Katalog ECTS

Technologia malarstwa - praktyka

Pedagog: dr hab. Danuta Stępień, mgr Marcin Petrus

Pole Opis
Typ przedmiotu kierunkowy uzupełniający
Metody dydaktyczne (forma zajęć)

Konwersatorium (dialog dydaktyczny, dyskusja, korekty),
Projekt indywidualny

 

Tryb stacjonarny

Język wykładowy polski;
Wymagania wstępne

Zaliczony obowiązkowy przegląd komisyjny wykonanych ćwiczeń i egzamin ustny po I. roku studiów

Wymagania końcowe

Wykonywanie indywidualnych projektów do ćwiczeń. 
Wykonywanie części ćwiczeń (modelunku monochromatycznego) w technikach temperowych zgodnych z warsztatem średniowiecza i wczesnego renesansu z uwzględnieniem wszystkich faz techniczno-technologicznych – w tym przygotowanie i opracowanie podłoży.

Forma i sposób zaliczenia przedmiotu (metody i kryteria oceny)

Zaliczenie z oceną - na ocenę końcową składają się oceny z poszczególnych etapów ćwiczenia.

Oceniane są główne etapy zadania. Brane są pod uwagę:
- Prawidłowość techniczno-technologiczna.
- Umiejętności manualne.
- Końcowy całościowy efekt estetyczny.
- Stosunek studenta do przeprowadzanego działania.
- Obecność na zajęciach (w semestrze dopuszczalne jest 10% nieobecności nieusprawiedliwionych na zajęciach, 20% nieobecności usprawiedliwionych zwolnieniem lekarskim. Spóźnienia są doliczane do 10% nieobecności nieusprawiedliwionych). Prowadzący zajęcia (kierownik pracowni) decyduje o możliwości, zakresie, sposobie i terminie wyrównania zaległości powstałych wskutek nieobecności studenta na zajęciach. Prowadzący zajęcia nie gwarantuje możliwości odpracowania nieobecności, jeżeli musiałoby się ono odbyć poza przewidzianą siatką zajęć. Frekwencja wpływa na końcową ocenę semestralną;


- Ocena indywidualnej pracy (artystycznej) studenta wg skali ocen umieszczonej w Regulaminie studiów.

 


Ocena rezultatu wykonanych prac, ocena umiejętności i postaw – 100%:
- Przygotowanie studyjnego rysunkowego projektu w skali 1:1 – 15% końcowej oceny
- Prawidłowość techniczno-technologiczna – 35%
- Umiejętności manualnych oraz końcowego całościowego efektu estetycznego – 35 %
- Kreatywności i sumienności w pracy oraz obecności na zajęciach – 15 %

 

Cele dydaktyczne (treści programowe, opis przedmiotu)

1. Nauczenie i doskonalenie umiejętności praktycznych, manualnych działań, niezbędnych do wykonania objętych programem ćwiczeń, również na kolejnych latach studiów, w tym kopii i pastiszowych rekonstrukcji w manierze malarstwa średniowiecznego i renesansowego
2. Zwrócenie uwagi na znaczenie zagadnień techniczno-technologicznych w zabytkowych dziełach.
3. Nauczenie rozpoznawania temperowych technik i technologii w zabytkowych dziełach charakterystycznych dla średniowiecznego i renesansowego malarstwa europejskiego, odróżniania późniejszych przemalowań.
4. Wypracowanie umiejętności posługiwania się literaturą źródłową i przedmiotu dla poszerzania wiedzy i i formułowania myśli oraz prezentowania wybranych zagadnień z technik i technologii malarstwa (dyskusja naukowa, opracowywanie opisów techniczno-technologicznych dzieł itp.).

Literatura obowiązkowa wykorzystywana podczas zajęć

Traktaty:
1. Cennino Cennini, "Rzecz o malarstwie", przekład Samuel Tyszkiewicz, komentarz Hanna Jędrzejewska, Wrocław, 1955 (Czytelnia Wydziału Konserwacji, Czytelnia Główna) lub Cennino Cennini, "Rzecz o malarstwie", Florencja, 1933
(dostęp on-line: https://polona.pl/item/rzecz-o-malarstwie,ODM3OTI3Nw/6/#info:metadata )
2. Mnich Teofil, "Teofila kapłana i zakonnika O Sztukach Rozmaitych Ksiąg Troje", przekład Teofil Żebrowski, Kraków, 1880
(dostęp on-line: https://kpbc.umk.pl/dlibra/publication/26827/edition/38296?language=pl )
lub Teofil Prezbiter, "Diversarium Artium Schedula – Średniowieczny zbiór przepisów rozmaitych", przekład Stanisław Kobielus, Tyniec – Kraków 1998 (Wypożyczalnia Główna ASP)
3. Leonardo da Vinci, "Traktat o malarstwie" przekład Maria Rzepińska, Wrocław 1961 (Wypożyczalnia Główna ASP)


Książki i inne opracowania:
1. Doerner Max, "Materiały malarskie i ich zastosowanie", Warszawa, 1975 (Wypożyczalnia Główna) lub Max Doerner, "Materiały malarskie i ich zastosowanie", Thomas Hoppe (red.), konsultacja merytoryczna wydania polskiego Aleksandra Krupska; Warszawa, 2017, (Czytelnia Wydziału Konserwacji);
2. "Historical painting techniques, materials, and studio practice: preprints of a symposium", University of Leiden, the Netherlands, 26-29 June, 1995
(dostęp on-line: https://www.getty.edu/conservation/publications_resources/pdf_publications/historical_paintings.html )
3. Hopliński Jan, "Farby i spoiwa malarskie", Wrocław 1990 (Wypożyczalnia Główna)
4. Rudniewski Piotr, "Pigmenty i ich identyfikacja", skrypt nr 13, ASP- W-wa 1994 (Biblioteka Wydziału Konserwacji)
5. Ślesiński Władysław, "Techniki malarskie - spoiwa organiczne", Warszawa, 1984 (Wypożyczalnia Główna)
6. Thompson Daniel V., "The Materials and techniques of medieval painting", New York, 1956
(dostęp on-line:
https://books.google.pl/books?id=MU68AQAAQBAJ&printsec=frontcover&dq=Materials+and+Techniques+of+Medieval+Painting&hl=pl&sa=X&ved=2ahUKEwir7bHaz4zsAhXkxIsKHWx8ASwQ6AEwAHoECAYQAg#v=onepage&q=Materials%20and%20Techniques%20of%20Medieval%20Painting&f=false )

Literatura uzupełniająca rekomendowana do samodzielnej pracy studenta

1. Bolewski A., Mineralogia szczegółowa, Warszawa, 1982;
2. Cholewiński W., Techniki malarstwa dekoracyjnego. Podręcznik rzemieślniczy, Kraków, 1938;
3. Czernichowska Joanna, "Św. Stanisław biskup wskrzeszający Piotrowina: obraz z kościoła w Drużbinie: nietypowa budowa techniczna i technologiczna” Ochrona Zabytków 55/3/4, 294-308, 2002;
4. Dionizjusz z Furny, Hermeneia – czyli objaśnienie sztuki malarskiej, przekład, Ireneusz Kania, Kraków 2003;
5. Feller Robert, Artists, Pigments. A Handbook of their History and characteristics, Washington, 1986;
6. Flik Józef, Olszewska-Świetlik Justyna, „Imitacje tkanin brokatowych w śląskim warsztacie malarskim Mistrza lat 1486/1487”, [w:] Ochrona Zabytków 54/1 (212), 2001, s. 49-55;
7. Gettens R. J., Stout G.L., Painting materials. A Short Encyklopdia, New York, 1966;
8. Giorgio Vasari, Żywoty najsławniejszych malarzy, rzeźbiarzy i architektów, przekład Karol Estreicher, Warszawa – Kraków, 1985;
9. Hamsik Mojmir, Historicka technologie a znalectvi [w:] "Yerbook of the archives of historical art Technology", Praha, 1990;
10. Kaszowska Zofia, „Brokaty wytłaczane w gotyckim malarstwie i rzeźbie na terenie Małopolski”, Kraków, 2006;
11. Kaszowska Zofia, „Możliwości i ograniczenia metod analitycznych stosowanych w badaniach technologicznych gotyckich malowideł tablicowych”, Kraków, 2010;
12. Kiryk Feliks, „Porządek cechowy w lokacyjnym Krakowie” [w:] Kraków studia z dziejów miasta w 750 rocznicę lokacji, pod red. J. Rajmana, Kraków, s. 76–86;
13. Król Mateusz, Cech Malarzy Krakowskich w świetle statutu z 1490 roku”, [w:] Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego, Prace Historyczne 142, z. 1 (2015), s. 79–98;
14. Krupska Aleksandra, Tajemnice warsztatu włoskiego z kręgu bolońskiego XVI/XVII w., Warszawa, 2001 (Wypożyczalnia Główna, Czytelnia Wydziału Konserwacji);
15. Krupska Aleksandra, Zapomniane receptury z pierwszej połowy XVIII wieku mistrza różnych sztuk Marcina Groblicza, Warszawa, 2010 (Wypożyczalnia Główna, Biblioteka Wydziału Sztuki Mediów, Biblioteka Wydziału Konserwacji);
16. Kunczyńska-Iracka Anna, „Malarstwo ludowe kręgu częstochowskiego”, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk, 1978;
17. Olszewska-Świetlik J., Gruszczyk N., „Technologia i technika malarska wybranych temper kazeinowych w malarstwie sztalugowym”, [w:] Acta Universitatis Nicolai Copernici. Zabytkoznawstwo i Konserwatorstwo, XLIII, Toruń, 2012;
18. Olszewska-Świetlik Justyna, „Czerwone laki w malarstwie śląskim Mistrza lat 1486/1487”, [w:] Ochrona Zabytków 54/1 (212), 2001, s. 36-48;
19. Olszewska-Świetlik Justyna, „Technika i Technologia Tryptyku Jerozolimskiego datowanego na koniec XV wieku z Bazyliki Mariackiej w Gdańsku”, [w:] Acta Universitatis Nicolai Copernici. Zabytkoznawstwo i Konserwatorstwo, 34 (357), 2005, s. 223-239;
20. Olszewska-Świetlik Justyna, Technologia i technika gdańskiego malarstwa tablicowego drugiej połowy XV wieku, Toruń, 2005 (Czytelnia Wydziału Konserwacji);
21. Pajewski K., Pokosty, lakiery i inne surowce lakiernicze, Warszawa, 1952;
22. Pliniusz, Historia naturalna, wybór, przeł. I., T. Zawadzcy, Wrocław, 2004;
23. Roznerska Maria, Techniki malarskie „Małych Mistrzów Holenderskich” XVII w., Toruń, 1991;
24. Rzepińska Maria, Historia koloru w dziejach malarstwa europejskiego, Kraków, 1973;
25. Sadziak Tomasz, "Klejowe i olejne prace pozłotnicze", Biblioteka Muzealnictwa i Ochrony Zabytków, Seria B, LXIX (69) (Czytelnia Wydziału Konserwacji);
26. Samek Andrzej, Historya Naturalna obejmująca Zwierząt opisane z dykcjonarzów i dzieł dawnychpolskich naturalistów zebrane, Kraków, 1992;
27. Sękowska Anna, „Szesnastowieczny portret Zygmunta I Starego w Katedrze Krakowskiej i zagadnienia malarstwa klejowego na płótnie bez zaprawy”, Kraków, 2011;
28. Stawicki Stanisław, Papirusy Tebańskie antyczne źródło wiedzy o technikach artystycznych, Wrocław, 1987;
29. Stępień Danuta, "Tempera żółtkowa jako technika w malarstwie sztalugowym, według dawnych przekazów i twórczości wybranych współczesnych artystów", Warszawa, 2010 (Wypożyczalnia Główna, Biblioteka Wydziału Sztuki Mediów, Czytelnia Wydziału Konserwacji);
30. Turski J.S., Więcławek B., Barwniki roślinne i zwierzęce, Warszawa, 1986;
31. Watin J.F., Nauka teoretyczno-praktyczna sztuki malarza, pozłacarza, lakiernika, przeł. W. Siekierzyński, Wilno, 1854;
32. Werner Jerzy, „Podstawy technologii malarstwa i grafiki”, Warszawa – Kraków, 1978;
33. Witruwiusz, O architekturze ksiąg dziesięć, przekład Kazimierz Kumaniecki, Warszawa 1956; Warszawa 1999;

Opis przedmiotowych efektów uczenia się w zakresie:
UmiejętnościWiedzaKompetencje

KU_01 wykorzystywać właściwe środki ekspresji w realizacji prac artystycznych, świadomie rozwijać własną osobowość twórczą, posługiwać się odpowiednimi narzędziami
i materiałami w zależności od techniki wykonywanej pracy.

 

KU_08 zorganizować warsztat i odpowiednie warunki pracy, posługiwać się specjalistycznymi urządzeniami i narzędziami przestrzegając zasad bhp.

 

KU_09 posługiwać się różnymi technikami artystycznymi oraz wykonywać kopie dzieł sztuki (odpowiednio z ukończoną specjalizacją) zgodnie z kanonami danej epoki.

KW_01 zasady realizacji prac artystycznych zgodnie z ukończoną specjalizacją, różne formy wypowiedzi artystycznej, złożoność procesu tworzenia dzieła sztuki zgodnie z własnymi zamierzeniami twórczymi.

 

 

Opis wymagań dotyczących pracowni, warsztatu lub pomocy dydaktycznych

Trzy sale. Dwie sale do wykonywania ćwiczeń. Jedna z nich przystosowana do przeprowadzania prac technicznych, z bezpośrednim dostępem do wody i zlewem, wyposażona w elektryczne kuchenki do gotowania, szerokie stoły do pracy (przygotowanie zapraw, gruntowanie podobrazi, szlifowanie zagruntowanych powierzchni itp.), krzesełka i taborety, szafy zbiorcze na materiały i narzędzia, półki na ścianach i stelaże do pozostawiania podobrazi i ram do schnięcia, stabilne lampy umożliwiające odpowiednie oświetlenie przy pracy. Druga sala do czystego wykonywania ćwiczeń, z dostępem do światła dziennego, wyposażona szafki na materiały malarskie i szafy zbiorcze. Duże stoły, dopasowane do nich krzesła lub taborety, sztalugi. Trzecia sala do prowadzenia wykładów, spotkań seminaryjnych itp.

Informacja: tygodniowa liczba godzin ćwiczeń lub wykładów, liczba punktów ECTS przynależna przedmiotowi oraz informacje o formie i zaliczeniu przedmiotu zawarte są w programie studiów.


Lista studiów

studia status czas[h] ECTS forma zaliczenie
Konserwacja i Restauracja Dzieł Sztuki / konserwacja i restauracja malarstwa i rzeźby polichromowanej s.3 o 45 2 w. 45h
w. [zal. z oceną]


Semestr 2021/22-Z (Z-zimowy,L-letni)
Kod kursu: #38.16184