konwersatorium 

przebieg studiów pomyślnie zakończony 6. semestrem 

Zaliczenie ze stopniem na podstawie oceny aktywnego uczestnictwa oraz pracy pisemnej – eseju – „Moje doświadczenie formy”. Możliwe są dwie nieuzasadnione nieobecności – w ten sposób student spełnia warunek dopuszczający do zaliczenia. 

Poziom aktywności studentów na zajęciach, poziom merytorycznego opanowania materiału, umiejętności komentowania książek, innych publikacji, prowadzenia problemowej analizy zagadnień, artykułowania własnych przemyśleń, dyskutowania, konkludowania podejmowanych kwestii;

poziom opisywania i interpretacji rzeczywistości (w tym sztuki i designu) i uzasadniania własnych sądów zaprezentowany w pisemnym eseju. Skala ocen określona jest według punktacji obowiązującej w ASP w Warszawie: od 2 (ndst) do 5+ (celująco).

1. Przyczynki do rozważań na temat formy – wskazanie pola do dyskusji. Forma a treść. Forma a funkcja. Forma a kolor. Forma a materia. Forma wobec formalizmu. Formalna tożsamość rzeczywistości.

2.     Ukierunkowane myślenie kombinatoryczne – esej Georga Steinera. Kumulacja i kompilacja formalna w dziele – film Petera Greeneway’a.

3.  Psychologia przedstawienia obrazowego – wzór a doświadczenie u Ernsta H. Gombricha. Jak się uczymy? Jak tworzymy? Arcydzieło jako wzorzec.

4.  Wola formowania – determinizm formy. Estetyczna teoria formatywności. Estetyka formalna. Formowanie dzieła sztuki. Formowanie artysty. Szkoły, style, gatunki. Błąd formalny a błąd znaczeniowy i funkcjonalny. Wolność i ograniczenie a forma?!

5.     Socjologia jako nauka o formach uspołecznienia – Georg Simmel i jego socjologia formalna. Kilka pojęć socjologicznych: struktura społeczna, interakcja, klasy i warstwy społeczne, stratyfikacja...  

6.  Claude Lévi-Strauss, „Trójkąt kulinarny” i antropologia strukturalna.

7.  „Kruk” E. A. Poego – wiersz jako projekt, analiza porównawcza polskich przekładów – język w działaniu według Romana Jakobsona. Fotografia Masahisa Fukase – „Samotność kruków”.

8. „Ida”, reż. Paweł Pawlikowski, 2013.

9. „Osiem i pół”, reż. Federico Fellini, 1963.

10. Dyskusja dotycząca relacji formy i treści w powyższych dziełach filmowych.

11.   Kulturowa i medialna historia twarzy. Twarz – narzędzie autoprezentacji, wyrazu i komunikowania. „Persona”, reż. Ingmar Bergman – „gra twarzą”. Portret – autoportret (studentów też). „Gadające głowy”, reż. Krzysztof Kieślowski – zbiorowy portret Polaków; sonda społeczna.

12.   Demokracja – system rządów i forma sprawowania władzy. Czy sama forma (dzieła) może być ideologiczna? Panopticon. Konformizm. Nonkonformizm. Stereotypy. Mentalność – sposoby myślenia. Schematy postrzegania. Praforma – archetyp. Wzory kultury… 

13.   Pomnik – upamiętnienie – Bełżec. Studium przypadku.

14.   Oskar Hansen i teoria formy otwartej. Juliusz Żórawski – forma spoista. Witkacy – czysta forma. Dzieło otwarte Umberto Eco. 

15. Zasady gry. W co „grają” artyści? Sztuka jako gra z widzem.   

Literatura podstawowa – we fragmentach:

Francis George Steiner, „Śmierć królów (O szachach)”, w: „Eseje z New Yorkera”, Słowo/obraz terytoria, 2018.

Peter Greeneway, “M Is for Man, Music, Mozart” https://www.youtube.com/watch?v=ztTZc8X-AoY

Ernst H. Gombrich, „Sztuka i złudzenie”, PIW, Warszawa 1981.

Eugenia Basara-Lipiec, „Arcydzieło. Teoria i rzeczywistość”, Instytut Kultury, Warszawa 1997.

Luigi Pareyson, „Estetyka. Teoria formatywności”, Universitas, Kraków 2009.

„Błądzić jest rzeczą” [katalog wystawy], Instytucja Kultury Miasta Tarnowa, BWA Tarnów, 2013/2014, http://www.bwa.tarnow.pl/1,51,wystawy,bladzic-jest-rzecza.html  

Georg Simmel, „Socjologia”, PWN, Warszawa 1975, 2006.

Claude Lévi-Strauss, „Trójkąt kulinarny” [w:] „Antropologia kultury. Zagadnienia i wybór tekstów”, WUW, Warszawa 1998.

https://home.agh.edu.pl/~szymon/raven.shtml

Roman Jakobson, „W poszukiwaniu istoty języka”, PIW, Warszawa 1989.                     

Hans Belting, „Faces. Historia twarzy”, Słowo / obraz terytoria, Gdańsk 2015.

Giovanni Sartori, „Teoria demokracji”, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1994.

Juliusz Żórawski, „Wybór pism estetycznych”, Universitas, Kraków 2008.

Filip Springer, „Zaczyn. O Zofii i Oskarze Hansenach”, Wydawnictwo Karakter, 2013.         

Oskar Hansen, „Ku formie otwartej”, red. Jola Gola, Fundacja Galerii Foksal (Warszawa), Revolver (Frankfurt), Muzeum ASP w Warszawie, 2005.

Stanisław Ignacy Witkiewicz, „Czysta forma w teatrze”, Wydawnictwo Artystyczne i Filmowe, Warszawa 1986.

Carl Gustaw Jung, „Archetypy i symbole. Pisma wybrane”, Czytelnik, Warszawa 1976.

Ruth Benedict, „Wzory kultury”, Muza S.A., 2011.

Umberto Eco, „Dzieło otwarte. Forma i nieokreśloność w poetykach współczesnych”, Czytelnik, Warszawa 1973.

Ernst H. Gombrich, „Zamysł porządku. O psychologii sztuki dekoracyjnej”, Universitas, Kraków 2009.

Anne Applebaum, „Zmierzch demokracji. Zwodniczy powab autorytaryzmu”, Agora, 2020.

Lambert Wiesing, „Widzialność obrazu. Historia i perspektywy estetyki formalnej”, Oficyna Naukowa, Warszawa 2008.

Piotr Sztompka, „Socjologia analiza społeczeństwa”, Znak, Kraków 2012.                             

„Encyklopedia socjologii”, Oficyna Naukowa, Warszawa 1998.  

Aldona Jawłowska, „Drogi kontrkultury”, PIW, 1975.

Wymagania dotyczące pomocy dydaktycznych:

Sala dostosowana do prezentacji multimedialnych:

1.             Skuteczne zaciemnienie.

2.             Nagłośnienie umożliwiające wyświetlanie filmów i prezentacji z dźwiękiem.

3.             Ekran zapewniający wysoką jakość wyświetlanych obrazów (płaskość powierzchni projekcyjnej i wierne oddawanie kolorów).

4.              Rzutnik multimedialny o dużej rozdzielczości.

5.             Komputer wraz z koniecznym oprogramowaniem do wyświetlania prezentacji multimedialnych.