Katalog ECTS

Konserwacja i restauracja malarstwa na podłożach ruchomych - praktyka

Pedagog: dr hab. Anna Potocka
Asystent/ci: dr Katarzyna Górecka-Ruszel, Agata Myjak

Pole Opis
Typ przedmiotu kierunkowy
Metody dydaktyczne (forma zajęć)

projekt indywidualny, ćwiczenia warsztatowe, konwersatorium, relacja mistrz-uczeń

Język wykładowy polski;
Wymagania wstępne

zaliczenie V semestru III roku studiów magisterskich

Wymagania końcowe

Zakończenie , według wskazań pedagogów, samodzielnej konserwacji i restauracji wybranego dzieła ( obrazu sztalugowego na podobraziu tekstylnym, obrazu sztalugowego na sztywnym podobraziu papierowym (tekturze),  z zastosowaniem różnych metod konserwatorskich i restauratorskich.

Wykonanie wszystkich zaleconych badań specjalistycznych konserwowanego obiektu w ramach ćwiczeń, we współpracy z Zakładem Badań Specjalistycznych i Technik Dokumentacyjnych.

Dokumentowanie fotograficzne i opisowe przebiegu prac oraz wykonanie końcowej  dokumentacji konserwatorskiej (wydruk komputerowy końcowej dokumentacji oraz wersja cyfrowa nagrana na płytę CD).

Egzamin z zakresu podanego w treściach kształcenia.

Forma i sposób zaliczenia przedmiotu (metody i kryteria oceny)

Ocena technicznego oraz artystycznego poziomu wykonanych prac konserwatorskich
i restauratorskich wraz z oceną końcowej dokumentacji tych prac, wg skali ocen umieszczonej w Regulaminie studiów. Dopuszczalne są tylko  trzy nieobecności podczas zajęć praktycznych w ciągu semestru.

Cele dydaktyczne (treści programowe, opis przedmiotu)

Umiejętność prawidłowego rozpoznania konserwowanego dzieła pod względem  historycznym, techniczno-technologicznym oraz strukturalnym.

Umiejętność budowania projektu konserwatorskiego oraz formułowania programu prac konserwatorskich i restauratorskich; umiejętność prawidłowej realizacji przyjętych założeń programowych projektu. Umiejętność wykonania prawidłowej dokumentacji prac konserwatorskich i restauratorskich.

Literatura obowiązkowa wykorzystywana podczas zajęć

1.      C. Brandi, Teoria del Restauro, Rzym 1963, wyd. pol. Teoria Restauracji,
ed. I. Szmelter, tłum. M. Kijanko, Warszawa 2006.

2.      J. Ciabach, Żywice i tworzywa sztuczne stosowane w konserwacji zabytków, Toruń, 1998

3.      G. Korpal , Autor – dzieło sztuki – konserwator – odbiorca, Studia i Materiały Wydziału Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki ASP w Krakowie, vol. XIII, Kraków 2004.

4.      W. Kurpik, Konserwator wobec dzieła sztuki, ASP, Warszawa 2015,

5.      W. Liszewska, Wpływ współczesnej estetyki na konserwację i restaurację dzieł sztuki, w: Dzieło sztuki a konserwacja, Kraków 2004

6.      K. Nicolaus, The Restoration of Paintings, Cologne 1999.

7.    M. Roznerska, T. Malinowska, Retusze w malarstwie sztalugowym, Toruń 1995.

8.      M. Roznerska, Farby i spoiwa używane do punktowania i rekonstrukcji malarstwa sztalugowego, „Ochrona Zabytków”, 1983, nr 3-4, s.211-214.

9.      E. Szmit-Naud, Przyczyny i mechanizmy zmian wyglądu uzupełnień warstw malarskich w obrazach sztalugowych, „Ochrona Zabytków” 1-2, 2003,s.73 – 87

10.  E. Szmit-Naud, Uzupełnianie ubytków warstwy malarskiej obrazów. Zmiany optyczne a stabilność stosowanych materiałów, Toruń 2006.

Literatura uzupełniająca rekomendowana do samodzielnej pracy studenta

1.      B. Marconi, O sztuce konserwacji, Warszawa 1963

2.      T. Sawicki, Konserwacja malowideł ściennych. Problemy estetyczne. Historia, teoria, praktyka, Warszawa 2010,

3.      E. Szmit-Naud, Zmiany wyglądu przemalowań w malarstwie sztalugowym – bielenie powodowane przez niektóre pigmenty, „Ochrona Zabytków” 1, 2000,s.69 – 76.

4.      Wł. Ślesiński, Konserwacja zabytków sztuki, T.I, Arkady 1989

Opis przedmiotowych efektów uczenia się w zakresie:
UmiejętnościWiedzaKompetencje

Umiejętności: absolwent potrafi

KU_03  wykonać profesjonalną dokumentacje opisową, fotograficzną, rysunkową, konserwowanego obiektu wykorzystując również technikę komputerową.

KU_04  zinterpretować i opisać konserwowane dzieło sztuki pod względem historycznym, stylistycznym, ikonograficznym, budowy technologicznej i techniki wykonania wykorzystując własną wiedzę, literaturę przedmiotu, dostępne źródła, wyniki badań specjalistycznych.

KU_05  przedstawić spójny projekt prac przy konserwowanym obiekcie uwzględniający jego historię, stylistykę, ikonografię, budowę technologiczną, technikę wykonania, rodzaje i zakres zniszczeń, funkcję, użycie właściwych materiałów i metod konserwatorskich, uzasadnienie usunięcia bądź pozostawienia późniejszych przekształceń, zakres i rodzaj interwencji restauratorskich.

KU_06  wykonać na wysokim poziomie technicznym konieczne prace konserwatorskie, powstrzymujące procesy niszczenia i wzmacniające materialną strukturę dzieła,
w bezpieczny sposób usuwać późniejsze nawarstwienia nie narażając na uszkodzenie jego oryginalnej struktury.

KU_07  wykonać na wysokim poziomie artystycznym konieczne prace restauratorskie
w zakresie uzupełniania ubytków materii i formy artystycznej dzieła stosując różne materiały i techniki retuszu oraz rekonstrukcji, przedstawić propozycję jego aranżacji
i ekspozycji.

KU_08  zorganizować warsztat i odpowiednie warunki pracy, posługiwać się specjalistycznymi urządzeniami i narzędziami przestrzegając zasad bhp.

Kompetencje społeczne: absolwent jest gotów do

KK_02  realizacji prac w interdyscyplinarnym zespole z poszanowaniem zasad etyki zawodowej i obowiązujących przepisów, współpracy z innymi specjalistami, przedstawicielami służby ochrony zabytków, koordynacji zadań, wykorzystania w różnych sytuacjach podstawowych pojęć i zasad z zakresu prawa własności intelektualnej (prawa własności przemysłowej, prawa autorskiego, itp.).

KK_03 wypowiadania się w formie słownej i pisemnej na tematy związane ze sztuką, wystąpień publicznych, dyskusji, przygotowania prezentacji z zakresu ochrony i konserwacji dzieł sztuki.

Opis wymagań dotyczących pracowni, warsztatu lub pomocy dydaktycznych

Sala na 8-10 studentów, wyposażona w indywidualne stanowiska pracy (stoły robocze 1.50
x 1.20 cm), lampy z oświetleniem o odpowiednim spektrum, lampy UV, lampy ze szkłem powiększającym oraz wyciągi technologiczne  i klimatyzację. Indywidualne stoliki pomocnicze na przyrządy, krzesła o regulowanej wysokości, sztalugi.

Pracownia wyposażona jest w specjalistyczny sprzęt konserwatorski. Szafy z materiałami podręcznymi do konserwacji, drobnymi narzędziami (np. kautery, żelazka, mikroskopy przenośne wraz z oświetleniem punktowym, parownice, płótna, kleje, itp.). Chemikalia, media malarskie, w ilościach do dawkowania – szafy studenckie z podręcznymi mieszankami dla indywidualnego stosowania.

Duże stanowisko pod komputer najnowszej generacji z dostępem do Internetu oraz bogatym oprogramowaniem m.in. do obróbki zdjęć cyfrowych, programów multimedialnych,
z pojemnością wzmożoną przez dyski zewnętrzne do archiwizacji danych. Drukarka cyfrowa. Osobny monitor komputera oraz ekran TVskorelowany z mikroskopem oraz aparatem fotograficznym pozwalającym na rejestrowanie mikroobszarów na obrazie sztalugowym. Stół ze specjalistyczną jezdną prowadnicą do osadzenia mikroskopu  nad powierzchnią obrazu. Rzutnik multimedialny skorelowany z laptopem do prezentacji cyfrowych.

Podręczny stół niskociśnieniowy do dublażu na zimno, stół podświetlany do prowadzenia precyzyjnych prac przy reperacji płócien,  karibari – system krosien samonaprężających do obiektów z papieru i jedwabiu.  Na terenie uczelni, w pracowni dublażowej , dostępne są 4 rodzaje stołów niskociśnieniowych do specjalistycznych zabiegów konsolidacyjnych. Prace ze szkodliwymi substancjami prowadzone są w odrębnym pomieszczeniu z dygestorium.

Informacja: tygodniowa liczba godzin ćwiczeń lub wykładów, liczba punktów ECTS przynależna przedmiotowi oraz informacje o formie i zaliczeniu przedmiotu zawarte są w programie studiów.


Lista studiów

studia status czas[h] ECTS forma zaliczenie
Konserwacja i Restauracja Dzieł Sztuki / konserwacja i restauracja malarstwa i rzeźby polichromowanej s.6 o 90 6 ćw. 90h
ćw. [egz.]


Semestr 2018/19-L (Z-zimowy,L-letni)
Kod kursu: #38.8218