Katalog ECTS

Od klasy robotniczej do klasy kreatywnej i z powrotem. Sztuka, kultura i społeczeństwo w epoce późnego kapitalizmu

Pedagog: dr hab. Jan Sowa

Pole Opis
Typ przedmiotu fakultatywny
Metody dydaktyczne (forma zajęć)

Seminarium on-line na platformie Google Meet: https://meet.google.com/vgk-nweh-adu/

Język wykładowy polski;
Wymagania wstępne

brak

Wymagania końcowe -brak-
Forma i sposób zaliczenia przedmiotu (metody i kryteria oceny)

Wypełnienie kart lektury (według dostarczonego wzoru) dla każdego omawianego tekstu.

Do wyboru: praca pisemna lub projekt artystyczny/kuratorski.

Cele dydaktyczne (treści programowe, opis przedmiotu)

Zajęcia adresowane są do studentów i studentek zainteresowanych krytyczną refleksją nad procesami ulokowanymi na styku kapitalistycznej nowoczesności i sfery estetycznej (sztuka tzw. wysoka, ale również kultura popularna). Przykładowe pola problemowe, po których będziemy się poruszać to: przemysły kreatywne (marketing, reklama, public relations), rola kultury i sztuki w procesach gentryfikacji, negatywne aspekty menedżeryzacji instytucji kultury, urządowienie organizacji pozarządowych, komercjalizacja i utowarowienie kultury, wyzysk i alienacja artystów, zatrucie środowiska społeczno-kulturowego przez przemysły kultury, media społecznościowe, ekonomia polityczna rozproszonej kreatywności czy też klasowo-materialne uwarunkowanie sfery estetycznej (w tym dynamika typów kapitału w polu kultury i sztuki). Korzystać będziemy z repertuaru dwudziestowiecznej teorii krytycznej oraz współczesnej refleksji rozwijanej zarówno w kręgach akademickich, jak i aktywistycznych (głównie Szkoła Frankfurcka, krytyczna filozofia francuska II poł. XX wieku: Debord, Baudrillard, Foucault itp. oraz tzw. teoria włoska: m.in. Negri, Marazzi, Virno, Pasquinelli), sięgniemy również do socjologii krytycznej (Bourdieu, Habermas), krytycznie uprawianych badań kulturoznawczych (np. Stuart Hall, Raymond Williams), krytycznej urbanistyki (np. David Harvey, Mike Davis, Murray Bookchin) oraz krytycznych nauk o zarządzaniu (np. Luc Boltanski, Eve Chiapello, Isabelle Bruno).

Literatura obowiązkowa wykorzystywana podczas zajęć

1.      T. Adorno, M. Horkheimer, Dialektyka oświecenia, tłum. M. Łukasiewicz, Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa 1994, tam rozdział Przemysł kulturalny. Oświecenie jako masowe oszustwo

2.      W. Benjamin, Twórca jako wytwórca, tłum. R. Reszke, Wydawnictwo KR, Warszawa  2011, tam esej tytułowy, s. 7-22 oraz Dzieło sztuki w dobie reprodukcji technicznej, s. 23-51,

3.      Andreis Sternheim, Przyczynek do problemu organizacji czasu wolnego, tłum. J. Łoziński, w: Szkoła Frankfurcka, Kolegium Otryckie, Warszawa 1985, t. 1, s. 179-194.

4.      G. Debord, Społeczeństwo spektaklu, tłum. M. Kwaterko, PiW, Warszawa 2005, tam R. I, Kulminacja oddzielenia, s. 33-44,

5.      H. Marcuse, Człowiek jednowymiarowy tam: r. 1. Nowe formy kontroli (tłum. S. Konopacki oraz 3. Zwycięstwo nad świadomością nieszczęśliwą: represywna desublimacja (tłum. Z. Koenig), PWN, Warszawa 1991.

6.      R. Florida, Narodziny klasy kreatywnej, tłum. T. Krzyżanowski, M. Penkala, NCK, Warszawa 2010, tam: r. 3, Gospodarka kreatywna i r. 4, Klasa kreatywna.

7.      M. Lazzarato, Praca niematerialna, przeł. Ł. Biskupski, [w:] J. Sokołowska (red.), Robotnicy opuszczają miejsca pracy Muzeum Sztuki w Łodzi, Łódź 2010.

8.      Y. Moulier-Boutang, Cognitive Capitalism, Polity Press, Cambridge 2011, tam r. 3., What is cognitive capitalism?,

9.      D. Harvey, Bunt miast. Prawo do miasta i miejska rewolucja, tłum. Praktyka Teoretyczna, Bęc Zmiana, Warszawa 2012, tam. r. 4., Sztuka renty

10.  M. Pasquinelli, Na ruinach miasta kreatywnego, tłum. K. Szadkowski, w: Ekonomia Kultury, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa 2010.

11.  M. Pasquinelli, Maszynowa wartość dodatkowa a praca informacji: uwagi o ekonomii politycznej maszyny Turinga, tłum. K. Szadkowski, w: J. Sowa i in. (red.), Wieczna radość. Ekonomia polityczna społecznej kreatywności, Bęc zmiana, Warszawa 2011.

12.  J. Dean, Communicative Capitalism: Circulation and Forclosure of Politics, “Cultural Politics”, v.1, t. 1 2005.

13.  N. Cummings, Wieczna radość tłum. M. Karolak¸w: J. Sowa i in. (red.), Wieczna radość. Ekonomia polityczna społecznej kreatywności, Bęc zmiana, Warszawa 2011.

14.  M. Rosler, Artystyczny sposób rewolucji: od gentryfikacji do okupacji, tłum. J. Sowa i K. Szadkowski, w: J. Sowa i in. (red.), Wieczna radość. Ekonomia polityczna społecznej kreatywności, Bęc zmiana, Warszawa 2011.

Literatura uzupełniająca rekomendowana do samodzielnej pracy studenta

Zależnie od zainteresowań na podstawie indywidualnych konsultacji.

Opis przedmiotowych efektów uczenia się w zakresie:
UmiejętnościWiedzaKompetencje

K_U03 analizować, interpretować na zaawansowanym poziomie fenomeny artystyczne i kulturowe na tle procesów historycznych, na podstawie dopasowanej do zagadnień współczesności i nowoczesności wiedzy z zakresu historii i teorii sztuki oraz teorii kultury, a także wiedzy z wybranych nauk społecznych, stosując oryginalne, nowatorskie podejścia i osiągnięcia tych nauk;
K_U06 sprawnie poruszać się po rozległych zasobach wiedzy wybranych nauk humanistycznych i społecznych – przypisanych specjalizacji kultura miejsca i problematyce sztuki najnowszej – samodzielnie systematyzować, selekcjonować, syntetyzować wiedzę na poziomie zaawansowanym,
K_U07 stosować na zaawansowanym poziomie aparat werbalny i pojęciowy wybranych, pozostających w relacji z historią sztyki, nauk humanistycznych i społecznych.
K_U09 swobodnie posługując się zsyntetyzowaną, rozszerzoną wiedzą z wybranych nauk humanistycznych i społecznych sprawnie wnioskować, na zaawansowanym poziomie analizować zagadnienia; zajmować wobec nich własne stanowisko, znajdując się w nietypowych sytuacjach profesjonalnych i odmiennych sytuacjach kulturowych.K_U03 analizować, interpretować na zaawansowanym poziomie fenomeny artystyczne i kulturowe na tle procesów historycznych, na podstawie dopasowanej do zagadnień współczesności i nowoczesności wiedzy z zakresu historii i teorii sztuki oraz teorii kultury, a także wiedzy z wybranych nauk społecznych, stosując oryginalne, nowatorskie podejścia i osiągnięcia tych nauk;
K_U06 sprawnie poruszać się po rozległych zasobach wiedzy wybranych nauk humanistycznych i społecznych – przypisanych specjalizacji kultura miejsca i problematyce sztuki najnowszej – samodzielnie systematyzować, selekcjonować, syntetyzować wiedzę na poziomie zaawansowanym,
K_U07 stosować na zaawansowanym poziomie aparat werbalny i pojęciowy wybranych, pozostających w relacji z historią sztyki, nauk humanistycznych i społecznych.
K_U09 swobodnie posługując się zsyntetyzowaną, rozszerzoną wiedzą z wybranych nauk humanistycznych i społecznych sprawnie wnioskować, na zaawansowanym poziomie analizować zagadnienia; zajmować wobec nich własne stanowisko, znajdując się w nietypowych sytuacjach profesjonalnych i odmiennych sytuacjach kulturowych.

K_W07 powiązania historii sztuki z innymi dyscyplinami humanistycznymi oraz społecznymi pozwalające mu na interdyscyplinarny i wielodyscyplinowy ogląd zagadnień zawodowych;
K_W08 zagadnienia humanistyki i nauk społecznych związane z problematyką specjalizacji kultura miejsca oraz sztuki najnowszej;
K_W11 w stopniu zaawansowanym literaturę wybranych dyscyplin humanistycznych przede wszystkim z zakresu historii i teorii sztuki, teorii kultury oraz filozofii;
K_W15 w pogłębionym stopniu mechanizmy infrastrukturalne sztuki i kultury, w tym ma pogłębioną i rozszerzoną wiedzę o rzeczywistości kulturalnej, instytucjach kultury, instytucjach sztuki i innych, w których znajduje się miejsce na projekty kulturalne i artystyczne.

K_K02 podejmowania działań zmierzających do zachowania dziedzictwa kulturowego i artystycznego dla przyszłych pokoleń, co ma potwierdzenie w rozszerzonej argumentacji;
K_K03 do zmiany opinii w świetle dostępnych danych i argumentów, których zakres jest rozszerzony;
K_K07 do rozwiązywania problemów pojawiających się przy organizowaniu życia społeczno-kulturalnego, uwzględniając jego dynamikę i w odniesieniu do pionierskich zadań, jakie stawia sobie powyższy kierunek;
K_K09 do uczestnictwa w życiu społecznym, w społeczeństwie demokratycznym, a także do kreatywnego uczestnictwa w kulturze – ma w wysokim stopniu rozbudowaną świadomość wspólnego dobra oraz odpowiedzialności.

Opis wymagań dotyczących pracowni, warsztatu lub pomocy dydaktycznych -brak-
Informacja: tygodniowa liczba godzin ćwiczeń lub wykładów, liczba punktów ECTS przynależna przedmiotowi oraz informacje o formie i zaliczeniu przedmiotu zawarte są w programie studiów.


Lista studiów

studia status czas[h] ECTS forma zaliczenie
Architektura Wnętrz / architektura wnętrz s.2 d 30 4 30h
[zal. z oceną]
Badania Artystyczne s.2 d 30 4 30h
[zal. z oceną]
Historia Sztuki / kultura miejsca s.4 d 30 4 30h
[zal. z oceną]
Historia Sztuki / kultura miejsca s.6 d 30 4 30h
[zal. z oceną]
Grafika s.8 d 30 4 30h
[zal. z oceną]
Malarstwo / malarstwo s.8 d 30 4 30h
[zal. z oceną]
Rzeźba / rzeźba s.8 d 30 4 30h
[zal. z oceną]
Sztuka Mediów s.2 d 30 4 30h
[zal. z oceną]


Semestr 2020/21-L (Z-zimowy,L-letni)
Kod kursu: #38.14064