Katalog ECTS

Psychoanaliza i hermeneutyka sztuki

Pedagog: dr Piotr Teodorczuk

Pole Opis
Typ przedmiotu seminaryjny, fakultatywny
Metody dydaktyczne (forma zajęć)

Seminarium oparte na analizie i dyskusji nad fragmentami tekstów filozoficznych, a także wybranych dzieł sztuki oraz nad prezentowanymi referatami uczestników.

Język wykładowy polski;
Wymagania wstępne

Pozytywne zaliczenie dotychczasowych lat studiów.

Wymagania końcowe

Zaliczenie ze stopniem na podstawie aktywności na zajęciach i prezentacji referatu.

Forma i sposób zaliczenia przedmiotu (metody i kryteria oceny)

Zaliczenie ze stopniem, uwzględniające:

1/ aktywne uczestnictwo w zajęciach i dyskusjach;
2/ prezentację przygotowanego referatu lub prezentacji video.

Cele dydaktyczne (treści programowe, opis przedmiotu)

Seminarium ma przybliżyć uczestnikom problematykę psychoanalizy i hermeneutyki, oraz ich wpływ na rozumienie sztuki.
Istotną częścią zajęć jest dyskusja i analiza dzieł sztuki i twórczości wybranych artystów z punktu widzenia tych teorii.
Seminarium skoncentruje się wokół czterech celów:
1/ poznania różnych teorii psychoanalitycznych (głównie Z. Freuda, C.G. Junga) i hermeneutycznych (głównie H.G. Gadamera, M. Heideggera);
2/ analizy dzieł sztuki i twórczości wybranych artystów pod kątem związków sztuki oraz psychoanalizy i hermeneutyki;
3/ dyskusji i analizy fragmentów tekstów, a także prezentacji referatów i dyskusji nad poruszonymi zagadnieniami;
4/ przygotowaniu warsztatowemu i redakcyjnemu do pisania teoretycznej pracy dyplomowej;

Literatura obowiązkowa wykorzystywana podczas zajęć

a/ literatura podstawowa:
1. Wilkoszewska K. (red.), Estetyki filozoficzne XX wieku, UNIVERSITAS, Kraków 2000, r.: Psychoanalityczna koncepcja sztuki (s. 65-90), Hermeneutyczny wymiar podstawowych pytań estetyki (s. 91-113).

b/ teksty źródłowe:
1. Freud S., Leonarda da Vinci wspomnienia z dzieciństwa, w: Freud S., Poza zasadą przyjemności, tłum. J. Prokopiuk, PWN, Warszawa 2005, (s. 229-288), lub: Freud S., Sztuki plastyczne i literatura, tłum. R. Reszke, Wyd. KR, Warszawa 2009, (s. 69-135), (ewentualnie również r.: Mojżesz Michała Anioła, (s. 165-189).
2. Gadamer H.-G., Rozum, słowo, dzieje, PIW, Warszawa 2000, r.: Sztuka i naśladownictwo tłum. M. Łukasiewicz (s. 142-157), Estetyka i hermeneutyka. tłum. M. Łukasiewicz, (s. 132-142).
3. Gadamer H.-G., Aktualność piękna, tłum. K. Krzemieniowa, Oficyna Naukowa, Warszawa 1993.

Literatura uzupełniająca rekomendowana do samodzielnej pracy studenta

c/ uzupełniająca (teksty przydatne do referatu, dotycząca tej problematyki):

- o psychoanalizie:
Rosińska Zofia, Psychoanalityczne myślenie o sztuce, PWN Warszawa 1985.
Warmiński Andrzej, Filozofia sztuki Carla Gustawa Junga, UNIVERSITAS, Kraków 1999.
Dybel Paweł, Freud i Segal o literaturze i sztuce, Wyd. ASP w Gdańsku, Gdańsk 2011.
Segal Hanna, Marzenie senne, wyobraźnia i sztuka, UNIVERSITAS, Kraków 2003.
Dybel Paweł, Okruchy psychoanalizy: teoria Freuda między hermeneutyką a poststrukturalizmem, UNIVERSITAS, Kraków 2009.
Dybel Paweł, Mesjasz, który odszedł: Bruno Schulz i psychoanaliza, UNIVERSITAS, Kraków 2017.

- o hermeneutyce:
Heidegger M., Źródło dzieła sztuki w: Drogi lasu, Aletheia, Warszawa 1997.
Ricoeur Paul, Egzystencja i hermeneutyka, IW PAX, Warszaw 1985, r.: O pewnej filozoficznej interpretacji Freuda, tłum. Hanna Igalson, (s. 227-245).
Ricoeur Paul, Język, tekst, interpretacja, PIW, Warszawa 1989.
Chmielewski Franciszek, Sztuka, sens, hermeneutyka. Filozofia sztuki H.-G. Gadamera, Uniwersytet Jagielloński, Kraków 1993.
Dybel Paweł, Gadamera myśl o sztuce, Wyd. ASP w Gdańsku, Gdańsk 2014.
Woźniak Cezary, Martina Heideggera myślenie sztuki, Wydawnictwo A, Kraków 2004.
Grondin Jean, Wprowadzenie do hermeneutyki filozoficznej, tłum. L. Łysień, Wyd. WAM, Kraków 2007.

- inne:
Badiou Alain, Mały podręcznik inestetyki, tłum. A. Wasilewski, WN UAM, Poznań 2015, r. Sztuka i filozofia s.9-26.
Smee Sebastian, Lucjan Freud, tłum A. Cichowicz, Taschen/TMC Art., Kolonia 2008.
Nicholl Charles, Leonardo da Vinci. Lot wyobraźni, tłum. M.i A. Grabowscy, WAB, Warszawa 2007.
Zizek Slavoj, Lacan, tłum. J. Kutyła, Wyd. KP, Warszawa 2010.

Opis przedmiotowych efektów uczenia się w zakresie:
UmiejętnościWiedzaKompetencje

Umiejętności – student powinien być zdolny do:

1. dyskutowania i argumentowania nad omawianymi zjawiskami;
2. analizowania dzieł sztuki w kontekście psychoanalizy i hermeneutyki;
3. krytycznego patrzenia na zjawiska występujące w świecie;
4. dalszego samodzielnego kształcenia w tej dziedzinie;
5. określenia i analizy kontekstów kulturowych, egzystencjalnych, społeczno-politycznych itp. zawartych w dziełach sztuki;

Wiedza – student powinien osiągnąć wiedzę w zakresie:

1. omawianych teorii psychoanalizy i hermeneutyki;
2. znajomości fragmentów wybranych tekstów;
3. znajomości terminologii związanej z tematyką zajęć;
4. znajomość problematyki dotyczącej wpływu psychoanalizy i hermeneutyki na sztuką;
5. znajomość historycznego rozwoju teorii psychoanalizy i hermeneutyki;

Kompetencje społeczne – student powinien być zdolny do:
1. dyskusji i wymiany myśli z innymi osobami;
2. krytycznej analizy dzieł sztuki;
3. krytycznego obserwowania życia społecznego i zjawisk kulturowych;
4. docenienia znaczenia europejskiego dziedzictwa kulturowego i filozoficznego dla rozumienia wydarzeń społecznych i kulturowych;
5. dostrzegania znaczenia związków sztuki i filozofii w kulturze i życiu człowieka;

Opis wymagań dotyczących pracowni, warsztatu lub pomocy dydaktycznych

sala seminaryjna wyposażona w:
- projektor z komputerem do prezentacji;
- wygodne, ergonomiczne miejsca do siedzenia dla studentów umożliwiające robienie notatek, preferowane stoły ustawione w prostokąt, kwadrat, koło, umożliwiające swobodną i partnerską dyskusję.

Informacja: tygodniowa liczba godzin ćwiczeń lub wykładów, liczba punktów ECTS przynależna przedmiotowi oraz informacje o formie i zaliczeniu przedmiotu zawarte są w programie studiów.


Lista studiów

studia status czas[h] ECTS forma zaliczenie
Grafika s.9 d 30 6 30h
[zal. z oceną]
Wzornictwo / projektowanie produktu i komunikacji wizualnej s.1 d 30 6 30h
[zal. z oceną]
Konserwacja i Restauracja Dzieł Sztuki / konserwacja i restauracja tkanin zabytkowych s.11 d 30 6 30h
[zal. z oceną]
Architektura Wnętrz s.3 d 30 6 30h
[zal. z oceną]
Konserwacja i Restauracja Dzieł Sztuki / konserwacja i restauracja książki, grafiki i skóry zabytkowej s.11 d 30 6 30h
[zal. z oceną]
Konserwacja i Restauracja Dzieł Sztuki / konserwacja i restauracja malarstwa i rzeźby polichromowanej s.11 d 30 6 30h
[zal. z oceną]
Konserwacja i Restauracja Dzieł Sztuki / konserwacja i restauracja rzeźby kamiennej i elementów architektury s.11 d 30 6 30h
[zal. z oceną]
Malarstwo / malarstwo s.9 d 30 6 30h
[zal. z oceną]
Rzeźba s.3 d 30 6 30h
[zal. z oceną]
Scenografia / projektowanie scenograficzne s.3 d 30 6 30h
[zal. z oceną]
Sztuka Mediów s.3 d 30 6 30h
[zal. z oceną]


Semestr 2019/20-Z (Z-zimowy,L-letni)
Kod kursu: #38.9317