Katalog ECTS

W obiegu. Krytyka ekonomii politycznej globalnego obiegu sztuki

Pedagog: dr Jakub Szreder

Pole Opis
Typ przedmiotu Proseminarium
Metody dydaktyczne (forma zajęć)

Proseminarium, grupowa dyskusja oparta na lekturze i analizie tekstów.

Język wykładowy polski;
Wymagania wstępne

znajomość języka angielskiego w stopniu wystarczającym do zapoznania się z lekturami, zainteresowania badawcze (związane z pisaniem prac magisterskich i licencjackich) pokrywające się z tematyką proseminarium

Wymagania końcowe

- aktywne uczestnictwo w zajęciach 40%

- przygotowanie referatów na podstawie lektur związanych z zainteresowaniami uczestniczek 30%

- praca pisemna 30%

Forma i sposób zaliczenia przedmiotu (metody i kryteria oceny)

Ocena słowna // ocena liczbowa (do średniej) // Opis wymaganych kryteriów // Stopień opanowania wiedzy w %

 
celujący, 5,35
student opanował wiedzę z zakresu konwersatorium, ale też wykonał dodatkową pracę w zakresie jej poszerzenia, jest w stanie samodzielnie posługiwać się nią w analizie społecznych aspektów sztuki współczesnej, wykazuje się kompetencją i chęcią do aplikowania nabytej wiedzy w obiegu sztuki, co wykazał w referacie/eseju podsumowującym (dobór tematu, jego istotność, umiejętność jego teoretycznej analizy i osadzenia w kontekście artystycznym i społecznym) oraz w trakcie dyskusji na konwersatorium
≥ 96


bardzo dobry, 5,0
student opanował wiedzę z zakresu konwersatorium, jest w stanie samodzielnie posługiwać się nią w analizie społecznych aspektów sztuki współczesnej, wykazuje się kompetencją i chęcią do aplikowania nabytej wiedzy w obiegu sztuki, co wykazał w referacie/eseju podsumowującym (dobór tematu, jego istotność, umiejętność jego teoretycznej analizy i osadzenia w kontekście artystycznym i społecznym) oraz w trakcie dyskusji na konwersatorium
91-95


bardzo dobry minus, 4,65
student opanował wiedzę z zakresu konwersatorium, ale z drobnymi nieścisłościami, jest w stanie samodzielnie posługiwać się nią w analizie społecznych aspektów sztuki współczesnej, wykazuje się kompetencją i chęcią do aplikowania nabytej wiedzy w obiegu sztuki co wykazał w referacie/eseju podsumowującym (dobór tematu, jego istotność, umiejętność jego teoretycznej analizy i osadzenia w kontekście artystycznym i społecznym) oraz w trakcie dyskusji na konwersatorium
86-90


dobry plus, 4,35
student opanował wiedzę z zakresu konwersatorium, ale z drobnymi nieścisłościami, wykazuje pewne problemy w  samodzielnym posługiwać się nią w analizie społecznych aspektów sztuki współczesnej, wykazuje się kompetencją i chęcią do aplikowania nabytej wiedzy w obiegu sztuki co wykazał w referacie/eseju podsumowującym (dobór tematu, jego istotność, umiejętność jego teoretycznej analizy i osadzenia w kontekście artystycznym i społecznym) oraz w trakcie dyskusji na konwersatorium
81-85

dobry, 4,0
student opanował wiedzę z zakresu konwersatorium, z pominięciem niektórych mniej istotnych aspektów, jest w stanie samodzielnie posługiwać się nią w analizie społecznych aspektów sztuki współczesnej, ale nie robi tego płynnie, wykazuje się kompetencją i chęcią do aplikowania nabytej wiedzy w obiegu sztuki, co wykazał w referacie/eseju podsumowującym (dobór tematu, jego istotność, umiejętność jego teoretycznej analizy i osadzenia w kontekście artystycznym i społecznym) oraz w trakcie dyskusji na konwersatorium
71-80


dobry minus, 3,65
student opanował wiedzę z zakresu konwersatorium, z pominięciem niektórych mniej istotnych aspektów, jest w stanie samodzielnie posługiwać się nią w analizie społecznych aspektów sztuki współczesnej, ale nie robi tego płynnie, wykazuje chęć do aplikowania nabytej wiedzy w obiegu sztuki, ale z drobnymi problemami kompetencyjnymi, co wykazał w referacie/eseju podsumowującym (dobór tematu, jego istotność, umiejętność jego teoretycznej analizy i osadzenia w kontekście artystycznym i społecznym) oraz w trakcie dyskusji na konwersatorium
66-70


dostateczny plus, 3,35
student opanował wiedzę z zakresu konwersatorium, z pominięciem niektórych istotnych aspektów, wykazuje pewne problemy z analizą społecznych aspektów sztuki współczesnej, wykazuje chęć do aplikowania nabytej wiedzy w obiegu sztuki, ale z pewnymi problemami, co jest widoczne w referacie/eseju podsumowującym (zły dobór tematu czy też nieistotny, problemy z jego teoretyczną analizy i osadzenia w kontekście artystycznym i społecznym), oraz przejawia się mniejszą aktywnością na dyskusjach w trakcie konwersatorium

61-65

dostateczny, 3,0
student opanował wiedzę z zakresu konwersatorium, ale z większymi lukami, ma większe problemy z analizą społecznych aspektów sztuki współczesnej, wykazuje ograniczoną chęć do aplikowania nabytej wiedzy w obiegu sztuki oraz cierpi na braki kompetencyjne
56-60


dostateczny-, 2,65
student opanował wiedzę z zakresu konwersatorium, ale z bardzo poważnymi lukami, ma większe problemy z analizą społecznych aspektów sztuki współczesnej, wykazuje ograniczoną chęć do aplikowania nabytej wiedzy w obiegu sztuki oraz cierpi na braki kompetencyjne
51-55

niedostateczny, 2,0
nie opanował wiedzy z zakresu konwersatorium, nie jest w stanie analizować społecznych aspektów sztuki współczesnej, wykazuje brak zainteresowania aplikowaniem nabytej wiedzy w życiu społecznym oraz wykazuje całkowity brak kompetencji
≤ 50

nieklasyfikowany
0
brak obecności na zajęciach (ponad połowa nieusprawiedliwionych zajęć), nie wysłanie pracy w terminie lub brak prezentacji
0%

Cele dydaktyczne (treści programowe, opis przedmiotu)

Od lat osiemdziesiątych ubiegłego wieku globalny obieg sztuki rozrósł się do nigdy wcześniej niespotykanych rozmiarów, zarówno w sensie zasięgu, ilości instytucji, osób i pieniędzy, które w nim cyrkulują. Zmienił on też swój charakter, ewolucji uległy artystyczne instytucje, jak grzyby po deszczu wyrosły setki międzynarodowych biennale, nawet peryferyjne miasta chcą mieć swoje centra sztuki współczesnej, a sam obieg stał się środowiskiem pracy dla rzesz specjalistów- z których najbardziej wyrazistą grupą są kuratorzy i kuratorki. W trakcie proseminarium przyjrzymy się funkcjonowaniu globalnego obiegu sztuki z krytycznego dystansu. Postaramy się zrekonstruować jego genezę a także społeczne i ekonomiczne sprzeczności, które go napędzają. Z jednej strony dzieła sztuki osiągają bezprecedensowe ceny, domy aukcyjne z roku na rok zwiększają swoje obroty, pojawiają się nowe instrumenty inwestycyjne art-bankingu. Z drugiej, okrutna ekonomia artystycznej cyrkulacji działa wedle zasady „zwycięzca bierze wszystko”. Większość artystek i artystów, kuratorów i kuratorek czy asystentów i asystentek jest biedna. Globalny świat sztuki jest jak góra lodowa. Jej widoczna część – artystyczne gwiazdy, duże imprezy i światowej klasy instytucje – dominuje nad ciemną materią sztuki, wielością artystów i artystek, których społecznie niezbędna praca pozostaje nierozpoznana i niedoceniona. O ile zasadnie można krytykować związki artystycznych celebrytów z globalną finansową oligarchią, to równie istotne jest spojrzenie na to, co Martha Rosler nazywa „artystycznym sposobem rewolucji”. To bowiem artystyczny prekariat – którego główną cechą wspólną jest brak perspektyw na życiową stabilizację – angażuje się w progresywne ruchy społeczne. Na proseminarium będziemy czytać teksty, przeglądać raporty, oglądać dokumenty. Duża część materiałów będzie w języku angielskim.

Tematy poszczególnych zajęć będą ustalane wraz z grupą na podstawie propozycji prowadzącego:

 

1.       Spotkanie organizacyjne

2.       Alterglobalistyczna historia sztuki jako niedokończony projekt

Piotr Piotrowski, Globalne ujęcie sztuki Europy Wschodniej, 2018;

Marsha Bradfield i Kuba Szreder, “Berlin Wire,” Artleaks, no. 1 (2013): 75–86.

3.       Katalogowy aktywizm czyli pomruki artystycznej wielości.

Pascal Gielen, “Curating with Love, or a Plea for Inflexibility,” Manifesta Fournal, 2010; Pascal Gielen, Pascal Gielen: The Murmuring of the Artistic Multitude. Global Art, Memory and Post-Fordism (Amsterdam: Valiz, 2009).

4.       Ciemna materia sztuki – czyli to czego nie widać a co działa

Gregory Sholette, Dark Matter : Art and Politics in the Age of Enterprise Culture (London; New York: Pluto Press, 2011).

5.       Okrutna ekonomia sztuki

Hans Abbing, “Uwagi Na Temat Wyzysku Biednych Artystów,” in Wieczna Radośc. Ekonomia Polityczna Spolecznej Kreatywności, ed. Michal Kozlowski et al. (Warszawa: Bęc Zmiana, 2011), 329–40; Hans Abbing, Why Are Artists Poor?: The Exceptional Economy of the Arts (Amsterdam: Amsterdam University Press, 2002); Kuba Szreder, “Cruel Economy of Authorship,” in Undoing Property?, ed. Marysia Lewandowska and Laurel Ptak (Berlin; New York: Sternberg Press, 2013), 41–56.

6.       Świat sztuki jest nagi – meandry artystycznej edukacji

Gregory Sholette, Delirium and Resistance: Activist Art and the Crisis of Capitalism (London: Pluto Press, 2017).

7.       Bolączki klasy kreatywnej

Angela McRobbie, “Creative London – Creative Berlin,” Atelier Europa, 2006, http://www.ateliereuropa.com/2.3_essay.php.

8.       Przymus kreatywności – rzut oka z centrum

Angela McRobbie, Be Creative: Making a Living in the New Culture Industries (Cambridge, UK ; Malden, MA: Polity Press, 2015).

9.       Przymus kreatywności – rzut oka z peryferii

Anna Zawadzka, “Przymus Kreatywności.,” in Wieczna Radośc. Ekonomia Polityczna Spolecznej Kreatywności, red. Michal Kozlowski et al. (Warszawa: Bęc Zmiana, 2011), 227–39.

10.   Globalne światy sztuki

Hans Belting, Andrea Buddensieg, and Peter Weibel, eds., The Global Contemporary and the Rise of New Art Worlds (Karlsruhe, Germany : Cambridge, MA ; London, England: ZKM/Center for Art and Media ; The MIT Press, 2013).

11.   Gentryfikacja jako artystyczny sposób produkcji

Sharon Zukin, Loft Living: Culture and Capital in Urban Change (New York: Rutgers University Press, 1989).

12.   Sztuka oporu

Martha Rosler, “The Artistic Mode of Revolution: From Gentrification to Occupation,” in Wieczna Radośc. Ekonomia Polityczna Spolecznej Kreatywności, ed. Michal Kozlowski et al. (Warszawa: Bęc Zmiana, 2011), 399–425.

13.   Sztuka po occupy

Yates McKee, Strike Art: Contemporary Art and the Post-Occupy Condition (London ; New York: Verso, 2016)

14.   Projekt, platforma, sieć

Lane Relyea, Your Everyday Art World (Cambridge, Mass: MIT Press, 2017)

15.   Jeden projekt za drugim i tak na okrągło

Miwon Kwon, One place after another (Cambridge, Mass: MIT Press, 2002)

16.   Od artystycznej krytyki kapitalizmu do projektowego systemu produkcji

Luc Boltanski and Eve Chiapello, The New Spirit of Capitalism (London: Verso, 2005)

17.   Praca niematerialna

Maurizio Lazzarato, “The Misfortunes of the ‘Artistic Critique’ and of Cultural Employment,” in Critique of Creativity: Precarity, Subjectivity and Resistance in the ‘Creative Industries,’ ed. Ulf Wuggenig, Gerald Raunig, and Gene Ray (London: MayFly Books, 2011), 41–57; Maurizio Lazzarato, “Immaterial Labor,” in Radical Thought in Italy: A Potential Politics, ed. Michael Hardt and Paolo Virno (Minneapolis: University of Minnesota Press, 1996), 133–51, http://www.generation-online.org/c/fcimmateriallabour3.htm.

18.   Choroby zawodowe artystycznego obiegu #1 Cynizm, oportunizm, strach

Paolo Virno, A Grammar of the Multitude (Los Angeles: Semiotext(e), 2004).

19.   Choroby zawodowe artystycznego obiegu #2 Depresja i samo-prekaryzacja

Franco Berardi, The Soul at Work : From Alienation to Autonomy (Los Angeles: Semiotext(e), 2009); Isabell Lorey, “Governmentality and Self-Precarization,” Transversal, November 2006, http://eipcp.net/transversal/1106/lorey/en/#_ftn12.

20.   Wieczna radość czyli polityczna ekonomia rynku sztuki

Neil Cummings, “Wieczna Radosc,” in Wieczna Radośc. Ekonomia Polityczna Spolecznej Kreatywności, ed. Michal Kozlowski et al. (Warszawa: Bęc Zmiana, 2011), 273–95.

21.   Kto tworzy wartość dodatkową sztuki?

Dietrich Diederichsen, On (Surplus) Value in Art (Berlin; New York: Sternberg Press, 2008).

22.   Sztuka współczesna i jej rynki.

Maria Lind and Olav Velthuis, eds., Contemporary Art and Its Commercial Markets : A Report on Current Conditions and Future Scenarios (Berlin; New York: Sternberg Press, 2012).

23.   Związki między artystycznym obiegiem i elitami finansowego kapitalizmu czyli świat sztuki 1%

Andrea Fraser, “L’1%, C’EST MOI,” Texte Zur Kunst, September 2011.

Great art bubble

24.   Instytucje sztuki na straży korporacyjnego kapitalizmu

Chin-Tao Wu, “Embracing the Enterprise Culture: Art Institutions Since the 1980s,” New Left Review, 1998.

25.   Sztuka a finansowy kapitalizm

Max Haiven, Art after Money, Money after Art: Creative Strategies against Financialization (London: Pluto Press, 2018);

26.   Duty Free Art

Hito Steyerl, Duty Free Art: Art in the Age of Planetary Civil War. (London: VERSO, 2017).

27.   Od chałupniczego do kapitalistycznego sposobu produkcji

Luc Boltanski, “Od Rzeczy Do Dzieła. Procesy Atrybucji i Nadawania Wartości Przedmiotom,” in Wieczna Radośc. Ekonomia Polityczna Spolecznej Kreatywności, ed. Michal Kozlowski et al. (Warszawa: Bęc Zmiana, 2011), 17–49.

28.   Mechanizmy rynku sztuki

Olav Velthuis, Talking Prices: Symbolic Meanings of Prices on the Market for Contemporary Art (Princeton: Princeton University Press, 2007).

29.   Po co nam całe to badziewie?

Suhail Malik i krytyka rynku sztuki

Literatura obowiązkowa wykorzystywana podczas zajęć

Jest podana w treści zajęć. Dla studentów obowiązkowe są jedynie wybrane fragmenty podanych tekstów, które są skanowane i wysyłane drogą elektroniczną do studentów na tydzień przed zajęciami.

Literatura uzupełniająca rekomendowana do samodzielnej pracy studenta

W celu poszerzenia swojej wiedzy studenci mogą zapoznać się z całością podanych lektur, a nie jedynie z wybranymi fragmentami.

Opis przedmiotowych efektów uczenia się w zakresie:
UmiejętnościWiedzaKompetencje

K_U03 analizować, interpretować na zaawansowanym poziomie fenomeny artystyczne i kulturowe na tle procesów historycznych, na podstawie dopasowanej do zagadnień współczesności i nowoczesności wiedzy z zakresu historii i teorii sztuki oraz teorii kultury, a także wiedzy z wybranych nauk społecznych, stosując oryginalne, nowatorskie podejścia i osiągnięcia tych nauk.
K_U06 sprawnie poruszać się po rozległych zasobach wiedzy wybranych nauk humanistycznych i społecznych - przypisanych specjalizacji kultura miejsca i problematyce sztuki najnowszej - samodzielnie systematyzować, selekcjonować, syntetyzować wiedzę na poziomie zaawansowanym.
K_U05 łączyć dzieła i zjawiska sztuki oraz kultury z szerszym kontekstem historycznym, kulturowym, społecznym, ideologicznym, a także analizować i interpretować na poziomie zaawansowanym powiązania i zależności między dziełami i ich kontekstami; określać w ten sposób ich znaczenia, oddziaływania, rolę i funkcję w kulturze jako całości i w społeczeństwie - na potrzeby specjalizacji kultura miejsca i problematyki sztuki najnowszej; przy czym używa narzędzi „negocjowanych" w ramach dynamicznie uprawianej nauki.
K_U09 swobodnie posługując się zsyntetyzowaną, rozszerzoną wiedzą z wybranych nauk humanistycznych i społecznych sprawnie wnioskować, na zaawansowanym poziomie analizować fakty i zjawiska społeczne, kulturowe i artystyczne, problematyzować zagadnienia; zajmować wobec nich własne stanowisko, znajdując się w nietypowych sytuacjach profesjonalnych i odmiennych sytuacjach kulturowych

K_W08 zagadnienia humanistyki i nauk społecznych, związane z problematyką specjalizacji kultura miejsca oraz sztuki najnowszej.
K_W09 w stopniu zaawansowanym społeczne, kulturowe, ideologiczne i historyczne usytuowanie, oddziaływanie i uwarunkowania sztuki, społeczną charakterystykę sztuki nowoczesnej i najnowszej.
K_W13 zna pochodzące z obszaru historii sztuki oraz innych nauk humanistycznych i społecznych metody opisu, analizy, wartościowania, problematyzowania oraz interpretacji dzieł sztuki i zjawisk artystycznych doby współczesnej, będące aktualną propozycją w tym zakresie.
K_W15 w pogłębionym stopniu mechanizmy infrastrukturalne sztuki i kultury, w tym ma pogłębioną i rozszerzoną wiedzę o rzeczywistości kulturalnej, instytucjach kultury, instytucjach sztuki, i innych, w których znajduje się miejsce na projekty kulturalne i artystyczne

K_K03 do zmiany opinii w świetle dostępnych danych i argumentów, których zakres jest rozszerzony.
K_K05 reprezentowania wrażliwości na wartości estetyczne i artystyczne, warsztatowe i przestrzenne, przy całej ich współczesnej złożoności, w tym zinternalizowane w praktyce
K_K10 jest wnikliwym obserwatorem, uczestnikiem i twórcą życia kulturalnego – w jego głównym nurcie oraz obrzeżach, alternatywach czy innym obiegu.

Opis wymagań dotyczących pracowni, warsztatu lub pomocy dydaktycznych -brak-
Informacja: tygodniowa liczba godzin ćwiczeń lub wykładów, liczba punktów ECTS przynależna przedmiotowi oraz informacje o formie i zaliczeniu przedmiotu zawarte są w programie studiów.


Lista studiów

studia status czas[h] ECTS forma zaliczenie
Rzeźba s.2 d 30 4 30h
[zal. z oceną]
Sztuka Mediów s.2 d 30 4 30h
[zal. z oceną]
Grafika s.8 d 30 4 30h
[zal. z oceną]
Malarstwo / malarstwo s.8 d 30 4 30h
[zal. z oceną]
Historia Sztuki / kultura miejsca s.2 d 30 4 30h
[zal. z oceną]
Historia Sztuki / kultura miejsca s.4 d 30 4 30h
[zal. z oceną]


Semestr 2018/19-L (Z-zimowy,L-letni)
Kod kursu: #38.6618