Katalog ECTS

Antropologia obrazu

Pedagog: dr Adam Czyżewski

Pole Opis
Typ przedmiotu Obowiązkowy
Metody dydaktyczne (forma zajęć)

Wykład, konwersatorium, projekt indywidualny.

Język wykładowy polski;
Wymagania wstępne

Pozytywnie zaliczony I rok studiów II stopnia.

Wymagania końcowe

Pozytywnie zdany egzamin z po II roku studiów II stopnia.

Forma i sposób zaliczenia przedmiotu (metody i kryteria oceny)

Kryteria oceny.

1.      Wiedza 30%

2.      Umiejętności 40%

3.      Postawa 30%

Cele dydaktyczne (treści programowe, opis przedmiotu)

Treści programowe nauczania (treść zajęć).

1.        Tabu żywieniowe w życiu i sztuce, co nadaje się do jedzenia, a co nie, dlaczego i pod jakimi warunkami?.

2.        Sztuka i tabu seksualne – dawne i współczesne transgresje.

3.        Tabu zabijania – o ograniczeniach w pokazywaniu śmierci w sztuce i mediach.

4.        Tabu nieczystości – brud, odpadki, śmieci; granica między czystym a nieczystym we współczesnej sztuce i kulturze.

5.        Tabu i sacrum współczesności – granice naruszeń, profanacji, obrazy.

6.        Sztuka i ludobójstwo – czy fotografia może być dokumentem.

7.        Barwy cesarskie: czerwień, żółcień, złoto – symboliczny odbiór barw w sztuce i życiu publicznym.

8.        Błękit i zieleń – przykłady zastosowań symbolicznych w dawnej i współczesnej ikonosferze.

9.        Biel i czerń – kontrast, bezbarwność, sublimacja: sztuka, kultura.

10.    Tradycja karnawału jako zjawisko historyczne.

11.    Wpływ tradycji karnawałowej na współczesną sztukę i życie publiczne.

12.    Rola maski w karnawale tradycyjnym oraz w sztukach plastycznych, teatrze i filmie.

13.    Antysemityzm i stereotypowy wizerunek Żyda.

14.    Stereotyp „murzyna”, „dzikusa” i inne szwarccharaktery pop kultury.

15.    Stereotyp sąsiada – bliska odmienność w łagodnej wersji stereotypu.

16.    Kobieta z brodą – historia fizjologicznych sensacji i wynaturzeń.

17.    Sztuka ludowa, naiwna i profesjonalna – przykłady różnic i podobieństw.

18.    Artysta naiwny – przykłady osobowości z kręgu art brut.

19.    O przenikaniu się tradycji i synkretyzmach w dawnej i współczesnej kulturze wizualnej.

20.    Tatuaże i scaryfikacje – kultury plemienne, subkultury, moda i sztuka.

21.    Ikona: cielesność i objawienie – teologia ikony i fenomen objawienia we współczesnej kulturze i sztukach wizualnych.

22.    Wizerunki cudowne – religijność i sztuka popularna.

23.    Gender wrażliwości – czy istnieje specyficzna sztuka kobiet, czy sztuka ma płeć?.

 

Zagadnienia programowe.

W odróżnieniu od innych nauk humanistycznych i społecznych antropologia kultury interesuje się także tymi formami ekspresji plastycznej, które ujawniają się samorodnie/spontanicznie, towarzyszą komunikacji społecznej oraz wielu innym procesom, włączając w to sferę konfliktów politycznych i światopoglądowych. Związek szeroko rozumianej sztuki ze zrytualizowanymi formami zachowań społecznych, które wywodzą się wprost ze świata kultur archaicznych, jest nadal silny i bezpośredni, mimo gwałtownie zmieniających się warunków funkcjonowania kultury wizualnej. Stąd w programie przedmiotu takie zagadnienia jak tabu i transgresja, karnawał: czas święta, synkretyzm i naiwność w sztuce, obcość, płeć kulturowa, twarz i wizerunek (ikona), kolor, ornament i znaczenie w świecie archaicznym i sztuce współczesnej.

Dodatkowe formy zajęć.

1.      Projekcje filmów połączone z dyskusjami.

2.      Uczestniczenie w wydarzeniach o charakterze obrzędowo-rytualnym.

3.      Wizyty studyjne w magazynach muzealnych i na wystawach.

Literatura obowiązkowa wykorzystywana podczas zajęć

Literatura (piśmiennictwo).

1.      R. Arnheim, Sztuka i percepcja wzrokowa, tłum. J. Mach, Warszawa 1978.

2.      R. Barthes, Światło obrazu. Uwagi o fotografii, przeł. J. Trznadel, Warszawa 1996.

3.      H. Belting, Antropologia obrazu, tłum. M. Bryl, Kraków 2007.

4.      H. Belting, Obraz i kult. Historia obrazu przed epoką sztuki, tłum. T. Zatorski, Gdańsk 2010.

5.      W. Benjamin, Pasaże, red. R. Tiedemann, tłum. I. Kania, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2005.

6.      S. Czarnowski, Podział przestrzeni i jej rozgraniczanie w religii i magii, tłum. N. Assoro- dobraj, [w:]

7.      S. Czarnowski, Dzieła, t. 3, Warszawa 1956.

8.      G. Didi-Huberman, Obrazy mimo wszystko, tłum. M. Kubiak Ho–Chi, Kraków 2008.

9.      U. Eco, Nieobecna struktura, tłum. A. Weinsberg, P. Bravo, Warszawa 1996.

10.  D. Freedberg, Potęga wizerunków, tłum. E. Klekot, Kraków 2005.

11.  E.H. Gombrich, Zmysł porządku, tłum. D. Folga-Januszewska, J. Holzman, Kraków 2009.

12.  K. Olechnicki, Antropologia obrazu, Warszawa 2003.

13.  J. Tokarska-Bakir, Obraz osobliwy, Kraków 2000.

14.  J.S. Wasilewski, Tabu, Warszawa 2010.

15.  R. Wittkower, Interpetacja symboli wizualnych, [w:] Symbole i symbolika, red. M. Głowiński, tłum. A. Morawińska, Warszawa 1990.

Literatura uzupełniająca rekomendowana do samodzielnej pracy studenta -brak-
Opis przedmiotowych efektów uczenia się w zakresie:
UmiejętnościWiedzaKompetencje

K_U20 formułować własne opinie i wyciągać trafne wnioski w wypowiedziach ustnych, a także w rozbudowanych pracach pisemnych;

K_U21 werbalizować własne preferencje estetyczne w kontekście dorobku historii sztuki i teorii kultury;

K_U22 Podejmować w oparciu o wiedzę i doświadczenie dialog dotyczący reprezentowanej dziedziny, dyscypliny lub specjalności;

K_U24 w sposób świadomy i odpowiedzialny organizować i przeprowadzać publiczne wystąpienia dotyczące twórczości własnej, jak też i prezentujące dokonania innych artystów zagadnienia związane z szeroko pojętą kulturą;

Absolwent zna i rozumie:

K_W05 wzajemne relacje zachodzące pomiędzy praktycznymi a teoretycznymi aspektami kursu kierunkowego oraz potrafi świadomie wykorzystywać tę wiedzę dla własnego, dalszego rozwoju artystycznego;

K_W08 problematykę dotyczącą obszarów sztuki i kultury, przydatną do formułowania i rozwiązywania złożonych zagadnień związanych z reprezentowaną dyscypliną artystyczną;

K_W09 historyczny kontekst sztuki i jej związki z innymi dziedzinami współczesnego życia, w tym dzieje sztuki polskiej z akcentem na historię sztuki mediów oraz dotyczącą teorii kultury i sztuki współczesnej, ze szczególnym uwzględnieniem filozofii wraz z estetyką i antropologią kultury i kontekstem społecznym;

K_W11 szczegółowe zasady dotyczące specyfiki warsztatu naukowego i docierania do źródeł i informacji;

 

K_K04 definiowania i wyrażania własnych sądów na tematy artystyczne, kulturowe, społeczne, naukowe i etyczne;

K_K09 krytycznej oceny własnych działań twórczych i artystycznych oraz umie poddać takiej ocenie inne przedsięwzięcia z zakresu kultury, sztuki i dziedzin pokrewnych;

K_K10 podjęcia refleksji na temat społecznych, naukowych i estetycznych aspektów związanych z pracą własną lub innych osób w zakresie projektów i realizacji artystycznych;

Opis wymagań dotyczących pracowni, warsztatu lub pomocy dydaktycznych

Wymagania dotyczące pomocy dydaktycznych.

Sala wykładowa, komputer, rzutnik.

 

Informacja: tygodniowa liczba godzin ćwiczeń lub wykładów, liczba punktów ECTS przynależna przedmiotowi oraz informacje o formie i zaliczeniu przedmiotu zawarte są w programie studiów.


Lista studiów

studia status czas[h] ECTS forma zaliczenie
Sztuka Mediów s.3 o 30 2 w. 30h
w. [zal. z oceną]


Semestr 2019/20-Z (Z-zimowy,L-letni)
Kod kursu: #38.9357