|
Typ przedmiotu
|
obligatoryjny / fakultatywny
|
|
Metody dydaktyczne (forma zajęć)
|
wykład
|
|
Język wykładowy
|
polski;
|
|
Wymagania wstępne
|
brak
|
|
Wymagania końcowe
|
zapoznanie słuchaczy z antropologią kultury: po pierwsze w ujęciu historycznym (prezentacja najważniejszych nurtów rozwoju tej dziedziny), po drugie w odniesieniu do problemów aktualnie przed nią stojących.
|
|
Forma i sposób zaliczenia przedmiotu (metody i kryteria oceny)
|
Sposób sprawdzenia osiągnięcia efektów zamierzonych (ocena formująca i podsumowująca w %: obecność na zajęciach, egzamin ustny, egzamin pisemny, test sprawdzający, referat, praca pisemna, prezentacja podczas zajęć, sprawdzian śródsemestralny, …):
wykład:
• obecność na zajęciach (warunek dopuszczenia do egzaminu) - 15%
• egzamin pisemny - 85%
szczegółowe kryteria oceny dostępne są w dziekanacie WZKW
|
|
Cele dydaktyczne (treści programowe, opis przedmiotu)
|
1. Antropologia kultury: próba definicji i określenia zakresu materiału
2. Różne rozumienia pojęcia „kultura”
⁃ Główne nurty rozwoju antropologii kultury:
⁃ ewolucjonizm (Frazer, Taylor)
⁃ dyfuzjonizm
⁃ funkcjonalizm (Durkheim, Malinowski, Radcliffe-Brown)
⁃ strukturalizm - od De Saussure'a do Lévi-Straussa
⁃ poststrukturalizm (Derrida, Lacan, Althusser, Bourdieu, Foucault)
⁃ antropologia społeczna: F. Boas i jego uczniowie (M. Mead, R. Benedict)
⁃ socjobiologia Wilsona
3. Dystans czy identyfikacja: dylemat badacza
4. „Ja” w kulturze – kulturowe podstawy osobowości
5. Rola mitu w kulturze (Frazer, Freud, Jung, Eliade, Campbell)
6. „My” w kulturze – podstawy antropologii społecznej
7. Kulturowe zakazy i nakazy. Pojęcie „tabu”
8. Antropologia ciała
9. Narodziny, życie, śmierć
10. Dorastanie, wychowanie, tradycja
11. Zwrot ikoniczny i antropologia wizualna
12. Antropologia kultury w czasach globalizacji: wielokulturowość (ksenofobia i ideofobia)
|
|
Literatura obowiązkowa wykorzystywana podczas zajęć
|
Z. Bauman, Ponowoczesne przygody ciała, [w:] Antropologia ciała. Zagadnienia i wybór tekstów, pod. red. A. Chałupnik, M. Szpakowska, J. Jaworska, J. Kowalska - Leder, I. Kurz, Warszawa 2008,
• R. Benedict, Wzory kultury, tłum. J. Prokopiuk, Warszawa 2008, s. 78-99, 348 – 378,
• M. Eliade, Mity, sny i misteria, tłum. K. Kocjan, Warszawa 1994, s. 13- 45,
• M. Featherstone, Ciało w kulturze konsumpcyjnej, [w:] Antropologia ciała. Zagadnienia i wybór tekstów, pod. red. A. Chałupnik, M. Szpakowska, J. Jaworska, J. Kowalska - Leder, I. Kurz, Warszawa 2008,
• G. Frazer, Złota gałąź, tłum. H. Krzeczkowski, Warszawa 1962, s. 37-69,
• E. Fromm, Płeć i charakter, [w:] Antropologia ciała. Zagadnienia i wybór tekstów, pod. red. A. Chałupnik, M. Szpakowska, J. Jaworska, J. Kowalska - Leder, I. Kurz, Warszawa 2008,
• A. Kępiński, Twarz, ręka, [w:] Antropologia kultury. Zagadnienia i wybór tekstów, pod red. A. Mencwela, Warszawa 2005.
• A. Kłoskowska, Socjologia kultury, r. Integracja kultury [s. 75 – 102], Warszawa 1981,
• C. Lévi-Strauss, Smutek tropików, tłum. A. Steinsberg, r. W poszukiwaniu mocy [s. 32 - 40], Warszawa 1960,
• C. Lévi-Strauss, Antropologia strukturalna, tłum. K. Pomian, Warszawa 1970, s. 5-52,
• M. Mauss, Sposoby posługiwania się ciałem, tłum. M. Król, [w:] Antropologia kultury. Zagadnienia i wybór tekstów, pod red. A. Mencwela, Warszawa 2005,
• M. Mead, Trzy studia. Płeć i charakter w trzech społecznościach pierwotnych, tłum. E. Życieńska, Warszawa 1986, s. 279-318,
• A. Paluch, Malinowski, Warszawa 1983, s. 31-81.
• N. Wolf, Mit piękności, [w:] Antropologia ciała. Zagadnienia i wybór tekstów, pod. red. A. Chałupnik, M. Szpakowska, J. Jaworska, J. Kowalska - Leder, I. Kurz, Warszawa 2008.
|
|
Literatura uzupełniająca rekomendowana do samodzielnej pracy studenta
|
• G. J. Frazer, Złota gałąź, tłum. H. Rzeczkowski, Warszawa 1962.
• B. Malinowski, Argonauci Zachodniego Pacyfiku, Warszawa 1967.
• A. Paluch, Malinowski, Warszawa 1983.
• C. Lévi-Strauss, Antropologia strukturalna, tłum. K. Pomian, Warszawa 1970.
• C. Lévi-Strauss, Smutek tropików, tłum. A. Steinberg, Warszawa 1960.
• A. Kłoskowska, Socjologia kultury, Warszawa 1981.
• W. Burszta, Antropologia kultury. Tematy, teorie, interpretacje, Warszawa 1998.
• J. Campbell, Potęga mitu, przeł. Ireneusz Kania, Kraków 1994.
• J. Campbell, Mityczny obraz, tłum. A. Przybysławski, T. Sieczkowski, Warszawa 2004.
• M. Eliade, Obrazy i symbole. szkice o symbolizmie magiczno religijnym, tłum. M. i P. Rodakowie, Warszawa 1998.
• R. Girard, Kozioł ofiarny, tłum. M. Goszczyńska, Łódź 1987.
• G. Jung, Archetypy i symbole, tłum. J. Prokopiuk, Warszawa 1976.
• R. Benedict, Wzory kultury, tłum. J. Prokopiuk, Warszawa 2008.
• M. Mead, Trzy studia. Psychologiczne studium młodzieży w społeczeństwie pierwotnym napisane na użytek cywilizacji zachodniej, tłum. E. Życieńska, Warszawa 1986.
• F. Znaniecki, Nauki o kulturze. Narodziny i rozwój, Warszawa 1971.
• A. Barnard, Antropologia, przeł. S. Szymański, Warszawa 2000.
• J. Gajda, Antropologia kulturowa. Kultura obyczajowa początku XXI wieku, Kraków 2008.
• Antropologia ciała. Zagadnienia i wybór tekstów, pod red. M. Szpakowskiej, Warszawa 2008.
• Antropologia doświadczenia, pod red. V.W. Turnera, E.M. Burnera, tłum. E. Klekot, A. Szurek, Kraków 2011.
• Rethinking Visual Anthropology, pod red. M. Banks, H. Morphy, Yale 1997.
|
| Opis przedmiotowych efektów uczenia się w zakresie:
|
| Umiejętności | Wiedza | Kompetencje |
|---|
|
5. K_U 06 potrafi powiązać dzieła i zjawiska sztuki oraz kultury z szerszym kontekstem historycznym, kulturowym, społecznym, ideologicznym, chcąc np. wykazać znaczenie kontekstu społecznego dla zjawisk i dzieł sztuki czy określić elementy dziedzictwa kulturowego w swoim najbliższym otoczeniu
6. K U 07 potrafi sprawnie poruszać się w zaprezentowanej problematyce i zasobie wiadomości wybranych nauk humanistycznych i społecznych, oraz je samodzielnie systematyzować.
7. K U 08 potrafi stosować na bazowym poziomie aparat werbalny i pojęciowy wybranych, uzupełniających historię sztuki, nauk humanistycznych i społecznych.
8. K U 09 potrafi samodzielnie czytać i analizować lektury z wybranych, uzupełniających historię sztuki, nauk humanistycznych i społecznych oraz prowadzić własne poszukiwania bibliograficzne w ich obszarze.
9. K U 10 potrafi samodzielnie wnioskować, posługując się na podstawowym poziomie prześledzonymi konstrukcjami myślowymi wybranych nauk humanistycznych i społecznych.
10. K U 11 potrafi samodzielnie rozpoznawać i rozróżniać podstawowe fakty i zjawiska społeczne, klasyfikować rzeczywistość społeczną.
11. K U 12 potrafi postrzegać fakty i zjawiska społeczne i kulturowe (w tym artystyczne), także zjawiska świata życia codziennego problemowo, analitycznie, strukturalnie - na poziomie podstawowym.
12. K U 18 potrafi artykułować (także własne) poglądy w sprawach zawodowych, społecznych, światopoglądowych, także przekonująco argumentować i dyskutować na tematy podejmowane na zajęciach.
13. K U20 potrafi swobodnie posługiwać się zsyntetyzowaną wiedzą, włączając w nią zindywidualizowane konkluzje i problemy.
|
1. K_W 07 - ma uporządkowaną wiedzę szczegółową w wybranych, wyspecjalizowanych- w tym dotyczących specjalizacji- zagadnieniach humanistyki i nauk społecznych, często wymagających wielodyscyplinowego, wielopłaszczyznowego oglądu.
2. K_W 09 - zna podstawową literaturę w języku polskim z wybranych dyscyplin i zagadnień humanistyki, przede wszystkim z kanonu historii i teorii sztuki, teorii kultury oraz filozofii; nazwiska czołowych historyków, teoretyków sztuki oraz kultury, filozofów, i ich piśmienniczy wkład w dzieje dyscyplin.
3. K_W 13 - ma uporządkowaną wiedzę ogólną z zakresu problematyki, zasadniczych pojęć i terminów, idei, koncepcji, teorii, podstaw analitycznych, metodologicznych, paradygmatów badań wybranych, odpowiadających specjalizacji, nauk społecznych, (zarysowanych w perspektywie historycznej i współczesnej).
4. K_W 14 ma ogólną, elementarną wiedzę na temat rzeczywistości społecznej, jej elementów, struktury, mechanizmów, fenomenów, uwarunkowań - życia społecznego człowieka, grup społecznych i społeczeństw oraz społecznych ram kultury
|
1. K K04 jest otwarty na nowe idee, gotowy do zmiany opinii w świetle dostępnych danych i argumentów.
2. K K05 myśli bez skrępowania własnymi uwarunkowaniami i widzi rzeczy w innym kontekście niż tylko własny, posiada świadomość różnic kulturowych, jest otwarty na inne kultury - unika dyskryminacji, unika postawy etnocentryzmu, także dba o kontekstowe postrzeganie różnic.
3. K K06 ma świadomość samopoznania w nowych aspektach jako istota społeczna i jako uczestnik kultury oraz posiadania nowych kryteriów krytycznego podejścia do rzeczywistości.
4. K K ll jest przygotowany do bardziej aktywnego niż dotychczas uczestnictwa w życiu społecznym, w społeczeństwie demokratycznym, w większym stopniu do uczestniczenia w komunikacji społecznej i życiu publicznym, także, pełniejszego niż dotychczas, kreatywnego uczestnictwa w kulturze - ma rozbudowaną świadomości wspólnego dobra i odpowiedzialności
|
|
|
Opis wymagań dotyczących pracowni, warsztatu lub pomocy dydaktycznych
|
-brak-
|
| Informacja: tygodniowa liczba godzin ćwiczeń lub wykładów, liczba punktów ECTS przynależna przedmiotowi oraz informacje o formie i zaliczeniu przedmiotu zawarte są w programie studiów. |
