Katalog ECTS

Kostiumologia judaika

Pedagog: dr Anna Straszewska

Pole Opis
Typ przedmiotu wykład
Metody dydaktyczne (forma zajęć)

wykład z prezentacja multimedialną, studenci zapoznają się w miarę możliwości też z oryginalnymi obiektami lub ich rekonstrukcjami 

Język wykładowy polski;
Wymagania wstępne

Wiedza z zakresu historii Europy i Polski od starożytności po XX wiek

Wymagania końcowe

Umiejętność rozróżniania epok w zakresie historii ubioru, opanowanie podstawowej terminologii w zakresie kostiumologii i judaików; Opanowanie podstawowej wiedzy z zakresu kultury i tradycji żydowskiej oraz umiejętność rozpoznawania wyrobów rzemiosła artystycznego z nią związanych.

Forma i sposób zaliczenia przedmiotu (metody i kryteria oceny)

test z elementami slajdowiska obejmujący pytania otwarte. Zalicza 45 % poprawnych odpowiedzi

Cele dydaktyczne (treści programowe, opis przedmiotu)

Na zajęciach studenci otrzymują wiedzę z zakresu podstaw historii ubiorów w basenie Morza Śródziemnego, Europy i Polski od starożytności do XX wieku. Na wykładzie kładziony jest nacisk na przedstawienie charakterystycznych cech mody w poszczególnych epokach historycznych, tak aby studenci mieli świadomość, że ubiór jest istotnym komponentem dzieł sztuki i jego analiza umożliwia ich datowanie, a także sam podlega artystycznym prądom i jest przejawem kultury i obyczajów danej epoki. Poznają również typy i formy ubiorów oraz ich nazewnictwo. W części poświęconej judaikom przedstawiony jest tradycyjny ubiór żydowski oraz wyroby rzemiosła artystycznego związane z kulturą Żydów, przede wszystkim aszkenazyjskich. Przybliżona zostaje ich forma, technika wykonania, a także funkcjonowanie w tradycyjnych obrzędach w domu i bóżnicy. Omówiona zostaje funkcja i architektura synagogalna oraz przedmioty wykorzystywane podczas obrzędów i nabożeństw, a także wyroby rzemiosła spełniające istotną rolę podczas świąt religijnych obchodzonych w żydowskich domach. 

Literatura obowiązkowa wykorzystywana podczas zajęć

François Boucher, Historia mody. Dzieje ubiorów od czasów prehistorycznych do końca XX wieku, Warszawa 2003;
Historia mody, red. naukowa Marnie Fogg, przedmowa Valerie Steele, Warszawa 2013;
Anna Sieradzka, Tysiąc lat ubiorów w Polsce, Warszawa 2003;
Możdżyńska-Nawotka Małgorzata, O modach i strojach, Wrocław 2002, 2005;
Historia mody, red. naukowa Marnie Fogg, przedmowa Valerie Steele, Warszawa : Wydawnictwo Arkady 2013;

Józefa Kostek, Świat przeszły dokonany. Judaika ze zbiorów Muzeum Narodowego Ziemi Przemyskiej, Przemyśl 2012;

Anna Lebet-Minakowska, Katalog judaików, Cz. 1: Tkaniny, Muzeum Narodowe w Krakowie, Kraków-Warszawa 2008;
Józefa Kostek, Świat przeszły dokonany. Judaika ze zbiorów Muzeum Narodowego Ziemi Przemyskiej, Przemyśl 2012;

Literatura uzupełniająca rekomendowana do samodzielnej pracy studenta

Małgorzata Możdżyńska-Nawotka, Od zmierzchu do świtu. Historia mody balowej, Wrocław 2007
Anna Straszewska, Strój polski w malarstwie od XVI do XIX wieku, Warszawa 2013;

Ewa Orlińska-Mianowska, Modny świat XVIII wieku. Katalog ubiorów od początku XVIII do początku XIX wieku ze zbiorów Muzeum Narodowego w Warszawie, Warszawa 2003;
Joanna Wasilewska, Joanna Dobkowska, W cieniu koronkowej parasolki. O modzie i obyczajach w XIX wieku, Warszawa 2016
Gertrud Lehnert, Historia mody XX wieku, Köln 2001
Anna Sieradzka, Moda w przedwojennej Polsce, Warszawa 2013
Joanna Mruk, Moda kobieca w okupowanej Polsce, Łódź 2017;
Krzysztof Trojanowski, Moda w okupowanej Francji i jej polskie echa, Warszawa 2014;

Aleksandra Boćkowska, To nie są moje wielbłądy. O modzie w PRL, Wołowiec 2015;

Anna Lebet-Minakowska, Judaizm poznać znaczy zrozumieć. Kultura i sztuka Żydów w przedwojennej Polsce, Kraków 2008;

Wacław Wierzbieniec, Judaika polskie z XIX wieku . Materiały do bibliografii. Cz. 1, Kraków 1999;

Kamila Wasilewska-Prędki, Judaika w zbiorach Muzeum Etnograficznego im. Seweryna Udzieli w Krakowie – przegląd
najważniejszych obiektów, "Krzysztofory", 2015, t. 35, s. 451-462

Opis przedmiotowych efektów uczenia się w zakresie:
UmiejętnościWiedzaKompetencje

Studenci po zakończonym cyklu wykładów będą umieli rozpoznać i wydatować ubiory historyczne, a także będą w stanie określić funkcję i technikę wykonania przedmiotów związanych z kulturą żydowską. Będą znali fachową terminologię z zakresu kostiumologii i judaików

Studenci będą mieli świadomość procesów historycznych i powiązania ubioru z kulturą oraz przemianami w kulturze europejskiej i polskiej, a także będą mieli wiedze na temat kultury i obyczajów Żydów wschodnioeuropejskich oraz roli przedmiotów w ich życiu codziennym i obrzędach religijnych.

W zetknięciu z wyrobami rzemiosła artystycznego i dawnymi ubiorami będą mieli kompetencję to określenia techniki wykonania, przeznaczenia przedmiotu z zakresu kostiumologii i judaików, czasu jego powstania i funkcji

Opis wymagań dotyczących pracowni, warsztatu lub pomocy dydaktycznych

do przeprowadzenia przedmiotu potrzebny jest rzutnik multimedialny

Informacja: tygodniowa liczba godzin ćwiczeń lub wykładów, liczba punktów ECTS przynależna przedmiotowi oraz informacje o formie i zaliczeniu przedmiotu zawarte są w programie studiów.


Lista studiów

studia status czas[h] ECTS forma zaliczenie
Malarstwo / malarstwo s.8 d 30 1 30h
[zal. z oceną]


Semestr 2023/24-L (Z-zimowy,L-letni)
Kod kursu: #38.24746