Katalog ECTS

Technologia malarstwa - teoria

Pedagog: mgr Marcin Petrus

Pole Opis
Typ przedmiotu kierunkowy uzupełniający
Metody dydaktyczne (forma zajęć)

Wykład (kursowy, monograficzny),
Seminarium (wyższe-magisterskie),
Konwersatorium (dialog dydaktyczny, dyskusja, korekty),

 

tryb hybrydowy

Język wykładowy polski;
Wymagania wstępne

Zaliczony obowiązkowy przegląd komisyjny wykonanych ćwiczeń i egzamin ustny po I. roku studiów

Wymagania końcowe

Zaliczenie kolokwium ustnego z zakresu technik i technologii malarstwa 

Forma i sposób zaliczenia przedmiotu (metody i kryteria oceny)

Zaliczenie z oceną


Kryteria oceny:


Wiedza nabyta na wykładach, sprawdzana jest i oceniana na podstawie kolokwium ustnego. Przy ocenie brane są pod uwagę:
• Świadoma i wymagana wiedza.
• Analityczne myślenie.
• Umiejętność wyciągania wniosków.

Cele dydaktyczne (treści programowe, opis przedmiotu)

1. Przekazanie studentowi wiedzy teoretycznej z zakresu średniowiecznych i renesansowych temperowych technik i technologii malarskich (również miniatur na pergaminie i polichromii rzeźb drewnianych).
2. Przekazanie wiedzy na temat historii, właściwości oraz zastosowania materiałów używanych w malarstwie średniowiecznym i renesansowym. 
3. Zwrócenie uwagi na znaczenie zagadnień techniczno-technologicznych w zabytkowych dziełach.
4. Nauczenie rozpoznawania temperowych technik i technologii w zabytkowych dziełach charakterystycznych dla średniowiecznego i renesansowego malarstwa europejskiego, odróżniania późniejszych przemalowań.

 

Literatura obowiązkowa wykorzystywana podczas zajęć

Traktaty:
1. Cennino Cennini, "Rzecz o malarstwie", przekład Samuel Tyszkiewicz, komentarz Hanna Jędrzejewska, Wrocław, 1955 (Czytelnia Wydziału Konserwacji, Czytelnia Główna) lub Cennino Cennini, "Rzecz o malarstwie", Florencja, 1933
(dostęp on-line: https://polona.pl/item/rzecz-o-malarstwie,ODM3OTI3Nw/6/#info:metadata )
2. Mnich Teofil, "Teofila kapłana i zakonnika O Sztukach Rozmaitych Ksiąg Troje", przekład Teofil Żebrowski, Kraków, 1880
(dostęp on-line: https://kpbc.umk.pl/dlibra/publication/26827/edition/38296?language=pl )
lub Teofil Prezbiter, "Diversarium Artium Schedula – Średniowieczny zbiór przepisów rozmaitych", przekład Stanisław Kobielus, Tyniec – Kraków 1998 (Wypożyczalnia Główna ASP)
3. Leonardo da Vinci, "Traktat o malarstwie" przekład Maria Rzepińska, Wrocław 1961 (Wypożyczalnia Główna ASP)


Książki i inne opracowania:
1. Doerner Max, "Materiały malarskie i ich zastosowanie", Warszawa, 1975 (Wypożyczalnia Główna) lub Max Doerner, "Materiały malarskie i ich zastosowanie", Thomas Hoppe (red.), konsultacja merytoryczna wydania polskiego Aleksandra Krupska; Warszawa, 2017, (Czytelnia Wydziału Konserwacji);
2. "Historical painting techniques, materials, and studio practice: preprints of a symposium", University of Leiden, the Netherlands, 26-29 June, 1995
(dostęp on-line: https://www.getty.edu/conservation/publications_resources/pdf_publications/historical_paintings.html )
3. Hopliński Jan, "Farby i spoiwa malarskie", Wrocław 1990 (Wypożyczalnia Główna)
4. Rudniewski Piotr, "Pigmenty i ich identyfikacja", skrypt nr 13, ASP- W-wa 1994 (Biblioteka Wydziału Konserwacji)
5. Ślesiński Władysław, "Techniki malarskie - spoiwa organiczne", Warszawa, 1984 (Wypożyczalnia Główna)
6. Thompson Daniel V., "The Materials and techniques of medieval painting", New York, 1956
(dostęp on-line:
https://books.google.pl/books?id=MU68AQAAQBAJ&printsec=frontcover&dq=Materials+and+Techniques+of+Medieval+Painting&hl=pl&sa=X&ved=2ahUKEwir7bHaz4zsAhXkxIsKHWx8ASwQ6AEwAHoECAYQAg#v=onepage&q=Materials%20and%20Techniques%20of%20Medieval%20Painting&f=false )

Literatura uzupełniająca rekomendowana do samodzielnej pracy studenta

1. Bolewski A., Mineralogia szczegółowa, Warszawa, 1982;
2. Cholewiński W., Techniki malarstwa dekoracyjnego. Podręcznik rzemieślniczy, Kraków, 1938;
3. Czernichowska Joanna, "Św. Stanisław biskup wskrzeszający Piotrowina: obraz z kościoła w Drużbinie: nietypowa budowa techniczna i technologiczna” Ochrona Zabytków 55/3/4, 294-308, 2002;
4. Dionizjusz z Furny, Hermeneia – czyli objaśnienie sztuki malarskiej, przekład, Ireneusz Kania, Kraków 2003;
5. Feller Robert, Artists, Pigments. A Handbook of their History and characteristics, Washington, 1986;
6. Flik Józef, Olszewska-Świetlik Justyna, „Imitacje tkanin brokatowych w śląskim warsztacie malarskim Mistrza lat 1486/1487”, [w:] Ochrona Zabytków 54/1 (212), 2001, s. 49-55;
7. Gettens R. J., Stout G.L., Painting materials. A Short Encyklopdia, New York, 1966;
8. Giorgio Vasari, Żywoty najsławniejszych malarzy, rzeźbiarzy i architektów, przekład Karol Estreicher, Warszawa – Kraków, 1985;
9. Hamsik Mojmir, Historicka technologie a znalectvi [w:] "Yerbook of the archives of historical art Technology", Praha, 1990;
10. Kaszowska Zofia, „Brokaty wytłaczane w gotyckim malarstwie i rzeźbie na terenie Małopolski”, Kraków, 2006;
11. Kaszowska Zofia, „Możliwości i ograniczenia metod analitycznych stosowanych w badaniach technologicznych gotyckich malowideł tablicowych”, Kraków, 2010;
12. Kiryk Feliks, „Porządek cechowy w lokacyjnym Krakowie” [w:] Kraków studia z dziejów miasta w 750 rocznicę lokacji, pod red. J. Rajmana, Kraków, s. 76–86;
13. Król Mateusz, Cech Malarzy Krakowskich w świetle statutu z 1490 roku”, [w:] Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego, Prace Historyczne 142, z. 1 (2015), s. 79–98;
14. Krupska Aleksandra, Tajemnice warsztatu włoskiego z kręgu bolońskiego XVI/XVII w., Warszawa, 2001 (Wypożyczalnia Główna, Czytelnia Wydziału Konserwacji);
15. Krupska Aleksandra, Zapomniane receptury z pierwszej połowy XVIII wieku mistrza różnych sztuk Marcina Groblicza, Warszawa, 2010 (Wypożyczalnia Główna, Biblioteka Wydziału Sztuki Mediów, Biblioteka Wydziału Konserwacji);
16. Kunczyńska-Iracka Anna, „Malarstwo ludowe kręgu częstochowskiego”, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk, 1978;
17. Olszewska-Świetlik J., Gruszczyk N., „Technologia i technika malarska wybranych temper kazeinowych w malarstwie sztalugowym”, [w:] Acta Universitatis Nicolai Copernici. Zabytkoznawstwo i Konserwatorstwo, XLIII, Toruń, 2012;
18. Olszewska-Świetlik Justyna, „Czerwone laki w malarstwie śląskim Mistrza lat 1486/1487”, [w:] Ochrona Zabytków 54/1 (212), 2001, s. 36-48;
19. Olszewska-Świetlik Justyna, „Technika i Technologia Tryptyku Jerozolimskiego datowanego na koniec XV wieku z Bazyliki Mariackiej w Gdańsku”, [w:] Acta Universitatis Nicolai Copernici. Zabytkoznawstwo i Konserwatorstwo, 34 (357), 2005, s. 223-239;
20. Olszewska-Świetlik Justyna, Technologia i technika gdańskiego malarstwa tablicowego drugiej połowy XV wieku, Toruń, 2005 (Czytelnia Wydziału Konserwacji);
21. Pajewski K., Pokosty, lakiery i inne surowce lakiernicze, Warszawa, 1952;
22. Pliniusz, Historia naturalna, wybór, przeł. I., T. Zawadzcy, Wrocław, 2004;
23. Roznerska Maria, Techniki malarskie „Małych Mistrzów Holenderskich” XVII w., Toruń, 1991;
24. Rzepińska Maria, Historia koloru w dziejach malarstwa europejskiego, Kraków, 1973;
25. Sadziak Tomasz, "Klejowe i olejne prace pozłotnicze", Biblioteka Muzealnictwa i Ochrony Zabytków, Seria B, LXIX (69) (Czytelnia Wydziału Konserwacji);
26. Samek Andrzej, Historya Naturalna obejmująca Zwierząt opisane z dykcjonarzów i dzieł dawnychpolskich naturalistów zebrane, Kraków, 1992;
27. Sękowska Anna, „Szesnastowieczny portret Zygmunta I Starego w Katedrze Krakowskiej i zagadnienia malarstwa klejowego na płótnie bez zaprawy”, Kraków, 2011;
28. Stawicki Stanisław, Papirusy Tebańskie antyczne źródło wiedzy o technikach artystycznych, Wrocław, 1987;
29. Stępień Danuta, "Tempera żółtkowa jako technika w malarstwie sztalugowym, według dawnych przekazów i twórczości wybranych współczesnych artystów", Warszawa, 2010 (Wypożyczalnia Główna, Biblioteka Wydziału Sztuki Mediów, Czytelnia Wydziału Konserwacji);
30. Turski J.S., Więcławek B., Barwniki roślinne i zwierzęce, Warszawa, 1986;
31. Watin J.F., Nauka teoretyczno-praktyczna sztuki malarza, pozłacarza, lakiernika, przeł. W. Siekierzyński, Wilno, 1854;
32. Werner Jerzy, „Podstawy technologii malarstwa i grafiki”, Warszawa – Kraków, 1978;
33. Witruwiusz, O architekturze ksiąg dziesięć, przekład Kazimierz Kumaniecki, Warszawa 1956; Warszawa 1999;

Opis przedmiotowych efektów uczenia się w zakresie:
UmiejętnościWiedzaKompetencje

KW_11 technikę wykonania i budowę technologiczną różnych gatunków sztuk plastycznych
(zgodnie z ukończoną specjalizacją) w kontekście ich uwarunkowań historycznych
oraz praktyki wykonawczej.

Opis wymagań dotyczących pracowni, warsztatu lub pomocy dydaktycznych


Trzy sale. Dwie sale do wykonywania ćwiczeń. Jedna z nich przystosowana do przeprowadzania prac technicznych, z bezpośrednim dostępem do wody i zlewem, wyposażona w elektryczne kuchenki do gotowania, szerokie stoły do pracy (przygotowanie zapraw, gruntowanie podobrazi, szlifowanie zagruntowanych powierzchni itp.), krzesełka i taborety, szafy zbiorcze na materiały i narzędzia, półki na ścianach i stelaże do pozostawiania podobrazi i ram do schnięcia, stabilne lampy umożliwiające odpowiednie oświetlenie przy pracy. Druga sala do czystego wykonywania ćwiczeń, z dostępem do światła dziennego, wyposażona szafki na materiały malarskie i szafy zbiorcze. Duże stoły, dopasowane do nich krzesła lub taborety, sztalugi. Trzecia sala do prowadzenia wykładów, spotkań seminaryjnych itp.

Informacja: tygodniowa liczba godzin ćwiczeń lub wykładów, liczba punktów ECTS przynależna przedmiotowi oraz informacje o formie i zaliczeniu przedmiotu zawarte są w programie studiów.


Lista studiów

studia status czas[h] ECTS forma zaliczenie
Konserwacja i Restauracja Dzieł Sztuki / konserwacja i restauracja malarstwa i rzeźby polichromowanej s.3 o 15 1 w. 15h
w. [zal. z oceną]


Semestr 2021/22-Z (Z-zimowy,L-letni)
Kod kursu: #38.16183