmowanie prób samookreślenia artystycznego. Tutaj ilość dróg jest pewnie nieograniczona. Zdaje się, że współczesny świat sztuki jest zintegrowany z nowymi technologiami, mediami. Już od dawna twórczo inspirując się fotografią, prasą, filmem, internetem podejmuje współczesne problemy obyczajowo-społeczne, polityczne, filozoficzne. Z uwagi na to, że obraz malarski – w przeciwieństwie do filmu, happeningu, performace’u czy sztuki teatralnej jest niejako zatrzymaną fazą ruchu – w naszej pracowni próbujemy twórczo wykorzystać tę właściwość - w kontekście najważniejszych problemów współczesnej cywilizacji.

https://www.instagram.com/studio.55_

Literatura obowiązkowa wykorzystywana podczas zajęć

Kobiety, sztuka i społeczeństwo, Whitney Chadwick, Rebis, 2017
Słowa i rzeczy. Archeologia nauk humanistycznych, Michel Foucault, 2007
Teoria widzenia, Władysław Strzemiński, Wydawnictwo Literackie, 1969
Oryginalność awangardy, Rosalind E. Krauss, słowo/obraz terytoria, 2012

Literatura uzupełniająca rekomendowana do samodzielnej pracy studenta

Powrót realnego: awangarda u schyłku XX wieku, Hal Foster, Universitas, 2012
Dzielenie postrzegalnego. Estetyka i polityka, Jacques Ranciere, Korporacja Ha!art, 2009
Historia szaleństwa w dobie klasycyzmu, Michel Foucault, PIW, 1987

Opis przedmiotowych efektów uczenia się w zakresie:
UmiejętnościWiedzaKompetencje

Umiejętność swobodnego posługiwania się współczesnymi technikami rysunkowymi np. collage, decollage; twórczego łączenia rysunku z fotografią, performance'm i instalacją.

Umiejętność rozpoznawania i rozwijania własnej wrażliwości twórczej.

Umiejętność dokonywania prób określenia samoświadomości artystycznej.

Umiejętność wykorzystania własnych doświadczeń i wiedzy w formułowaniu krytycznych sądów o rzeczywistości.

Umiejętność twórczej inspiracji fotografią, prasą, filmem, internetem.

Umiejętność podejmowania w swoich pracach współczesnych problemów obyczajowo-społecznych, politycznych, filozoficznych.

Umiejętność przekazywania swoich koncepcji w postaci szkiców i projektów oraz słownej argumentacji podczas rozmowy o nich.

Umiejętność twórczego korzystania ze współczesnych mediów.

Umiejętność konceptualnego podejścia do własnej twórczości, autoprezentacji i tworzenia własnego portfolio.

Umiejętność organizowania wystaw indywidualnych na korytarzu akademii oraz współuczestnictwo w wystawach problemowych zbiorowych.

Obok podstawowej wiedzy z zakresu konstrukcji obrazu na płaszczyźnie (kompozycji, kontrastu, światła, przestrzeni, rytmu etc.) wynikających z pracy nad własnym warsztatem - znajomość lektur (książek, specjalistycznych czasopism i portali internetowych poświęconych sztuce); znajomość filmografii dotyczącej dzisiejszej sztuki; orientacja w aktualnych wystawach i ofercie prestiżowych galerii polskich i zagranicznych.

Zdolność do formułowania niezależnych sądów odnośnie sztuki i jej współczesnych zjawisk.

Świadomość miejsca własnej twórczości na tle nurtów sztuki współczesnej.

Orientacja w aktualnych zagadnieniach społecznych, politycznych i kulturalnych.

Znajomość istotnych zjawisk we współczesnej kulturze, społeczeństwie i cywilizacji

(LGBT, feminizm, ekologia, zmiany klimatyczne, etc.)

Opis wymagań dotyczących pracowni, warsztatu lub pomocy dydaktycznych

- modele i modelki
- sztalugi
- komoda do przechowywania prac
- zlewozmywaki
- farelki do podgrzewania modela (plus dwa przedłużacze)
- lampy halogenowe (statyw, przedłużacz)
- projektor multimedialny, komputer z ekranem projekcyjnym
- krzesła
- płyn do dezynfekcji (ze względu na zalecenia sanitarne)

Informacja: tygodniowa liczba godzin ćwiczeń lub wykładów, liczba punktów ECTS przynależna przedmiotowi oraz informacje o formie i zaliczeniu przedmiotu zawarte są w programie studiów.


Lista studiów

studia status czas[h] ECTS forma zaliczenie
Malarstwo / malarstwo s.10 d 30 10 w. 30h
ćw. 30h
ćw. [ZIE]


Semestr 2020/21-L (Z-zimowy,L-letni)
Kod kursu: #38.14716