Katalog ECTS

Konserwacja i restauracja tkanin zabytkowych - praktyka

Pedagog: dr Monika Stachurska, dr Agnieszka Krzemińska-Maciejko
Asystent/ci: dr Agnieszka Krzemińska-Maciejko

Pole Opis
Typ przedmiotu Kierunkowy
Metody dydaktyczne (forma zajęć)

Projekt indywidualny, ćwiczenia warsztatowe, konwersatorium, relacja uczeń-mistrz (tryb stacjonarny).

Język wykładowy polski;
Wymagania wstępne

Zaliczony 3

semestr studiów magisterskich.

Wymagania końcowe

Samodzielne, według wskazań pedagogów, przeprowadzenie konserwacji i restauracji wybranych dzieł wykonanych w technice tapiserii lub technikach kobierniczych (tapiserii, kobierców wiązanych, sumaka), z zastosowaniem różnych metod konserwatorskich i restauratorskich.
Dokumentowanie fotograficzne i opisowe przebiegu prac oraz opracowanie wybranych rozdziałów dokumentacji konserwatorskiej (opis inwentaryzacyjny, technologia i technika wykonania, stan zachowania i przyczyny zniszczeń).  Na początku semestru prowadzący zajęcia określa zadanie do wykonania przez studenta (cel i zakres) do końca semestru, kon

Obecność na zajęciach jest obowiązkowa. W ciągu semestru dopuszczalne są dwie nieobecności, zarówno usprawiedliwione, jak i nieusprawiedliwione, pozwalające zaliczyć przedmiot bez konsekwencji, o ile student zrealizuje wyznaczone zadana.  Sumowane są spóźnienia i mają one wpływ na liczbę nieobecności studenta – są do tych nieobecności dodawane. Student ma obowiązek skonsultować się z prowadzącym zajęcia w sprawie ustalenia możliwości wyrównania zaległości. Prowadzący zajęcia decyduje o możliwości, zakresie, sposobie i terminie wyrównania zaległości powstałych wskutek nieobecności studenta na zajęciach. Prowadzący zajęcia nie gwarantuje możliwości odpracowania nieobecności, jeżeli musiałoby się ono odbyć poza przewidzianą siatką zajęć.

Forma i sposób zaliczenia przedmiotu (metody i kryteria oceny)

Warunkiem zaliczenia jest  wykonanie zadań, których zakres i cel  prowadzący określa na początku semestr. Oceniany jest techniczny oraz artystyczny poziomu wykonanych prac konserwatorskich i restauratorskich (realizowanych w trybie stacjonarnym) wraz z oceną dokumentacji tych prac. Na końcową ocenę wpływa również frekwencja – jest jedną ze składowych. W ciągu semestru na zajęciach dopuszczalne są dwie nieobecności, zarówno usprawiedliwione, jak i nieusprawiedliwione, pozwalające zaliczyć przedmiot bez konsekwencji.  Przy czterech nieobecnościach (nieusprawiedliwionych i nienadrobionych) ocena obniżana jest o 1 stopień, odpowiednio przy sześciu nieobecnościach o 2 stopnie. Ocena wg skali ocen umieszczonej w Regulaminie studiów.

Cele dydaktyczne (treści programowe, opis przedmiotu)

Przygotowanie do prawidłowego rozpoznania konserwowanego dzieła pod względem historycznym, techniczno-technologicznym, przyczyn i rodzajów zniszczeń.
Nauka wykonania prawidłowej dokumentacji prac konserwatorskich i restauratorskich oraz określenia celów i założeń projektu konserwatorskiego.

Literatura obowiązkowa wykorzystywana podczas zajęć

•      Hryszko H., Kolekcja tapiserii z katedry La Seo w Saragossie – stan zachowania i problemy konserwatorskie, „Ochrona Zabytków”, 1988 r., nr 1, s. 49-51

•      Hryszko H., Powrót do życia flamandzkich gobelinów, „Spotkania z Zabytkami”, 1982 r., nr 8, s. 62-68

•      Lennard F., Hayward M., Tapestry Conservation: Principles and Practice, 2006. (pozycja udostępniona przez prowadzącego).

•      Mańkowski T., Polskie tkaniny i hafty XVI – XVIII w., Wrocław, 1954.

•      Milanesi E., Kobierce, Warszawa 1999.

•      Pertegato F., Venezia- Scuola Grande di S. Rocco Restauro di un tappeto mamelucco del XVI secolo, [w:] Kermes 31- Anno XI- Gennaio/Aprile 1998- Cronache del Restauro.

•      Ślesiński W., Konserwacja zabytków sztuki. Rzemiosło artystyczne, Warszawa 1995.

•      Wierzejski T., Kałamajska-Saeed M., Kobierce wschodnie, Warszawa 1970.

•      Zarif M., Dywany orientalne od starożytności po XX wiek, {b.m.w.] 2000. (pozycja udostępniona przez prowadzącego).

Literatura uzupełniająca rekomendowana do samodzielnej pracy studenta

•      Biedrońska-Słota B., Leksykon Sztuki Kobierniczej, Kraków 1999.

•      Michałowska M., Słownik Terminologiczny Włókiennictwa, Warszawa 1995.

•      Hofenk de- Graff J. H., The constitution of detergents in connection with the cleaning of ancient textiles, “Studies in Conservation”, 13 (1968).

•      Timár- Balázsy Á., Eastop D., Chemical Principles of Textile Conservation, Oxford 1998.

•      Jarry M., La Tapisserie des origins à nos jours, Paris, 1968.

•      Maesy, Die Reinigung von Tapisserien nach dem Aerosolverfahren, „Restauro“, 4/95.

 

Opis przedmiotowych efektów uczenia się w zakresie:
UmiejętnościWiedzaKompetencje

Absolwent potrafi:

KU_03  wykonać profesjonalną dokumentacje opisową (określone przez prowadzącego punkty), fotograficzną, rysunkową, konserwowanego obiektu wykorzystując również technikę komputerową.

KU_04  zinterpretować i opisać konserwowane dzieło sztuki pod względem historycznym, stylistycznym, ikonograficznym, budowy technologicznej i techniki wykonania wykorzystując własną wiedzę, literaturę przedmiotu, dostępne źródła, wyniki badań specjalistycznych.

KU_05  przedstawić spójny projekt prac przy konserwowanym obiekcie uwzględniający jego historię, stylistykę, ikonografię, budowę technologiczną, technikę wykonania, rodzaje i zakres zniszczeń, funkcję, użycie właściwych materiałów i metod konserwatorskich, uzasadnienie usunięcia bądź pozostawienia późniejszych przekształceń, zakres i rodzaj interwencji restauratorskich.
Absolwent powinien być zdolny do:
•        Formułowania samodzielnych opinii dotyczących technologii i techniki wykonania oraz stanu zachowania obiektu na podstawie jego wnikliwej obserwacji i analizy.

•        Wykorzystania i łączenia wiedzy, badań i obserwacji w celu opracowywaniu programu konserwatorskiego.

•        Określania wskazań do konserwacji prewencyjnej, konserwacji zachowawczej bądź restauracji konkretnego obiektu.

KU_06  wykonać na wysokim poziomie technicznym konieczne prace konserwatorskie, powstrzymujące procesy niszczenia i wzmacniające materialną strukturę dzieła,
w bezpieczny sposób usuwać późniejsze nawarstwienia nie narażając na uszkodzenie jego oryginalnej struktury.

KU_07  wykonać na wysokim poziomie artystycznym konieczne prace restauratorskie
w zakresie uzupełniania ubytków materii i formy artystycznej dzieła stosując różne materiały i techniki retuszu oraz rekonstrukcji, przedstawić propozycję jego aranżacji i ekspozycji.

Absolwent powinien być zdolny do:

•        Praktycznego wykorzystywania wiedzy dotyczącej metod konserwacji i restauracji kobierców i tapiserii.

•        Odpowiedniego przygotowania i doboru materiałów do ćwiczeń.

•        Wykonania konserwacji lub restauracji kobierca i tapiserii z zastosowaniem różnych, indywidualnie dobranych metod.

•        Przygotowania kobierców i tapiserii do transportu, przechowywania, eksponowania na wystawie stałej lub czasowej.

KU_08  zorganizować warsztat i odpowiednie warunki pracy, posługiwać się specjalistycznymi urządzeniami i narzędziami przestrzegając zasad bhp.

Absolwent jest gotów do:

KK_02  realizacji prac w interdyscyplinarnym zespole z poszanowaniem zasad etyki zawodowej i obowiązujących przepisów, współpracy z innymi specjalistami, przedstawicielami służby ochrony zabytków, koordynacji zadań, wykorzystania w różnych sytuacjach podstawowych pojęć i zasad z zakresu prawa własności intelektualnej (prawa własności przemysłowej, prawa autorskiego, itp.).

KK_03 wypowiadania się w formie słownej i pisemnej na tematy związane ze sztuką, wystąpień publicznych, dyskusji, przygotowania prezentacji z zakresu ochrony i konserwacji dzieł sztuki.

Opis wymagań dotyczących pracowni, warsztatu lub pomocy dydaktycznych

Pomieszczenie z bardzo dobrym oświetleniem dziennym, klimatyzowane, wyposażone w szafy do przechowywania obiektów, sprzętów konserwatorskich i laboratoryjnych oraz materiałów konserwatorskich. W pomieszczeniu indywidualne stanowiska pracy dla studentów (stoły, krzesła z regulowaną wysokością, specjalistyczne lampy). Dodatkowo czasowe udostępnianie studentom stanowiska komputerowego z łączem Internetowym oraz stanowiska do wykonywania dokumentacji fotograficznej (w tym fotografii mikroskopowej). Czasowe wykorzystywanie pomieszczenia przeznaczonego do oczyszczania na sucho i mokro tkanin zabytkowych.

Informacja: tygodniowa liczba godzin ćwiczeń lub wykładów, liczba punktów ECTS przynależna przedmiotowi oraz informacje o formie i zaliczeniu przedmiotu zawarte są w programie studiów.


Lista studiów

studia status czas[h] ECTS forma zaliczenie
Konserwacja i Restauracja Dzieł Sztuki / konserwacja i restauracja tkaniny zabytkowej s.4 o 75 5 ćw. 75h
ćw. [egz.]


Semestr 2020/21-L (Z-zimowy,L-letni)
Kod kursu: #38.14251